گزارش روز | پله سفیدپوست، بزرگترین دریبل‌زن تاریخ فوتبال از فلامنگو تا سوپر لیگ هند

برخی از کارشناسان فوتبال معتقدند که زیکو که لقب «پله سفیدپوست» را به او داده‌ بودند، شاید بهتر از هم‌وطن معروفش باشد. پله با این عقیده موافق نیست اما به تمجید از هم‌وطنش می‌پردازد و معتقد است که با وجود تمام بازیکنان بزرگی که در این سال‌ها در برزیل بوده‌اند، زیکو نزدیک‌ترین بازیکن به وی بوده است. زیکو نیز اخیرا در گفت‌و‌گویی اعلام کرده از اینکه مردم او را پله سفید صدا می‌زنند، خوشش نمی‌آید و او فقط «زیکو» است.

وی که بسیاری او را بزرگترین دریبل‌زن تاریخ فوتبال می‌دانند، یک تمام کننده تمام عیار هم بود. شاید او را بیشتر به خاطر توانایی‌اش در قوس دادند و کات دادن به توپ در ضربات کاشته خیره‌کننده‌اش بشناسند. با این حال او تنها یک گلزن فوق‌العاده نبود و توانایی خارق‌العاده‌ای در بازی‌سازی داشت و به خاطر دید عالی و پاسکاری دقیقش شناخته شده بود.

شاید شهرت وی به دلیل ناتوانی در کسب قهرمانی در جام‌جهانی کمی کمرنگ شده باشد؛ با این وجود وی از سال 1978 تا 1986 در سه دوره متوالی جام‌جهانی به میدان رفت. زیکو کارش را با زدن پنج گل در سه جام‌جهانی به پایان رساند. وی در این مسابقات ناکام بود و در سال 1982 به همراه تیم پرستاره برزیل با قبول شکست مقابل ایتالیا که قهرمان آن دوره شد، از صعود به مرحله حذفی بازماند.

زیکوبرزیل؛ 1971-1994

فلامنگو (1971-1983، 1985-1989)

اودینزه (1983-1985)

سومیتومو متالز (1991-1992)

کاشیما آنتلرز (1992-2994)

آرتور آنتونیوس کوئیمبرا ملقب به زیکو در سال 1953 در ریودوژانیرو متولد شد. وی کوچکترین پسر در میان پنج برادر فوتبالیستش بود. زیکو اولین بازی‌اش در لیگ برای تیم فلامنگو را در سال 1973 تجربه کرد و شروع کارش در تیم ملی به سال 1976 مقابل اروگوئه باز می‌گردد که روی یک ضربه کاشته گل زد و به همین دلیل به شهرت رسید. زیکو بیش از 100 گل در دو فصل اول بازی‌اش به ثمر رساند و در سال 1977، 1981 و 1982 به عنوان برترین بازیکن سال آمریکای جنوبی انتخاب شد.

وی در جام‌جهانی 1978 با مصدومیت دست و پنجه نرم می‌کرد و از تاکتیک دفاعی کلودیو کوتینیو، سرمربی وقت برزیل راضی نبود. به هر حال برزیل در سال 1982 به شیوه بازی هجومی بازگشت که کاملا با تغییر سرعت، حرکات بدن و شوت‌های او جور در می‌آمد. هت‌تریک وی مقابل بولیوی باعث شد برزیل به جام‌جهانی 1982 اسپانیا راه یابد و چهار گل او در اسپانیا از جمله گل تساوی مقابل اسکاتلند باعث شد تا تعداد گل‌های زده ملی او از 50 گل عبور کند. وی در سال 1983 پس از 650 گل زده و چهار عنوان قهرمانی در برزیل با رقم دو میلیون و 500 هزار پوند راهی اودینزه شد و در تابستان 1985 به فلامنگو بازگشت.

زیکو در سه بازی در مسابقات جام‌جهانی 1986 به عنوان بازیکن ذخیره در هر سه بازی به میدان رفت. آخرین بازی زیکو دیدار مرحله یک‌چهارم نهایی برزیل مقابل فرانسه بود که هواداران برزیل به شدت به تشویق او پرداختند با این حال چند دقیقه بعد او یک ضربه پنالتی را از دست داد و این پایان غم‌انگیزی برای یکی از محبوب‌ترین بازیکنان تاریخ برزیل بود. وی بعد از 71 بازی ملی برای برزیل در سال 1990 از دنیای فوتبال خداحافظی کرد و به عنوان وزیر ورزش برزیل مشغول شد.

