چرا نمی‌توانیم به اروپا بازیکن صادر کنیم؟

پانته‌‌آ اربابی | فصل نقل وانتقالات فوتبال اروپا در حال اتمام است و هنوز خبری از تاثیر حضور فوتبال ایران در جام جهانی نیست. برخلاف انتظارها حالا و بعد از حوضر ایران در برزیل حتی از تعداد لژیونر‌های اروپا نشین ما کاسته شده است و همان چند بازیکن خوبی هم که در رقابت‌های معتبر اروپایی داشتیم را از دست داده‌ایم. البته فوتبال ایران سال‌هاست که با عدم حضور بازیکنانش در سطح اول فوتبال اروپا دست و پنجه نرم می‌کند و این مشکل تازگی ندارد.

مشکل چیست؟

فوتبال ایران در ۱۰ سال گذشته در ترانسفرینگ بازیکن مشکل داشته. بعضی‌ها این مشکل را گردن آکادمی‌های فوتبال و مربیان پایه می‌اندازند. آنها اعتقاد دارند در کلاس‌های فوتبال چیزی به بچه‌ها افزوده نمی‌شود و سطح مربیان پایه ما آنقدر ضعیف است که کمتر بازیکنی می‌تواند استعدادهایش را گسترش دهد و خود را در طراز بازیکنان جهانی قرار دهد. بعضی فیزیک نامناسب بازیکنانی ایرانی را دلیل این امر می‌دانند. آنها البته کارنابلدی مربیان بدنساز را هم ویرانگر می‌دانند و پیاده نشدن درست علم تغذیه و بدنسازی را عامل مصدومیت‌های گاه‌وبی‌گاه بازیکنان و البته تن‌های نحیف آنها می‌دانند.

برخی کندی ذاتی ایرانیان در قیاس با سایر کشورها را دلیل عقب ماندن ستاره‌های وطنی از حداقل ستاره‌های هم‌قاره‌ای می‌دانند و برخی دیگر روی عامل ناشناخته دیگری دست می‌گذراند: نبود ایجنت(مدیربرنامه‌) مناسب و کاربلد.

ایجنت کیست؟

ایجنت یا همان کارگزاران رسمی فیفا که از آنها با لفظ Players' Agent یاد می‏شود، یکی از امکان‏هایی هستند که می‏توانند علاوه بر هموارسازی رویه‏های قانونی، به مراتب از اشتباهات مربیان و بازیکنان که منجر به متضرر شدن باشگاه‏های فوتبال می‏شود، بکاهند و با جذب قراردادهای تبلیغاتی برای بازیکن و پیگیری امور مالی و حقوقی نقش یک مدیربرنامه برای بازیکنان ظاهر شوند و البته در قبال فعالیت‏ها‏شان با بازیکنان که می‏بایست تماماً رسمی و در چهارچوب قراردادهای مالی بگنجد، پاسخگو باشند.

کارگزاران علاوه بر این در میزان رشد جایگاه یک بازیکن یا مربی که مستقیماً در قیمت آن بازیکن تاثیرگذار است، نقش دارند، به گونه‏ای که یک کارگزار کاربلد فیفا، می‏تواند با گذشتن از قدری سود، یک بازیکن را به باشگاه‏های بزرگ‏تر بفرستد و با نگاهی بلندمدت در پی سوددهی چند برابر یک بازیکن باشد و یا برخلاف این عمل کرده و با تکیه بر سود مقطعی، آینده حرفه‎ای یک بازیکن را به تباهی بکشاند و در این زمینه نقش عملکرد مربی و یا بازیکن نیز به طرز چشمگیری قابل تاکید است. از موفق‏ترین کارگزاران فیفا می‏توان به جورج مندس مدیر برنامه کریستیانو رونالدو و خوزه مورینیو اشاره کرد که در فوتبال اروپا به عنوان یک کارگزار پاسخگو و معتمد شناخته شده است.

وضعیت در ایران چگونه است؟

برای نشان دادن وضعیت ایجنت‌ها در ایران می‌توانیم سطور زیادی را سیاه کنیم ولی بیایید با هم روراست باشیم: وضعیت‌ ایجنت‌ها در ایران افتضاح است! ما هنوز در دوران دلالیت به سر می‌بریم. چیزی شبیه به دوران بربریت!

خیل عظیمی از ایجنت‌های ما برخلاف دستورالعمل فیفا٬ زبان انگلیسی نمی‌دانند و نمی‌توانند با هم‌سلف‌های خود در اروپا ارتباط برقرار کنند. این مشکل ندانستن زبان باعث شده تا ایجنت‌های ایرانی کمتر بتوانند با باشگاه‌های اروپایی لینک شوند و همین دست فوتبالیست‌های ایرانی را از بازی فوتبال در قاره سبز کوتاه کرده.

ایجنت‌ها چه می‌گویند؟

پای درد دل اینجنت‌ها که بنشینی٬ حرف های جالبی می‌شنوی. از جمله خالی شدن فوتبال ایران از بازیکن با استعداد و نبود اندام مناسب در فوتبالیست‌های به درد بخور. آنها سعی می‌کنند به هر نحو ممکن از خود دفاع کنند اما به هر حال خروجی فوتبال ایران در زمینه ترانسفر بازیکن به اروپا چیزی نزدیک به صفر است و بدون شک ایجنت‌ها هم در این چرخه دارای عیوب بسیاری هستند. آنها در چند سال گذشته سعی می‌کردنند خود را پشت نتیجه گرفتن تیم ملی پنهان کنند. پشت اینکه ما به جام جهانی ۲۰۱۰ نرفتیم و در ویترین جهانی حضور نداشتیم. آنها همین مساله را مهم‌ترین عامل ضعف خود در چندسال گذشته می‌دانستند و در انتظار صعود تیم ملی فوتبال به جام جهانی بودند.

دست‌آوردهای جام بیستم

می خواهید دست‌اورد فوتبال ایران از جام بیستم را بدانید؟ پس بهتر است دو پاراگراف اول همین مقاله را بخوانید. فوتبال ایران نتوانست عایدی خاصی از جام جهانی بیستم داشته باشد. فوتبال ما هنوز اندرخم یک کوچه است و راه زیای برای جهانی شدن دارد. ما به جام جهانی رفتیم اما هرگز جهانی نشدیم. در این راه بدون شک ارتقای سطح دانش ایجنت‌ها می‌تواند راه‌گشا باشد. ایجنت‌هایی که قرار است از سال جدید میلادی به شکلی جدید و تحت نام Intermediarie فعالیت کنند.