ده تعویض برتر: تعویض های حریف کُش

منبع: espnfc.com

مترجم: آرش گنجی

یکشنبه شب، لوئیس فان خال قلب کاستاریکایی ها را شکست، و شاید هم قلب دروزاه بان هلند، یاسپر سیلسن را، زمانی که طی یک تعویض در دقیقه 120 بازی از زمین خارج شد و جای خود را به تیم کرول داد. زکاوت سرمربی و عزم راسخ او در این تعویض به گونه ای بود که تیم کرول تازه به میدان آمده موفق شد با مهار دو پنالتی تیم ملی کشور خود را به مرحله نیمه نهایی بفرستد.

در زیر نگاهی داریم به 10 تعویض مؤثر دیگر در سایر میادین فوتبالی در سالهای گذشته.

 

یاسمین فیزیچ – گروتر فورث 0-1 بوروسیا دورتموند – 2 مارس 2012

وقتی که تعویض شما درست طبق برنامه عمل کند همه چیز خوب پیش می رود، اما متأسفانه برای مایک بوسکنس در گروتر فورث این تعویض به نحو طنزآلودی به بهای شکست تیمش تمام شد. مردان بوسکنس با زحمت فراوان در آستانه شگفتی آفرینی در بازی برابر بوروسیا دورتموند، بودند. دیدار آن ها مربوط می شود به مرحله نیمه نهایی جام حذفی آلمان در سال 2012. چند ثانیه ای بیشتر نمانده بود تا بازی به پنالتی کشیده شود.

بوسکنس به دروازه بان تازه کار خود، یاسمین فیزیچ، قول داده بود تا در صورتی که بازی به جام جهانی کشیده شود از او که فقط برای ضربات پنالتی تمرین کرده استفاده کند، وضعیتی درست مانند تیم کرول. بازی که تا دقیقه 118 بدون گل پیش می رفت، مکس گرون، دروازه بان گروتر فورث از بازی بیرون آمد و فیزیچ به جای او به میدان آمد تا برای ضربات پنالتی در دروازه سنگربانی کند و گروتر فورث را به فینال برساند.

افسوس که نشد. در دقیقه 119 و پنجاه و پنجمین ثانیه بازی، شوت گوندگان با برخورد به دروازه بان وارد دروازه می شود. مردان یورگن کلوپ به یمن گل به خودی دروزاه بان تازه به میدان آمده با پیروزی 1-0 از خطر ضربات پنالتی گریختند و راهی فینال شدند. اشتباه از فیزیچ بود یا از بوسکنس، شما بگویید.

اما به غیر از این مورد، سایر تعویض ها به گونه ای بودند که به پیروزی تیم کمک شایانی کرده اند. در زیر به ترتیب زمانی تعویض های مربوطه را مورد بررسی قرار می دهیم.

 

کیت پیکاک -- چارلتون –بولتون -- 21 آگوست 1965

این فهرست نمی تواند بدون بازی چارلون برابر بولتون که در سراسر جهان شناخته شده است تکمیل شود. بازی مزبور به سال 1965 باز می گردد، زمانی که "اشک ها و لبخندها" به تصویر درآمد و روبرت ویلسون تئوری انفجار بزرگ را کشف کرد – و می توانید مورد کیت پیکاک را به فهرست وقایع قابل توجه اضافه کنید.

این بازیکن چارلتون اتلتیک بعد از دقیقه 11 پا به میدان گذاشت، وی اولین یار تعویضی ای بود که در یک لیگ فوتبال ظاهر می شد. دروزاه بان مصدوم چارلتون، مایک روز، باید از زمین بازی خارج می شد و پیکاک باید جای خالی او را پر می کرد.

در آن زمان فقط بازیکنان مصدوم اجازه تعویض داشتند؛ دو سال بعد تعویض های تاکتیکی در همه جا مجاز اعلام شد.

دایتر مولر – یوگوسلاوی 2-4 آلمان غربی – 17 ژوئن 1976

عزم راسخی که سرمربی تیم ملی آلمان غربی، هلموت شون، با فرستادن دایتر مولر به زمین از خود نشان داد باید مورد تکریم و احترام قرار گیرد. این یک تعویض محکم و بدون هیچ گونه اشتباهی بود.