بیشتر موفقیت وی در سطح باشگاه در تیم فلامنگو بود که توانست با 508 گل عنوان برترین گلزن تاریخ این باشگاه را به خود اختصاص دهد. زیکو هفت قهرمانی در ایالت ریو و چهار قهرمانی در لیگ حرفه‌ای برزیل را با فلامنگو به دست آورده است. وی که در اوایل دهه 90 به تیم سومیتومو پیوست، قهرمان در لیگ ژاپن را نیز به فهرست افتخارات خود اضافه کرد.

زیکو کارش را در تیم اصلی فلامنگو در سال 1971 آغاز کرد اما تا زمانی که 116 بازی برای تیم جوانان باشگاه انجام نداد و 81 گل به ثمر نرساند، رسما به تیم اصلی باشگاه راه نیافت. وی در زمان حضورش در فلامنگو به یکی از بازیکنان کلیدی تیم تبدیل شد و افتخارات زیادی از جمله چهار قرمانی در لیگ برزیل، جام لیبرتادورس و جام بین‌‌قاره‌ای را برای این تیم کسب کرد.

زیکو پس از 12 سال موفق در فلامنگو، پیشنهادات فراوانی از باشگاه‌های بزرگ اروپا مانند رم و میلان داشت اما تصمیم گرفت در ازای رقمی چند میلیونی راهی اودینزه شود.

با وجود اینکه اودینزه و هوادارانش تصور می‌کردند با حضور زوج جدید زیکو و فرانکو کاسیو که خط حمله ترسناکی را برای رقبا و حتی یوونتوس و رم تشکیل داده بودند، روزهای بهتری در انتظار این تیم است امااودنیزه نتوانست در زمان حضور زیکو در این تیم هیچ عنوانی را کسب کند.

با این حال او در فصل 84-1983 توانست با به ثمر رساندن 19 گل و تنها یک گل کمتر از میشل پلاتینی، ستاره فرانسوی یوونتوس که 6 بازی بیشتر انجام داده بود، در لیگ ایتالیا بدرخشد. فصل بعد که آخرین فصل حضور زیکو در ایتالیا بود با مصدومیت‌ وی که باعث شد تنها 15 بار به میدان برود، همراه بود.

زیکو سپس در سال 1985 به فلامنگو بازگشت اما به شدت به دلیل تکل خطرناک نونس، مدافع بانگو مصدوم شد. وی در چهار سال آخر دوران فوتبالش به اندازه اولین‌ سال‌های بازی موفق نبود و مصدومیت‌ها عامل اصلی در ناکامی پله سفیدپوست بود. هرچند زیکو که هدایت و سازماندهی تیمش را بر عهده داشت و همیشه بازیکن محبوب هواداران بود، آخرین بازی رسمی‌اش را در پیروزی پنج بر صفر مقابل فلومینزه در دسامبر 1989 برای فلامنگو انجام داد.

وی در کل در 731 بازی باشگاه به میدان رفت و در رده‌بندی بیشترین بازی‌های باشگاه برای فلامنگو در رده دوم قرار دارد. 508 گل وی باعث شد به عنوان برترین گلزن تاریخ باشگاه شناخته شود.

زیکو در عرصه مربیگری نیز فعال است و توانست ژاپن را به جام‌جهانی 2006 برساند. وی همچنین هدایت تیم‌های فنرباغچه ترکیه، بنیادکار ازبکستان و زسکا مسکو را بر عهده داشته است. در حال حاضر به زیکو به عنوان بازیکن خارق‌العاده و ماهری نگاه می‌شود که افسانه‌اش در گذر زمان دهان به دهان چرخیده است.

زیکو در سال 2011 به مدت یک سال هدایت تیم ملی فوتبال عراق را بر عهده داشت و سپس روی نیمکت تیم الغرافه قطر نشست. وی در حال حاضر هدایت تیم اف سی گوا در سوپرلیگ هند را بر عهده گرفته است.