نویسنده
نوید صرافمتافوتبال – کارلوس کیروش 62 سال پیش در چنین روزی یعنی 1 مارس 1953 چشم به جهان گشود.
کارلوس مانوئل بریتو لئال کیروش متولد 1 مارس 1953 در ناپولا موزامبیک مربی فوتبال اهل پرتغال است. موزامبیک در زمان تولد او مستعمره پرتغال بود و والدین او پرتغالی بودند.
کیروش در دوران جوانی خود، از 15 تا 21 سالگی در تیم شهر محل تولد خود در باشگاه فروویاریو ناپولا، دروازهبان بود. پس از این که موزامبیک از پرتغال اعلام استقلال کرد و انقلاب میخک در پرتغال اتفاق افتاد، کارلوس فوتبال خود را رها کرد و به پرتغال، کشور اجدادی خود مهاجرت کرد.
کیروش در دانشگاه صنعتی لیسبون تحصیل کرد و با مدرک کارشناسی ارشد تربیت بدنی (گرایش فوتبال) فارغالتحصیل شد. او مربیگری را از سال 1978 با سرمربیگری تیم دانشگاه محل تحصیل خود که 2 سال به طول انجامید آغاز کرد. شاید به همین خاطر بود که چشمش برای دیدن استعدادهای جوان خوب کار میکرد.
در سال 1981 سرمربی تیم زیر 13 سال باشگاه دسته دومی اسپورتینگ لیسبون الیویاس شد و سپس در بلننسیش مربی تیم زیر 15 سالهها بود.
در سال 1985 با فدراسیون فوتبال پرتغال کیروش همکاری خود را آغاز کرد و در فوتبال پایه ملی مشغول به کار شد. ابتدا به مدت دو سال دستیاری تیم ملی زیر 18 سال را بر عهده داشت و سپس همزمان سرمربی تیمهای زیر 16، زیر 18 و زیر 20 سال بود. از سال 1988 تا 1991، کیروش توانست سه موفقیت بزرگ با تیمهای پایه پرتغال کسب کند؛ 2 بار متوالی قهرمانی جامجهانی فوتبال جوانان با بازیکنان زیر 20 سال در سالهای 1989 و 1991، و یک قهرمانی جام ملتهای اروپای نوجوانان با تیم زیر 16 سالهها در سال 1989. بازیکنانی مانند لوئیس فیگو، روی کاستا و ژائو پینتو از کشفها و دستپروردههای شاخص کیروش در این دوران بودند. بعدها از کارلوس به عنوان معمار نسل طلایی فوتبال پرتغال یاد شد. قهرمانیهای کیروش باعث شد تا او در سال 1990 نشان لیاقت بینالمللی را از فدراسیون پرتغال و بالاترین درجه افتخار یک ورزشکار را از دولت پرتغال دریافت کند.
پس از این موفقیتهای چشمگیر کارلوس در سال 1991 به سرمربیگری تیم ملی فوتبال پرتغال انتخاب شد اما نتوانست تیم را به جامجهانی 1994 ببرد. پس از شکست در راهیابی به جامجهانی، کیروش در تلویزیون گفت: "این تیم ملی پرتغال است که باید همه گندکاریهای فدراسیون را جمع کند." که به جملهیمشهوری در این کشور تبدیل شد. پس از آن بود که کارلوس از سرمربیگری تیم نیز کنارهگیری کرد.
کیروش اما بدون تیم نماند و در دو فصل 95-1994 و 96-1995 ، مربیگری باشگاه اسپورتینگ لیسبون را برعهده داشت و در لیگ، یک مقام سومی و یک دومی کسب کرد. تیم کیروش در جام حذفی و سوپرجام نیز یک قهرمانی بهدست آورد تا او دوران موفقی را با این باشگاه تجربه کند.
کارلوس در تابستان 1995 پیشنهاد فدراسیون فوتبال آمریکا برای سرمربیگری در تیم ملی فوتبال مردان آمریکا را رد کرد. اما یک سال بعد او راهی آمریکا شد ولی اینبار در کسوت سرمربی باشگاه تازهتأسیس نیوجرسی مترو استارز. او هدایت این تیم را از هفتهی نهم فصل اول امالاس، بر عهده گرفت و جانشین ادی فیرمانی در این تیم شد. کارلوس که با دستمزد 200 هزار دلار تا پایان فصل، گرانترین مربی آن فصل لیگ بود و به اعتقاد کارشناسان آمریکایی فراتر از سطح این لیگ نیز بود، از امکانات باشگاه ناراضی بود. در حالی که 3 هفته به پایان فصل باقی بود، مترو استارز پیشنهاد تمدید قراردادی 3ساله به مبلغ 1.5 میلیون دلار به او داد. همزمان باشگاه ژاپنی ناگویا گرامپوس اِیت که آرسن ونگر را در آستانهی جدایی میدید، به کیروش پیشنهاد قراردادی 6 میلیون دلاری برای 3 فصل جی لیگ داد. ناگویا برای پاسخ کیروش به پیشنهاد خود ضربالاجلی تعیین کرده بود که پیش از پایان فصل امالاس بود. وی به پیشنهاد باشگاه ژاپنی پاسخ مثبت داد اما متعهد شد تا پایان فصل روی نیمکت باشگاه آمریکایی بنشیند.
