وصال روحانی | پست جديد كفاشيان، فوتبال ایران بیشتر بهره می‌برد یا آسیای میانه؟

انتخاب علی کفاشیان برای پست نایب‌رییسی «AFC» از منطقه آسیای میانه موجی از خوشبینی را در جامعه فوتبال کشورمان ایجاد کرده و باور عمومی این است که اگر در گذشته نزدیک، فرصت‌های متعددی به سبب نداشتن نماینده‌ای در نهاد حاکم بر فوتبال آسیا از کف ما می‌رفت، اینک می‌توان به کسب آنها امیدوار بود و از تضییع حق فوتبال کشورمان جلوگیری کرد.
یکی دو نکته مهم بر این فرآیند مترتب است که فهم آنها ما را قادر به تشخیص صحت یا سقم رایزنی فوق می‌کند. یکی این است که نمایندگی جدید ایران و پست تازه کفاشیان به منطقه‌ای تعلق دارد که شاید مهجورترین منطقه آسیا باشد. البته ازبک‌ها از همین منطقه می‌آیند و خود ایران یک غول آسیایی است اما از زمان استقلال کشورهای آسیای میانه هنوز 25 سال هم نمی‌گذرد و اغلب آنها کشورهایی متوسط و حتی فقیرند و تاجیکستان و قرقیزستان و حتی ترکمنستان نه فوتبال توانمندی دارند و نه تشکیلات و بودجه‌ای که بتوان به آن تکیه کرد و چیزی نیستند که «AFC» به آنها ببالد.

هویت و قدرت
اینگونه کشورها و فوتبال‌شان بیشتر گیرنده‌اند تا دهنده و اینکه خودمان را همطراز آنها کنیم و در یک گروه قرار گیریم، بیشتر به سود آنها است تا ما. در همین راستا باید تاکید کرد به رغم برابر بودن رأی‌های هر منطقه در انتخابات AFC وجود سهمی برابر برای هر یک از مناطق در این عرصه بسیار بعید است که مدیران ارشد کنفدراسیون آسیا به سرکردگی شیخ سلمان بحرینی همان نگاه را به لحاظ تشکیلاتی و نفوذ و کار سازمانی به آسیای میانه داشته باشند که به مناطق کلیدی‌تر شرق آسیا، غرب قاره و جنوب آسیا دارند. بر همین اساس لابی‌ها و همکاری‌هایی که بین تصمیم‌گیرنده‌های AFC با زیرمجموعه‌های این نهاد صورت می‌گیرد، بیشتر متمرکز بر دپارتمان‌هایی است که چیزی را برای دادن به شیخ سلمان دارند و منظورمان فقط پول و بودجه و امثال آن نیست بلکه هویت و قدرت مد نظر است و در این زمینه AFC طبعا بیشتر روی ژاپن و کره در شرق و عربستان و قطر و امارات در غرب تکیه می‌کند. بعید است که آسیای میانه را از وزنه‌هایی بشمرند که می‌توانند معادلات قدرت را در آسیا ترسیم کنند و ایران که می‌توانست و می‌تواند قدرت اول غرب باشد با یکی کردن حسابش با آسیای میانه با دست خود از این موازنه قدرت دوری جسته است.

امروز و آینده
مساله دوم استمرار جای ایران در کرسی‌ها و پست‌های مهم‌تر و کلیدی‌تر کنفدراسیون فوتبال آسیا و به ویژه هیات اجرایی است که تصمیم‌گیری‌های کلان و اساسی را در ارتباط با شکل و بافت فوتبال این قاره و تعیین خط مشی آینده و ترسیم فرمول‌های فعلی کار انجام می‌دهد. ما مدتی در این هیات نماینده‌هایی داشتیم اما بعد از استعفای کفاشیان در اواخر دهه گذشته میلادی، دیگر جایی در این هیات برای ما متصور نبوده است و این همان مکانی است که بسیاری از رایزنی‌ها و لابی‌های فوتبال قاره در آن انجام می‌شود و اعضای آن طیف عمل و قدرت طراحی زیادی دارند و با کلام و تایید آنها است که فوتبال آسیا می‌فهمد اینک چه‌کاره است و برای فردای خود چه باید بکند. رویداد اخیر یعنی ورود مجدد کفاشیان به نهادی که چند سال پیش خود وی به قصد تسهیل انتصاب رییس وقت سازمان تربیت بدنی به عنوان نایب رییس AFC (پستی که البته نصیب‌مان نشد) آن را واگذار کرد، او را به چنان جایگاهی بازنگردانده و هر چند «Executive Commitee» خواه ناخواه اعضای هیات رییسه و نواب رییس AFC را هم شامل می‌شود اما به معنای راهیابی مستقیم نواب رییس به هیات اجرایی نیست و این چیزی است که ما نداریم.

این یک پیروزی است؟
از زمانی که با امثال نوآموز و خود کفاشیان در AFC پست‌های مهمی داشتیم و به لطف نفوذ نظایر مصطفوی در چرخه‌های کار AFC با هدف تقویت جایگاه ایران تغییراتی را ایجاد می‌کردیم، ظاهرا مدت زیادی نمی‌گذرد اما آثار این خلأ و پیامدهای دوری از مراکز اصلی تصمیم‌گیری در AFC به حدی می‌رسد که نماینده شدن کفاشیان از طرف آسیای میانه را نیز برای خود یک پیروزی می‌انگاریم حال آن که برای این منطقه از آسیا حضور ایران به عنوان نگین انگشتری و یک مرکز قدرت فنی اسباب مباهات است و در شرایط فعلی به جای اینکه AFC قدمی برای ما بردارد، ما مجبوریم برای ارتقای کشورهایی در آسیای میانه گام برداریم که قدرت جبران آن را برای ما ندارند و اصولا در این عوالم و اندازه‌ها نیستند.