تولد روز | زادروز مربیِ میدان مبارزه با سرطان

سر رابرت ویلیام "بابی" رابسون 18 فوریه 1933 در روستای ساکریستونِ دورهام انگلیس بع‌دنیا آمد. بابی چهارمین پسر از پنج پسر خانواده بود. او هنگامی که پسر بچه کوچکی بود به همراه پدرش به استادیوم سنت‌جیمز پارک می‌رفت تا بازی‌های نیوکاسل یونایتد را از نزدیک تماشا کند.

وقتی تنها 15 سال داشت، در تیم محلی پسران هجده سال بازی می‌کرد. وی با اینکه شاگرد الکتریکی شده بود باز هم به‌علت علاقه‌ی بی‌حدش فوتبال بازی می‌کرد تا اینکه در سال 1950 بیل دودگین سرمربی وقتِ فولهام به خانه رابسون آمد و به او که تنها 17 سال داشت پیشنهاد قرارداد برای بازی در تیمش را داد. رابسون قرارداد را امضا کرد و به لندن نقل مکان کرد.

دوران بازی

رابسون فوتبال حرفه‌ای خود را با فولهام در سال 1950 شروع کرد. او شش سال در این باشگاه بازی کرد بعد از آن به باشگاه وست‌برومویچ پیوست و در آن باشگاه نیز شش سال بازی کرد. او برای باشگاه وست برومویچ 239 بار به میدان رفت و 56 گل به‌ثمر رسانید. رابسون در سال 1962 وقتی برای تمدید قرارداد درخواست دستمزد بالاتر کرد باشگاه تقاضایش را رد کرد و او به باشگاه فولهام بازگشت. فولهام برای بازگشت رابسون برخی از بازیکنان مهم خود را برای اینکه مربی باشگاه فکر می‌کرد بدون رابسون هیچ جامی را به‌دست نخواهد آورد، فروخت. بابی پنج سال دیگر نیز در این باشگاه توپ زد و سرانجام در سال 1967 فولهام را ترک کرد و به تیم ونکوور رویالز کانادا پیوست و در آنجا به عنوان بازیکن مربی کار کرد. رابسون فوتبال کانادا را دوست نداشت و در سال 1968 به انگلستان بازگشت.

حضور در دو جام‌جهانی با پیراهن سه‌شیرها

رابسون وقتی در وست‌بروم بازی می‌کرد به تیم ملی انگلیس دعوت شد. وی برای سه‌شیرها در جام‌جهانی 1958 بازی کرد و در جام‌جهانی بعدی که در سال 1962 برگزار شد جزو ذخیره‌های تیم بود. رابسون در مجموع 20 بار برای تیم ملی انگلیس بازی کرد و 4 گل نیز به‌ثمر رساند.

آغاز مربیگری با تیم سابقش و سپس ایپسویچ

رابسون مربیگری حرفه‌ای‌اش را با باشگاه فولهام که یازده سال در آن بازی کرده بود آغاز کرد. در اولین فصل حضورش به عنوان مربی در این تیم، فولهام به دسته پایین‌تر سقوط کرد و این شکست موجب شد بابی این تیم را ترک کند. در سال 1969 سرمربی ایپسویچ تاون شد و در طی چهار سال اول حضورش در این تیم جامی را کسب نکرد تا اینکه در سال 1973 توانست جام تکساکو را کسب کند. بعد از این قهرمانی در طی 9 فصل بعدی حضورش در این تیم، این تیم رتبه‌ای بهتر از ششم کسب نکرد تا اینکه در فصل 78-1977 ایپسویچ موفق شد با یک گل تیم آرسنال را در ورزشگاه ومبلی شکست دهد و قهرمان جام اتحادیه شود. در فصل بعد تیم با مربیگری رابسون قهرمان جام یوفا شد. در آن فصل این تیم توانست تیم هلندی آلکمار را در فینال در دو بازی رفت و برگشت، در مجموع با نتیجه 5-4 شکست دهد و قهرمان شود.

مربیگری سه‌شیرها

بابی رابسون در سال 1982 سرمربی تیم ملی کشورش شد و 95 بار روی نیمکت سه‌شیرها نشست و موفق به کسب 45 پیروزی با این تیم شد.