آلمان غربی، قهرمان جهان، که در فاصله 11 دقیقه مانده به انتهای دیدار برابر یوگوسلاوی در نیمه نهایی قهرمانی اروپا، 2-1 از حریف عقب بود هیچ راه دیگری مگر تعویض نداشت. مهاجم کولون، مولر، به جای هربرت ویمر به زمین فرستاده شد و مزد اعتماد مربی خود را با یک هت تریک استثنایی پرداخت کرد و آلمان غربی را به فینال رساند.

یوگوسلاوی با ارائه یک فوتبال فوق العاده در نیمه اول این دیدار، خود را یک پای فینال می دانست. آلمانی ها نیز در برابر دراگان زاژیچ و اسلاویسا زونگول هیچ حرفی نداشتند و جای تعجبی هم نبود که 2-0 عقب بیافتند. دانیلو پاپیوودا در گلزنی گوی سبقت را از بکن بائر ربوده بود و زاژیچ در دقیقه 30 بازی گل دوم را به ثمر رسانده بود.

تا آن که آن درام معروف شروع شد. هاینتس فلوهه پیش از آن که مولر در دقیقه 82 بازی را به تساوی بکشاند، یکی از گل های خورده را جبران کرده بود. بازی به وقت های اضافه کشیده شد. اریش بیر در دقیقه 115 مولر را صاحب توپ می کند تا مولر گل دوم خود را به ثمر برساند. مولر در ادامه هت تریک خود را کامل کرد.

قسمت جالب ماجرا کجا بود؟ آغاز به کار مولر ، نخستین گل ملی او زمانی به ثمر نشست که وی برای اولین بار با پای خود توپ را لمس می کرد.

 

پاتریک کلایورت – آژاکس 1-0 آث میلان – 24 می 1995

مردم در تحقیر کردن یک فرد به دلیل خوش شانس بودن او خیلی سریع عمل می کنند، اما در واقعیت آن خوش شانسی محصول تصمیم گیری با پشتوانه هوش و بینش فوق العاده بود و کمتر می توان آن موفقیت را به شانس و تقدیر نسبت داد. بنابراین اگر کسی می خواهد موفقیت تعویض کرول توسط فان خال را نازل جلوه دهد، باید تعویض او را در فینال لیگ قهرمانان سال 1995 به یاد آورد.

آژاکس 1995 شاید تیم چندان قدری نبود، اما به سکوی پرتابی تبدیل شد برای بازیکنانی که آن روزها در این تیم بودند: فان در سار، بلیند، ریکارد، سیدورف، داودیس، اورمارس. این بازیکنان در آن سال ها تجربه چندانی نداشتند، اما شایسته ی کسب چهارمین عنوان قهرمانی برای باشگاه آژاکس بودند. میانگین سنی مردان فان خال در آن سال 23 سال بود و همین ها ثابت کردند که آلن هانسون چه اندازه نادان بود وقتی که به فان خال می گفت "با این بچه ها به هیچ جایی نخواهی رسید". کلایورت 18 ساله در دقیقه 70 به جای یاری لیتمانن خسته وارد می شود. بدین ترتیب فان خال تصمیم می گیرد روند بازی را عوض کند و بازی را به وقت های اضافه بکشاند.

یک ربع بعد دوراندیشی و بینش موجود در تعویض فان خال به اثبات می رسد و آژاکس قهرمانی در لیگ قهرمانان اروپا را از آن خود می کند.

اولیور بیرهوف – جمهوری چک 1 – 2 آلمان – 30 ژوئن 1996

بدشنانسی مشقت بار پائول گاسکوین، سوتی گرت ساوتگیت، گل چیپ کارل پوبورسکی، تقابل داوور شوکر و پیتر اشمایکل و یک گل طلایی... یورو 96 سرشار بود از لحظه های به یادماندنی. در آن سال، برتی فوگتس رهبری تیم ملی آلمان را به عهده داشت. وی که تیمش به فینال جام ملت های اروپا رسیده بود و برابر جمهوری چک وارد میدان شده بود، تصمیم می گیرد اولیور بیرهوف را به عنوان یار تعویضی به زمین بفرستد. این اولین دیداری بین المللی بزرگی به حساب می آمد که قانون گل طلایی سرنوشت آن را تعیین می کرد.

پاتریک برگر، با آن شادمانی های پسرانه اش، جمهوری چک را روی یک ضربه پنالتی یک گل پیش می اندازد. آلمان اما جانور صبوری است، فرقی هم نمی کند در چه سالی به این جانور نظر کنیم. مدتی زمان برد تا شاگردان فوگتس به بازی برگردند، اما زمانی که بازگشتند ورق به کلی برگشت. بیرهوف در دقیقه 69 جای مهمت شول وارد بازی شد و یک دقیقه بعد بازی به تساوی 1-1 کشیده شد.

