درگذشت روز | پنجمین سال عروج صخره‌ی آلمانی

شهراد باغستانی | رابرت انکه، دروازه‌بان تیم ملی آلمان که همواره صلابت و ایستادگی‌اش درون دروازه برای تمام رقیبان قابل تحسین بود دهم نوامبر 2009 پس از افسردگی شدیدی که بعد از مرگ دختر خردسالش به‌تدریج به آن مبتلا شده بود، خودکشی کرد تا فوتبال آلمان را غرق در اندوه کند.

تولد... آغاز دوران حرفه‌ای

در 24 آگوست 1977 رابرت در شهر کوچک یــِنا در آلمان‌شرقی سابق به‌دنیا آمد. او خیلی زود به‌دنبال علاقه‌اش یعنی فوتبال رفت و از 9 سالگی به عوضیت تیمِ شهرش یعنی کارل‌زایس ینا درآمد و پس از هشت سال بازی در تیم پایه‌ی باشگاه به تیم بزرگسالان راه پیدا کرد و برای اولین بار در بوندسلیگا 2 برابر هانوفر درون دروازه‌ی تیم ایستاد. فصل بعد باشگاه مونشن‌گلادباخ بود که انکه را خریداری کرد و او را به تیم زیر 23 سالش فرستاد تا دروازه‌بانی آینده‌دار برای فوتبال آلمان آماده کند. همزمان با این اتفاق انکه در تیم ملی زیر 21 سال آلمان هم جایی برای خود دست‌وپا‌ کرد و دروازه‌بان اول آن تیم بین سال‌های 97 تا 99 شد، در فصل 99-1998 هم موفق شد جایگاه شماره یک را در تیم بزرگسالان گلادباخ بگیرد.

پیوستن به باشگاه‌های مطرح اروپایی

انکه روز به روز قابلیت‌های بیشتری از خود نشان می‌داد. در 22 سالگی مورد توجه بنفیکا قرار گرفت که در آن زمان به‌تازگی یوپ هاینکس آلمانی را روی نیمکت خود می‌دید و همین اتفاق باعث شد تا راهی پرتغال شود. در بنفیکا سه سال دروازه‌بان ثابت تیم بود تا اینکه باز هم باشگاه‌های قدرتمندتری نظیر آرسنال، منچستر یونایتد و اتلتیکو مادرید هم درخواست به‌خدمت گرفتن این دروازه‌بان مستعد آلمانی را ارائه دادند، اما در این بین یکی از مربیان بزرگ اروپا یعنی لوئی فن‌خال برای حضورش در بارسلونا پیش‌قدم شد و توانست پای انکه را به لالیگا باز کند.

در نیوکمپ اوضاع بر وفق مرادِ دروازه‌بان آلمانی پیش نرفت چرا که فن‌خال از کار اخراج شد و سپس آنتیچ و رایکارد بر روی نیمکت تیم کاتالانی نشستند و به او به‌عنوان دروازه‌بان اول تیمشان نگاه نمی‌کردند. این اتفاق‌ها باعث شد که در دو فصل حضور در بارسا انکه به فنرباغچه و تنریف قرض داده شود و تنها در یک بازی درون دروازه‌ی آبی‌اناری‌ها بایستد.

بازگشت به بوندسلیگا و راهیابی به تیم ملی آلمان

در فصل 05-2004 رابرت تصمیم گرفت به آلمان برگردد و این بار هانوفر را برگزید. هانوفر بهترین انتخابِ او بود، در این تیم مدت بسیاری به‌عنوان دروازه‌بان اول توپ زد و همواره در بوندسلیگا از بهترین سنگربانان بود. سرانجام انکه که تا پیش از این هیچگاه به تیم ملی بزرگسالان کشورش دعوت نشده بود در سال 2007 توسط یواخیم لـو به جمع مانشافت پیوست و تا سال 2009 توانست هشت بازی ملی برای تیم انجام دهد. او همراه با تیم ملی آلمان نایب‌قهرمان یورو 2008 شد و آخرین بازی ملی‌اش را در آگوست 2009 برابر آذربایجان انجام داد. انکه تا پیش از مرگش شانس اول حضور در جام‌جهانی 2010 آفریقای جنوبی به‌عنوان دروازه‌بان اول بود. با درخششی که در بوندسلیگا داشت در آن برهه‌ی زمانی همواره کارشناسان او را جلوتر از مانوئل نویر و رنه آدلر سنگربان اول تیم در جام‌جهانی می‌دانستند، اما مرگ ناگهانی‌اش باعث شد تا آلمان‌ها در جام‌جهانی از حضور او محروم شوند و نویر از آن به بعد شماره یک ژرمن‌ها لقب بگیرد.

مرگ لـارا... افسـردگی و خـودکشـی

رابرت پس از ازدواج با ترسا رایم قهرمان رشته پنج‌گانه مدرن در سال 2004 صاحب دختری شد که نامش را لارا گذاشت. نوزاد رابرت از همان بدو تولد با ناراحتی قلبی دست‌وپنجه نرم می‌کرد تا اینکه در سال 2006 لارا فوت کرد. پس از این اتفاق انکه به‌شدت افسرده شد اما این افسردگی را پنهان می‌کرد و در زندگی روزمره عادی نشان می‌داد. بالاخره در دهم نوامبر سال 2009 مقاومت رابرت شکسته شد. آن روز پس از اینکه نامه‌ای در منزل مسکونی‌اش به‌جا گذاشت به نویشتات در چند کیلومتری هانوفر رفت و خودش را به زیر قطاری با سرعت 160 کیلومتر بر ساعت انداخت و در دم جان سپرد.

