شهراد باغستانی | آیا یک دروازه‌بان می‌تواند توپ طلا ببرد؟

شهراد باغستانی | جسور، خونسرد، باهوش، قدرتمند و حتی تکنیکی! بله، درست خواندید، نویر دروازه‌بانی‌ست که حتی تکنیک هم دارد! کافی‌ست نگاهی به حرکتی که هفته گذشته در دیدار فرانکفورت – بایرن بعد از پاس به عقبِ رافینیا انجام داد بیاندازید.

از مانوئل نویر به‌عنوان دروازه‌بان-سوئیپر نام برده می‌شود، یعنی علاوه بر وظایف دروازه‌بانی‌اش یک مدافع آخر مطمئن برای تیمش نیز هست. در جام‌جهانی 2014 این ویژگی نویر بیش از پیش دیده شد و این موضوع باعث شد همگان هوش بالای او در بازی‌خوانی و جمع کردن فضاهای پشت دفاع را تحسین کنند. بی‌شک به‌یاد‌ماندنی‌ترین لحظات در بازی یک‌هشتم نهایی جام‌جهانی برابر الجزایر رقم خورد، جایی که تمام هواداران آلمان در برابر هر ضدحمله‌ی سریع حریف دلهره داشتند اما یک‌به‌یکِ توپ‌هایی که الجزایری‌ها به یک‌سومِ دفاعی ژرمن‌ها ارسال کردند را نویر دفع کرد! همین حرکات جذابِ نویر بود که باعث شده است هم‌اکنون نوع بازیِ او حتی در بین رقیبان فوتبال آلمان هم جایگاهی ویژه داشته باشد.

نویر در دیدارهای باشگاهیِ سال 2014

پس از به‌دست آوردن سه‌گانه در فصل 13-2012 نویر فصل گذشته را هم خیره‌کننده شروع کرد. دروازه‌بان تنومند باواریایی‌ها پس از اینکه همراه با تیمش سوپرجام اروپا را از چلسی برد، در نیم‌فصل اول بوندسلیگا تنها 9 گل دریافت کرد که این یک رکورد در لیگ محسوب می‌شود. او یکی از مهم‌ترین و بهترین مهره‌های پپ گواردیولا در به‌دست ‌آوردن قهرمانی قاطعانه در بوندسلیگا و جام‌حذفی آلمان بود. اولین جام قهرمانی باشگاه‌های جهان را با بایرن به‌دست آورد و درخشش در لیگ قهرمانان نیز تا مراحل پایانی ادامه داشت اما تنها ناکامی سال گذشته‌ی او و تیمش برابر رئال رقم خورد تا بر خلاف فصل قبل این فصل یکی از جام‌های ممکن را به اسپانیایی‌ها واگذار کنند. با این حال 25 کلین‌شیت در تمامی رقابت‌های فصل نمایانگر عملکرد فوق‌العاده‌ی او درون دروازه‌ی بایرن دارد.

جام جهانی 2014... درخشش، دستکش طلایی و قهرمانی

و اما اوجِ کار نویر در جام‌جهانی 2014 برزیل بود. پس از حضور خوب در جام‌جهانی 2010 آفریقای جنوبی که البته با سوم شدن آلمان همراه شد نویر با تجربه‌ای دوچندان به این جام آمد. او که در چهار سال اخیر در عین جوانی به دروازه‌بانی پخته و قوی تبدیل شده بود بهترین عملکردش را در برزیل به نمایش گذاشت. نویر در مرحله گروهی برابر پرتغال و آمریکا و در یک‌چهارم برابر فرانسه و فینال برابر آرژانتین موفق شد چهار بار دروازه‌اش را بسته نگه دارد. در سه دیدار دیگر نیز با وجود اینکه موفق به حفظ دروازه نشد اما یکی از مهره‌های ارزشمندِ یواخیم لـو بود که با اتکا بر قدرت دفاعی او تیمش را هدایت می‌کرد. عملکرد نویر در دیدارهای حذفی مثال‌زدنی بود، در برابر الجزایر بیرون آمدن‌های مکررش و جمع کردن پشتِ دفاع، در برابر فرانسه دفع کردن تمامی ضربات مهاجمان حریف به‌خصوص شوت دقیقه آخر بنزما با خونسردی، در برابر برزیل دفع حملات مکرر حریف در دقایق ابتدایی نیمه دوم به‌خصوص شوت محکم پائولینیو از درون شش‌قدم و در برابر آرژانتین دفع ضربات مسی و دیگر مهاجمان خوب حریف باعث شد تا آلمانی‌ها یقین داشته باشند که یکی از برترین چهره‌های تیمشان در جام‌جهانی نویر بوده است. مانوئل در 7 دیدار موفق شد 24 بار دروازه‌اش را برابر ضربات حریفان نجات دهد. او حتی شانس به‌دست آوردن توپ‌طلای جام‌جهانی را داشت تا پس از الیور کان دومین دروازه‌بان آلمانی باشد که این جایزه را می‌برد اما فقط دستکش‌طلایی را بُرد تا تنها بهترین دروازه‌بان جام نام بگیرد.

