Ballon d’Or از دریچه آمار

تنها دو روز دیگر به معرفی برترین بازیکن سال 2014 جهان یا همان مراسمBallon d’Or  باقی مانده است. جایزه‌ای که در سال 1956 توسط مجله‌ی فرانس فوتبال (France Football) پایه‌گذاری شد و هدفش اهدای جایزه به بهترین بازیکن اروپا در هر سال بود.

35 سال این جایزه به همین منوال داده شد تا اینکه فیفا به میل و علاقه‌ی بازیکنان و دوستداران این ورزش به معرفی برترین بازیکن جهان در هر سال پی برد. اینبار دیگر محدودیت قاره‎‌ای در کار نبود و هر بازیکنی با توجه به توانایی‌های فردی‌اش از سرتاسر جهان می‌توانست به جمع کاندیداها بپیوندد.

در سال 2010 جایزه‌ی فرانس فوتبال و بهترین بازیکن جهان با هم ادغام شد و این چنین بود که مراسمBallon d’Or  شکل یافت. بر اساس شیوه‌ی جدید؛ انتخاب بهترین بازیکن سال تنها با رأی‌گیری از مربیان، کاپیتان‌ها و روزنامه‌نگاران کشورهای عضو فیفا انجام می‌شود.

در این مقاله بر آن شدیم تا به تاریخ 24 ساله‌ی این جایزه (1990-2014) از دید آماری نگاهی بیاندازیم.

   درصد از برندگان این جایزه در سال‌های برگزاری جام‌جهانی در همان سال، از بین تیم‌های قهرمان و نایب قهرمان انتخاب شده‌اند.

تنها دو بازیکن تاکنون این قاعده را برهم زدند. هریستو استویچکوف با تیم ملی بلغارستان در جام‌جهان 1994 آمریکا، به مرحله‌ی نیمه‌نهایی رسید که در این دیدار با نتیجه‌ی 1-2 مغلوب ایتالیا شد و از حضور در فینال بازماند. استویچکوف با 6 گل به‌همراه اولگ سالنکو (روسیه) عنوان آقای گلی جام‌جهانی 1994 را دریافت کرد. در همان سال او به مقام دومی بهترین بازیکن جهان (جایزه نخست به روماریو که با برزیل قهرمان جهان شده بود؛ رسید) دست یافت. دیگر بازیکنی که این الگو را برهم زده، شماره‌ی 10 تیم ملی آرژانتین است. لیونل مسی در حالی در سال 2010 جایزه‌ی بهترین بازیکن جهان را کسب کرد که در همان سال در جام‌جهانی 2010 آلمان، در مرحله‌ی یک چهارم نهایی، آرژانتین 0-4 مغلوب ژرمن‌ها شده بود. امسال از بین 3 کاندید دریافت این جایزه؛ مسی و نویر در فینال جام‌جهانی 2014 برزیل حضور داشتند. این در حالی است که چشم‌ها به رونالدو دوخته شده که با تیم ملی کشورش در برزیل در همان مرحله‌ی گروهی از ادامه‌ی رقابت‌ها بازماند.

سالگی سنی است که رونالدو ی برزیلی برای اولین بار در سال 1996 جایزه‌ی بهترین بازیکن جهان را کسب کرد. او جوان‌ترین برنده‌ی این عنوان است.

لیونل مسی در سال 2009 در حالی برای اولین بار این جایزه را در دست گرفت که 22 سال سن داشت.

بار این جایزه به بازیکنی از قاره‌ی آمریکای جنوبی رسیده است و از این حیث موفق‌ترین قاره‌ی جهان است.

قاره‌ی اروپا با 10 جایزه در رده‌ی دوم قرار دارد. هرچند در 7 بار از این 10 بار، نمایندگان قاره‌ی اروپا (ماتئوس، فان‌باستن، باجو، زیدان، فیگو، کاناوارو و رونالدو) در رقابت با نمایندگانی از آمریکای جنوبی (روماریو، رونالدو، ریوالدو، رونالدینیو، کاکا و مسی) برنده‌ی این جایزه شدند. این جایزه تنها یک بار با بازیکنی غیر اروپایی و آمریکای جنوبی رسیده است و او کسی نیست جز ژرژ وِه‌آ از کشور لیبریا که در سال 1995 موفق شد به‌عنوان نماینده‌ی قاره‌ی آفریقا برنده این جایزه شود. برزیل با 8 بار موفق‌ترین کشور در کسب جایزه‌ی بهترین بازیکن جهان است. آرژانتین 4 بار، فرانسه و پرتغال مشترکاً 3 بار و ایتالیا با 2 بار در رده‌های بعدی قرار دارند.

جایزه تاکنون به بازیکنی از تیم بارسلونا اسپانیا رسیده است.