ترزا، همسر رابرت در مورد آن نامه می‌گوید، این نامه محتوی عذرخواهی او از اینکه افسردگی‌اش را پنهان داشته بوده است. همچنین ترزا در این‌باره می‌گوید: "همیشه می‌خواستم به او کمک کنم از پس بیماری برآید. او نمی‌خواست این موضوع علنی شود زیرا می‌ترسید. او می‌ترسید لیلی (فرزندخوانده‌ی رابرت) را از دست دهد." خانواده انکه لیلی را در ماه مِی 2009 هنگامی که هشت ماهه بود به فرزندی پذیرفته بودند.

همچنین در مورد افسردگی رابرت، والنتین مارکسر، پزشک او می‌گوید: "از سال 2003 و از زمانی که چند انتقال ناموفق داشت به من مراجعه کرد. او از افسردگی و ترس از شکست رنج می‌برد."

پس از این واقعه هزاران هوادار هانوفر در محوطه‌ی اطراف استادیوم خانگی این تیم گردهم آمدند تا یادِ او را گرامی بدارند.

مراسم تشییع پیکر رابرت انکه بزرگ‌ترین گردهمایی برای درگذشت یک فوتبالیست تا به حال بوده است که طی آن بیش از 45 هزار نفر در استادیوم ای‌دبلیو‌دی آرنا شهر هانوفر برای وداع با او حضور یافتند که تمام اعضای تیم ملی آلمان و اغلب بازیکنان بزرگ بوندسلیگا از آن جمله بودند.

همچنین پس از این واقعه فدراسیون فوتبال آلمان دیدار دوستانه با شیلی را لغو کرد.

واکنش‌ها به مرگ رابرت

فرانتس بکن‌باوئر، در مورد خودکشی انکه گفته است: "من خیلی اندوهگین هستم. زمانی که انسان چنین خبری دریافت می‌کند مشکلات خود را از یاد می‌برد."

مارتین کیند، رئيس باشگاه هانوفر گفت: "من هنوز آنقدر بهت‌زده هستم که نمی‌دانم چه بگویم. او انسان خیلی حساس و آسیب‌پذیری بود و بار زندگی را یک‌تنه به دوش می‌کشید."

الیور بیرهوف، مدیر تیم ملی آلمان هم پس از شنیدن خبر مرگ انكه گفت: "همه ما شوكه هستیم و زبان‌مان بند آمده است."

وحید هاشمیان، مهاجم سابق تیم ملی ایران، بایرن، بوخوم و هانوفر که سه سال در این تیم با انکه همبازی بود می‌گوید: "او کاپیتان تیم ما بود. در فوتبال یک بازیکن خوب بود، ولی به لحاظ انسانی هم واقعاً یک انسان خوب بود و همیشه من خاطرات خوبی از او دارم. او انسان قوی و خوبی بود. آدم چیزی نمی‌تواند بگوید. این خبر عجیبی بود که تا حالا من در زندگیم شنیده بودم. یک انسان خوب و یک ورزشکار خوب متأسفانه رفت."

کوین کورانی، مهاجم سابق شالکه پس از شنیدن خبر درگذشت انکه گفت: "اين خبر نمی‌تواند حقیقت داشته باشد. رابرت یک انسان استثنایی بود."

دیوید یارولیم، کاپیتان سابق هامبورگ که از شنیدن این خبر شوکه شده بود، اظهار داشت: "به‌سختی می‌توانم نفس بکشم. اين اتفاق یک تراژدی بزرگ است. اول آن اتفاق دردناک برای دختر رابرت رخ داد و الان هم که خبر درگذشت او را به ما داده‌اند."

در آغاز دیدار تیم‌های بارسلونا و کولتورال لئونسا از رقابت‌های کوپا دل‌ری اسپانیا بازیکنان و تماشاگران حاضر در ورزشگاه به احترام انکه یک دقيقه سكوت كردند.

تنریف هم که زمانی انکه به‌صورت قرضی در آن بازی کرده بود درگذشت اين دروازه‌بان را تسلیت گفته و همچنین آن‌ها در بازی خود مقابل سويا یک دقيقه سکوت کردند و به احترام رابرت با بازوبند سیاه به میدان رفتند.

پس از مرگ

بعد از مرگ این دروازه‌بان فدراسیون فوتبال آلمان اقدام به تأسیس بنیاد رابرت انکه کرد. هدف از تاسیس این بنیاد کمک به ابتکارات و تدابیری برای درمان استرس در ورزش و جامعه است.

در ژانویه 2011 شهرداری هانوفر خیابانی در نزدیکی ورزشگاه این شهر را به یاد دروازه‌بان فقید "رابرت انکه" نام‌گذاری کرد.

در سال 2011 رونالد رِنگ نویسنده‌ی آلمان کتاب بیوگرافی رابرت با عنوان "یک زندگی خیلی کوتاه: تراژدیِ رابرت انکه" را منتشر کرد. این کتاب در همان سال برنده‌ی جایزه‌ی کتاب ورزشی سالِ ویلیام هیل شد.