چرا یک دروازه‌بان توپ‌طلا نبرد؟

همواره نقش دروازه‌بان به مراتب کمتر از مهاجمان در فوتبال دیده شده است. الیور کان که آخرین دروازه‌بانی‌ست که یک جایزه معتبر را از آنِ خود کرده، می‌گوید: "دنیا برای یک دروازه‌بان سیاه و سفید است. برخی اوقات تنها روی یک ضربه دچار اشتباه می‌شوید، اما تمام انتقادات به‌سوی‌تان روانه می‌شود، اما در بعضی بازی‌ها ممکن است سه یا چهار موقعیت عالی را دفع کنید اما کسی نسبت به آن اهمیت نمی‌دهد!"

سوال این است: "چرا نباید به یک دروازه‌بان به‌اندازه‌ی هافبک‌ها و مهاجمان اهمیت داد؟"

آندری شوچنکو، مهاجم اوکراینی سابق میلان می‌گوید: "توپ‌طلا باید به نویر برسد، تنها او و نه کسِ دیگر!"

الیور کان که تنها دروازه‌بانی‌ست که جایزه بهترین بازیکن جام‌جهانی را برده، می‌گوید: "البته که نویر لیاقت دریافت این جایزه را دارد. او دروازه‌بان مدل جدیدی‌ست و در بازی‌خوانی عالی‌ست. آنچه در جام‌جهانی انجام داد تحسین‌برانگیز بود و اگر بازیکنی جام‌جهانی را هم برده باشد شانس بسیار خوبی دارد تا در صدر بازیکنان جهان قرار بگیرد."

یواخیم لو با ستایش عملکرد دروازه‌بان شماره یک تیمش در جام‌جهانی اشاره می‌کند: "من فکر می‌کنم مانوئل باعث می‌شود تا تحولی در دروازه‌بانیِ فوتبال صورت بگیرد."

بودو ایگنر دروازه‌بان سابق رئال‌مادرید و تیم ملی آلمان که با این تیم قهرمان جام‌جهانی 1990 شده است، می‌گوید: "بی‌شک نویر بهترین دروازه‌بان حال حاضر دنیاست. او واقعاً بازیکنی باهوش و تأثیرگذار در بازی است. نویر کامل‌ترین بازیکن کنونی فوتبال است."

ینس لمان، دروازه‌بان سابق تیم ملی آلمان به نکته جالبی اشاره می‌کند: "هنگامی که در انگلیس من به این سبک بازی می‌کردم آن‌ها به من می‌گفتند دیوانه! اما الان با عملکرد نویر این‌گونه دروازه‌بانی را همه‌جا می‌ستایند."

و اما جالب‌ترین جمله را سپ مایر دروازه‌بان افسانه‌ای آلمان‌ها که با تیم ملی کشورش قهرمان جام‌جهانی 1974 شده است می‌گوید: "فقط یک کور می‌تواند توانایی‌های نویر را نبیند و به او برای کسب عنوان برترین بازیکن جهان در سال 2014 رای ندهد!"

نکته جالب توجه این است که، آخرین دروازه‌بانی که توانسته توپ‌طلا ببرد لئو یاشین سنگربان افسانه‌ای شوروی سابق بوده است، آن‌هم در سال 1963.

با این حال باید دید با وجود تحسین‌های فراوان و حمایت‌های متعدد آیا نویر می‌تواند این فرضیه را که همیشه دروازه‌بانان در این مواقع مظلوم واقع شده‌اند را با بردن توپ‌طلای سال 2014 نقض کند؟

او در این راه رقبای سرسختی دارد...