در جام‌جهانی 1982 مکزیک تیم ملی انگلیس را تا مرحله یک‌چهارم پایانی برد تا اینکه در مقابل آرژانتین در آن بازی جنجالی که دیگو مارادونا با دست گلزنی کرد با نتیجه دو بر یک مغلوب آرژانتین شد و از رقابت‌ها کنار رفت. چهار سال بعد رابسون انگلستان را در جام‌جهانی 1990 ایتالیا به مرحله نیمه‌نهایی رساند و در ضربات پنالتی در مقابل تیم ملی آلمان که قهرمان آن جام شد، شکست خورد و در بازی رده‌بندی هم مقابل ایتالیا شکست خورد و چهارم شد. بعد از این جام قرارداد رابسون توسط فدراسیون فوتبال انگلیس تمدید نشد و او این تیم را ترک کرد.

حضور روی نیمکت تیم‌های اروپایی

پس از کنار رفتن از مربیگری تیم ملی انگلیس رابسون در سال 1990 به تیم آیندهوون هلند پیوست و در دو فصل حضورش دو بار قهرمان لیگ این کشور شد، اما نتوانست قرمانی‌ای در جام‌های اروپایی به‌دست آورد و اخراج شد.

رابسون در جولای 1992 به تیم پرتغالی اسپورتینگ لیسبون پیوست. در فصل اول حضورش در این تیم، تیم را به مقام سومی لیگ پرتغال رساند و با شکست در جام‌های اروپایی در دسامبر سال 1994 این تیم را ترک کرد.

خیلی سریع بعد از ترک این تیم با پیشنهاد پورتو روبرو شد و با این تیم قرارداد بست. با رهبری او پورتو قهرمان جام حذفی پرتغال شد و بعد از آن دو بار قهرمان لیگ نیز شد. در همان هنگام ژوزه مورینیو پرتغالی به‌عنوان مربی و مترجم در کنار رابسون مشغول به کار شد و در بارسلونا نیز بابی را همراهی کرد.

در تابستان سال 1996 رابسون سرمربی بارسلونا شد. در مدت کوتاهی که وی مربی این باشگاه بود رونالدو را جذب باشگاه کرد و توانست با این تیم قهرمان کوپا دل‌ری، سوپرجام اسپانیا و جام‌در‌جام اروپا شود.

در فصل بعد رابسون با اختیار مدیریت بیشتر برای یک فصل به تیم آیندهوون بازگشت اما بدون کسب افتخار خاصی در پایان فصل تیم هلندی را ترک کرد.

در سال 1999 رابسون به کشورش بازگشت تا در فدراسیون فوتبال این کشور مشغول به کار شود. بعد از بازگشتش به انگلیس رود گولیت مربی نیوکاسل یونایتد این تیم را ترک کرد و رابسون به سرمربیگری نیوکاسل، تیم مورد علاقه دوران نوجوانی‌اش رسید. وی تا سال 2004 بدون اینکه موفقیت بزرگی کسب کند، سرمربی کلاغ‌ها باقی ماند.

اتفاق ویژه

سیزدهم ژانویه سال 2006 استیو استانتون سرمربی تیم ملی ایرلند رابسون را به عنوان مشاورش انتخاب کرد. رابسون به عنوان مشاور بین‌المللی فوتبال مشغول به کار شد اما پس از کمتر از یک سال در 17 نوامبر 2007 به‌خاطر وضعیت جسمانی‌اش از این سمت کناره‌گیری کرد.

خارج از مستطیل سبز

بابی در سال 1955 با دختری به نام الیزا ازدواج کرد که حاصل این ازدواج سه فرزند به نام‌های اندرو، پال و مارک بود.

رابسون در 1991 پس از آزمایش‌های فراوان فهمید که مبتلا به سرطان شده است. بیماری بابی کار وی را تحت تأثیر خود قرار داده بود. به‌طور مثال وقتی که در تیم پورتو بود از ملانومای بدخیم رنج می‌برد. به‌همین خاطر او ماه‌های اول فصل 96-1995 را از دست داد. رابسون عمل‌های جراحی بسیار زیادی از جمله عمل جراحی‌ای بر روی تومور مغزیش در سال 2006 انجام داد. هنگامی که در سال 2007 برای پنجمین بار سرطان در بدنش تشخیص داده شد باقی عمر خود را صرف مبارزه با سرطان کرد و در 25 مارس سال 2008 مرکزی تحقیقاتی برای مبارزه با سرطان به نام مرکز سر بابی رابسون را افتتاح کرد. بودجه این مرکز در نوامبر همان سال به یک میلیون پوند افزایش یافت.