در وقت های اضافه اما بیرهوف به نیم ساعت زمان نیاز نداشت، در همان دقیقه 95 بیرهوف گل طلایی آلمانی ها را به ثمر رساند، تا قانون گل طلایی برای اولین بار تعیین کننده یک تیم قهرمان باشد.

 

لارس ریکن – بوروسیا دورتموند 3-1 یوونتوس – 28 می 1997

حتا به عنوان یک تماشاچی بی طرف، مشاهده ی تعویض مؤثر یک بازیکن در ثانیه های اولیه حضور او لذت فراوانی دربردارد.

در این مورد، 16 ثانیه پس از ورود. با ورود لارس ریکن، دورتموندی ها به اولین و تنها جام قهرمانی اروپایی خود نایل می شوند. یوونتوس با حمله دقیقه شصت و پنجم دل پیرو جانی دوباره گرفت و تقریباً باور کرده بود که بازی به نفع او در جریان است. دورتموند با دو حمله ی برق آسای کارل هانتس ریدل در نیمه اول 2-0 از حریف پیش افتاده بود، اما دل پیرو که خودش یار تعویضی بود، روی پاس آلن بوکسیچ، بانوی پیرو را در این بازی احیا کرد. بازی تماماً به نفع یووه در جریان افتاده بود و سرمربی دورتموند، اوتمار هیتزفلد، به یک تعویض نیاز داشت. ریکن در دقیقه 70 وارد بازی شد.

برای پسر 20 ساله دورتموند، این بازی یک لحظه ی فوق العاده در دوران حرفه ای اش به حساب می آمد. اما زمان چندانی باقی نمانده بود، با این حال آندره آس مولر با شکافتن دفاع یووه، ریکن را در موقعیت گل قرار داد. ریکن که به شدت اوج گرفته بود، از فاصله 25 یاردی دروازه پروتزی را هدف می گیرد. پس از گلزنی این بازیکن جوان، شور و شعفی که در ورزشگاه به راه می افتد وصف ناپذیر است.

پروتزی هاج و واج به توپ نگاه می کرد وقتی که تیمش از هم پاشیده شده بود. مردان هیتزفلد که چهار سال پیش در فینال لیگ اروپا 6-1 برابر یووه تحقیر شده بودند، توانست در این بازی انتقام خود را بگیرد، این بار با ریکن و هم تیمی های او.

 

تدی شرینگهام و اوله گونار سولسشائر – منچستریونایتد 2 – 1 بایرن – 26 می 1999

یکی از به یادماندنی ترین صحنه ها از "آن شب در بارسلون"، صحنه ی مشت کوبیدن سامی کوفور بر زمین چمن است وقتی که شاگردان سر الکس فرگوسن در چشم به هم زدنی سومین عنوان قهرمانی خود را در یک فصل برای باشگاه شیاطین سرخ به ارمغان آوردند.

یونایتدی ها که در دیدار نیمه نهایی برابر یووه دو یار کلیدی خود، اسکولز و روی کین را از دست داده بودند، در دیدار فینال برابر بایرن مونیخی وارد زمین شدند که گویا پیروزی اش از پیش مسلم شده بود. منچستر چطور می توانست برابر این تیم حرفی برای گفتن داشته باشد.

همچنان که زمان به ضرر فرگوسن به پایان می رسید یکی از مقامات یوفا که کار را تمام شده می دید ربان نمادین بایرن را به دور جام قهرمانی گره می زد، غافل از این که یونایتدی ها برنامه دیگری در سر دارند. در دقیقه 67 بازی، تدی شرینگهام به جای یسپر بلومکویست وارد زمین می شود و ده دقیقه بعد اندی کول جای خود را به اوله گونار سولسشائر می دهد. همین دو تعویض جریان تاریخ را به هم می ریزد.

گزارشگر بازی انگار می دانست اوضاع از چه قرار است، وی ادعا کرد "این دو بازیکن همیشه گل می زنند"، و درست می گفت. یک شوت از سمت توسط رایان گیگز توپ را جلوی پای شرینگهام می اندازد، او هم دریغ نمی کند و نتیجه را به تساوی 1-1 می کشاند. یک گام دیگر تا بهشت مانده بود که آن را نیز آن "قاتل بیبی فیس" برداشت. روی ارسال توپ از کرنر، سولسشر که به خوبی جای گیری کرده بود، روی یک تک ضرب توپ را به سقف دروازه اولی کان می کوبد، و کوفور هرگز تنوانست صحنه ای را که دیده بود باور کند.