کارلوس ناگویا را در هفتهی 21 جیلیگ در فصل 1996، در کورس قهرمانی و جایگاه سوم جدول از ونگر تحویل گرفت و با 6 برد و 3 باخت، نایبقهرمان شد. اما در ادامه در این تیم چندان موفق نبود و در نهایت در نوامبر 1997 کوجی تاناکا جایگزین او شد.
در ژانویهی1998، طی قراردادی 7 ماهه به عنوان مشاور فنی فدراسیون فوتبال آمریکا استخدام شد. مسئولیت او بررسی، ارزیابی و کمک به برنامههای بلندمدت فوتبال ملی پایه در آمریکا بود. ماحصل کار کیروش در آمریکا، تهیه کیو ریپورت بود. کیو ریپورت نام یک برنامه پژوهشی بود که کارلوس با همکاری دن گاسپار و به سفارش فدراسیون فوتبال آمریکااز ژانویهی 1998 برای پیشرفت فوتبال آمریکا آماده کرد.
نخستین نکته پیشنهادی در این برنامه، راهاندازی یک لیگ حرفهای تمام عیار برای بازیکنان زیر 19 سال در آمریکا بود. مشابه این برنامه پیشتر در فرانسه اجرا شده بود و بازیکنان تیم ملی فوتبال فرانسه که در جامجهانی 1998 قهرمان شده بودند خروجی چنین لیگی بودند. پیشنهاد این بود که در این لیگ بازیکنان مستعد از 16-15 سالگی وارد شوند و پس از پایان دوره دبیرستان یا کالج خود، بازیکن حرفهای شوند و برخلاف وضعیت رایج در آمریکا، همزمان روی تحصیلات دانشگاهی و ورزش تمرکز نکنند.
دومین پیشنهاد این برنامه، افزایش میزان سرمایهگذاری باشگاههای معتبرترین لیگ آمریکا یعنی امالاس روی فوتبال پایه و تیم دوم در حد تیمهای حرفهای بود. رقمی که در آن زمان برای باشگاههای نامدار اروپایی سالانه بیش از 2 میلیون دلار بود.
در حالی که گفته میشد فدراسیون آمریکا پیشنهادی 1 میلیون دلاری برای سرمربیگری تیم ملی به او ارائه کرده، کیروش احتمالاً با دستمزد بیشتری سرمربی تیم ملی فوتبال امارات شد.
در اکتبر 2000، فدراسیون فوتبال آفریقای جنوبی که چندین گزینه از جمله رود کرول، رود گولیت، فرانک رایکارد و کارلوس آلبرتو پریرا برای مربیگری تیم ملی در نظر داشت با کیروش تا ژوئن 2002 و پایان جامجهانی 2002 برای هدایت این تیم به توافق رسید.
پس از تجربهاندوزی خارج از کشور، در سال 2002 سرآلکس فرگوسن، سرمربی اسکاتلندی شیاطینسرخ از کارلوس دعوت به عمل آورد تا به عنوان دستیار با وی در منچستریونایتد همکاری کند.
او سپس در سال 2003 مسئولیت هدایت کهکشانیهای رئالمادرید را پذیرفت اما پس از عدم موفقیت در این تیم در سال 2004 باردیگر به منچستر بازگشت و به مدت 4 سال مجدداً دستیار فرگوسن شد تا اینکه در سال 2008 دوباره هدایت تیم ملی کشورش را برعهده گرفت و آن را در جام جهانی 2010 آفریقایجنوبی هدایت کرد.
پس از جام ملتهای آسیا 2011، فدراسیون فوتبال ایران با او برای سرمربیگری تیم ملی فوتبال ایران مذاکره کرد. پس از کشوقوسهای فراوان، کیروش در 4 آپریل همان سال سرمربیگری تیم ملی فوتبال کشورمان را عهدهدار شد.
او پس از نمایش خوب ایران در جامجهانی برزیل باز هم با فدراسیون فوتبال به توافق رسید و به نظر میرسد بازیهای خوب ایران در جام ملتهای آسیا، باز هم سران فوتبال کشورمان را به تمدید قرارداد با او سوق دهد.
متافوتبال - نگاهی دیگر به به حضور ایران در جام ملتهای آسیا 2019
متافوتبال - به راستی انسان موجود عجیبی است، قدر داشتههایش را تا زمانی که از دست ندهد نمیداند، همین مرد پرتغالی،همان که برخیها اجنبی صدایش میکردند؛ هنوز نرفته دلمان برایش تنگ شده و هضم اینکه قرار است، او را به عنوان سرمربی کلمبیا ببینیم، ثقیل است!
متافوتبال - در مرحله نیمه نهایی، تیم ملی کشورمان به مصاف مردان سرزمین ساموراییها رفت و در نهایت بازی را واگذار کرد، تا حسرت قهرمان شدن که بیش از 4 دهه از آن میگذرد، برای حداقل 4 سال دیگر تمدید شود!
متافوتبال - تیم ملی فوتبال کشورمان با شکست چین و رسيدن به چهار تیم برتر قاره کهن، تنها دو گام دیگر تا قهرمانی در آسیا و شکستن طلسم 44 ساله خود فاصله دارد، جایی که با حذف تیمهای کره جنوبی، استرالیا و حضور ژاپن نه چندان آماده و از طرفی هماهنگی و قدرت بالای تیم ملی ایران، بیش از بیش امیدهایمان برای تحقق این رویا بالا رفتهاست!