مرگ در کنار خانواده

بابی رابسون در صبح جمعه 31 جولای 2009 وقتی 76 سال داشت پس از نبردی طولانی با سرطان در کنار خانواده و در خانه خود چشم از جهان فرو بست.

پس از مرگش چهره‌های برجسته فوتبال و سیاست در این باره به اظهار نظر پرداختند. سر الکس فرگوسن در این خصوص گفت: "در این 23 سال حضورم در فوتبال انگلیسی هرگز مردی را با خصوصیات بابی ندیده‌ام. او یکی از بزرگ‌ترین و بهترین دوستان من بود. رابسون شخصیت پیچیده‌ای داشت و هر کسی که او را می‌شناخت به‌خوبی می‌دانست که بابی میتواند با ایده‌هایش در هر بازی غیر قابل پیش‌بینی باشد."

همچنین فابیو کاپلو در اظهار نظری در این مورد گفت: "او مرد فوق‌العاده‌ای بود، یک جنتلمن واقعی و تنها چیزی که کمی آزاردهنده به نظر می‌رسد این است که سرطان بر او غلبه کرد. اما هرگز از خاطره‌ها نمی‌رود. او واقعاً مرد بزرگی بود و همه ما به‌خوبی به یاد داریم که چگونه تیم ملی انگلیس را تا مرحله نیمه‌نهایی جام‌جهانی 90 ایتالیا رهنمون کرد."

همچنین میشل پلاتینی رئیس یوفا در ستایش رابسون گفت: "او تنها برای این در خاطر نمی‌ماند که یک بازیکن حرفه‌ای یا یک مربی حرفه‌ای بود، بلکه به این خاطر در خاطر می‌ماند که واقعاً انسان گرم و پر شوری بود."

همچنین تونی بلر نخست‌وزیر انگلیس به وی لقب "Real Geordie Gentleman" داد.

مراسم تشییع جنازه رابسون مراسمی خصوصی بود و تا پیش از مراسم تشییع جنازه، پیکر وی به درخواست خانواده‌اش در مکانی نامعلوم بود. سر بابی رابسون در روستای اِش در کانتی دورهام در نزدیکی زادگاهش به خاک سپرده شد.

افتخارات

بابی رابسون افتخارات زیادی در فوتبال به‌دست آورده است. در سال 1990 بعد از هشت سال مربیگری در انگلستان نشان CBE (نشان افتخار بریتانیا) را دریافت کرد. در سال 2002 لقب شوالیه را دریافت نمود. هر دو این جایزه‌ها به خاطر خدماتی که به فوتبال کرده بود به وی اعطا گردید. در همین سال جایزه آزادی را که نشانی از شهر نیوکاسل است را دریافت نمود. همچنین وی جایزه رئیس اتحادیه فوتبال اروپا را برای خدماتش به فوتبال دریافت نمود و در سال 2003 جایزه موزه فوتبال انگلیس (English Football Hall Of Fame) به وی اعطا شد. در سال 2005 رابسون به عنوان افتخاری برای نیوکاسل برگزیده شد. رابسون در زندگینامه خود می‌نویسد که آن لحظه لحظه پر افتخاری برای او بوده‌است.

رابسون همچنین در سال 1992 از سوی کانون نویسندگان ورزشی انگلیس به عنوان فرد تأثیرگذار در فوتبال انگلیس برگزیده شد. همچنین در سال 2001 از سوی انجمن پت بسفورد جایزه ویژه دریافت نمود. در سال 2005 نیز عنوان مربی مادام‌العمر را از سوی مربیان ورزشی بریتانیا دریافت نمود. همچنین به عنوان شخصیت بین‌المللی اریکمن در سال 2006 انتخاب شد و نهم دسامبر 2007 از سوی شبکه BBC ورزشی جایزه شخص موفق ورزشی در سال 2007 به وی اعطا شد. بابی همچنین پس از مرگش، در سال 2009 از سوی فیفا برنده جایزه بازی جوانمردانه شد.

همچنین مجسمه‌ی سر بابی رابسون ساخته و در در محوطه‌ی بیرونی استادیوم سنت‌جیمز پارک نیوکاسل نصب شد.