ولادیمیر اسمیچر – آث میلان(2) 3 – 3 (3)لیورپول – 25 می 2005

و این یکی از شگفت انگیزترین بازگشت ها بود. لیورپولی که 3-0 بازی را واگذار کرده بود توانست به بازی برگردد. و آن هم برابر نسل طلایی میلان که قابل مقایسه بود با بهترین آثار هنری میکل آنجلو، تیمی که  بازیکنانی چون کافو، مالدینی، سیدورف، کاکا، پیرلو و شوچنکو را در خود جای داده بود.

اما در سوی دیگر، در میان بازیکنان لیورپول چهره خاصی به چشم نمی آمد. معجزه استانبول در واقع با تعویض دقیقه 23 بازی آغاز شده بود، زمانی که ولادیمیر اسمیچر به جای هری کیول مصدوم به میدان می آید. این تعویض بیش از آن که از روی تفکر صورت گرفته باشد از روی اجبار بود. اسمیچر دومین گل لیورپول را به ثمر رساند تا میلان باور کند که بازی را نبرده است.

سرمربی باشگاه لیورپول، رافا بنیتز، استاد پراگماتیسم به ویژه در اروپا، همچنین باید بابت تعویض فینان به جای دیتمار هامان مورد ستایش قرار گیرد که اسمیچر را در موقعیت گل قرار داد. البته در این بازی نمی توان از تأثیر استیون جرارد چشم پوشی کرد، اما نقش هامان نیز در این پیروزی قابل انکار نیست.

 

فدریکو ماکدا – منچستریونایتد 3-2 استون ویلا – 5 آوریل 2009

یک بار دیگر قرار بر آن بود تا به یمن برخورداری از یک بازیکن 17 ساله، قهرمانی به قهرمان ها برسند. این بازیکن 17 ساله از رم می آمد و اولدترافورد را جای درستی برای خودنمایی انتخاب کرده بود.

البته با این پیروزی، قهرمانی یونایتدی ها روی کاغذ رقم نخورد، اما فصل 09-2008 به یکی از هیجان انگیزترین فصل ها تبدیل شد.

وقتی از فرگوسن پرسیده شد که چرا از ماکدا برای نجات تیم در بازی برابر ویلا – که برای رتبه چهارمی می جنگید - استفاده کرد در پاسخ گفت "این یک قمار بود". وقتی وی تصمیم گرفت تا در دقیقه 60 بازی، نانی را زمین بیرون بکشد و ماکدار را راهی کند، شاید چندان عاقلانه به نظر نمی رسید. ماکدا شاید بچه سال تر از آنی بود که بهترین بازیکن زمین شود، اما برای همیشه خود را در قلب یونایتدی ها حک کرد.

 

بن واتسون –- منچسترسیتی 0 – 1 ویگان -- 13 می 2013

تیم شهر کوچک ویگان که از سوی یک تاجر محلی اما گردن کلفت حمایت می شد تحت ریاست دیو ولان قرار داشت. تجربه تاریک وی در فینال جام حذفی انگلستان در سال 1960 که با پای شکسته زمین بازی را ترک کرد هیچ گاه فراموش نخواهد شد.

گلی که واتسون در این دیدار به ثمر رساند، به انتظار 81 ساله این باشگاه برای تصاحب یک عنوان قهرمانی معتبر پایان داد و البته کار مانچینی را در باشگاه منچستر سیتی تمام کرد. و چه ضربه سر دقیق و محکمی به توپ زد واتسون وقتی که یک سر و گردن از جو هارت بیشتر در هوا به پرواز درآمد.

خوشبختانه پای شکسته واتسون در نوامبر گذشته پایان کار او نبود، آن چنان که رئیس باشگاه ویگان با پای شکسته نه فقط زمین مسابقه بلکه فوتبال را برای همیشه ترک گفت. وی در آن بازی معروف که به جای جوردی گومز وارد زمین شده بود، روی یک ارسال توپ از نقطه کرنر به هوا می پرد و با ضربه سر امپراطوری مانچینی در من سیتی را فرو می ریزد.