یعنی دوبرابر تعداد جوایزی که رقیب دیرینه‌شان رئال مادرید موفق به کسب آن شده است. مسی 4 جایزه (مسی با 4 جایزه در سال‌های 12-2009 رکورددار است)، رونالدو و رونالدینو هرکدام  2 جایزه، روماریو و ریوالدو هرکدام 1 جایزه (درمجموع 10 جایزه) را به نیوکمپ آوردند. این در حالی است که این جایزه توسط فیگو، رونالدو، زیدان، کاناوارو و کریستیانو رونالدو به سانتیاگو برنابئو آورده شده است. پس از بارسا و رئال، یوونتوس با 4 جایزه، آث میلان و اینتر میلان با 3 جایزه در رده‌های بعدی قرار دارند.

سال حضور در بین کاندیداهای نهایی بهترین بازیکن جهان، رکورد خیره‌کننده‌ی لیونل مسی است.

کریستیانو رونالدو با 5 بار حضور در رده‌ی دوم قرار دارد. مسی در سومین حضورش، موفق به کسب جایزه‌ی نخست شد و به مدت 4 سال پیاپی صاحب این عنوان بود. رونالدو در چهارمین حضور خود در این مراسم برای اولین بار برنده‌ی این جایزه شد.

بار نماینده‌‌های کشور اسپانیا در جمع 3 کاندید نهایی حاضر شدند که در هیچ‌کدام از این دفعات موفق به کسب عنوان نخست نشدند.

ژاوی 3 مرتبه عنوان سومی را کسب کرد. رائول، تورس و اینیستا نیز هر کدام 1 بار جایگاه سوم را از آن خود کردند. قابل ذکر است که اینتیستا در سال 2010 به عنوان دومی نیز دست یافت. انگلیس با 5 کاندید (بدون جایزه) در رده‌ی دوم قرار دارد. دیوید بکهام (2 بار) و فرانک لمپارد از کشور انگلیس موفق به کسب عنوان دومی شدند. آلن شیرر و گری لینکر نیز هر کدام یک بار جایگاه سوم را به خود اختصاص دادند.

بار این جایزه به بازیکنی رسید که در طول یک سال در 2 تیم مختلف توپ زده است.

رونالدو با 3 جایزه (سال 1996 پی‌اس‌وی / بارسلونا – سال 1997 بارسلونا / اینترمیلان – سال 2002 اینترمیلان / رئال مادرید) در این زمینه رکورددار است. پس از او ژرژ وه‌آ (سال 1995 پاریس‌سن‌ژرمن / آث میلان) و فابیو کاناوارو (سال 2006 یوونتوس / رئال مادرید) هرکدام با یک جایزه در رده‌ی بعدیِ این آمار قرار دارند.

بازیکن در طول 24 سال، بیش از یک بار به مقام دوم دست یافتند.

مسی در سال‌های 2007، 2008 و 2013 به عنوان دوم دست یافت. کریستیانو رونالدو نیز در سال‌های 2009، 2011 و 2012 به مقام دوم رسید. اما این دو از 3 بازیکن دیگر خوش‌شانس‌تر بودند چرا که حداقل یک بار موفق به کسب عنوان نخست شدند. هریستو استویچکوف در سال 1992 رقابت را به فان‌باستن واگذار کرد. در سال 1994 نیز مجدداً استویچکوف در رقابت با هم‌تیمی‌اش روماریو مغلوب شد و به عنوان دوم دست یافت. دیوید بکهام در سال‌های 1999 و 2001 به ترتیب مقابل ریوالدو و لوئیز فیگو مغلوب شده و به عنوان دومی بسنده کرد. تیری آنری نیز در دو سال متوالی (2003 و 2004) در رقابت با زین‌الدین زیدان و رونالدینیو دستش از رسیدن به عنوان نخست کوتاه ماند.

عددی است که مقابل برنده‌ی این جایزه در پست دروازبانی درج شده است!

هیچ دروازبانی تاکنون موفق به کسب جایزه‌ی بهترین بازیکن سال جهان نشده است. آماری که مانوئل نویر امیدوار است در روز دوشنبه توسط او شکسته شود. سنگربان 28 ساله‌ی بایرن مونیخ دومین دروازبانی است که در طول 24 سال گذشته نامش در میان 3 کاندید نهایی قرار دارد. پیش از او؛ در سال 2002، سنگربان وقت بایرن مونیخ و شماره‌ی یک تیم ملی آلمان در مصاف با رونالدو مغلوب شد و به عنوان دومی دست یافت. جالب است بدانید تنها مدافعی که موفق به کسب عنوان نخست شده فابیو کاناوارو است. دو مدافع دیگر حاضر در جمع 3 کاندید نهایی در طول 24 سال گذشته (پائولو مالدینی و روبرتو کارلوس) به عنوانی بهتر از دومی دست نیافتند.