وصال روحانی | بهره‌های ماندن سپ‌بلاتر برای ایران

دلایل شکست بن حسین اردنی در انتخابات مهندسی شده اما ناکام مانده اخیر فیفا کاملا مشخص است. حتی برخی افرادی که معتقد به لزوم برکناری سپ بلاتر بودند، به این نتیجه رسیدند که در این مقام اردنی شخصیتی نهفته نیست که با آن بتوان فیفا را به پیش راند و برازنده عنوان رییس این نهاد باشد. اضافه بر کاراکتر و اقدامات رییسی که به رغم انتخاب مجدد هنوز هم گمان می‌رود برای ادامه حضور در سمت‌اش گزینه بی‌عیبی نباشد، شخصیت و توانایی و جوهره وجودی فرد جانشین نیز شرط است و اینجا بود که نقشه طراحان برکناری رییس سوییسی فیفا با ناکامی مواجه شد. اگر آدمی مثل میشل پلاتینی که چند سال است فوتبال اروپا را هدایت می‌کند کاندیدا بود یا لوییس فیگو سه هفته پیش بی‌خبر از توفان در دست تدارک آمریکایی‌ها انصراف نمی‌داد و در صحنه می‌ماند، می‌شد بلاتر را از طریق آنها شکست داد اما با نایب‌رییس اردنی فیفا که وزنه‌ای در جهان فوتبال نبوده و نیست نمی‌شد بر بلاتری سایه انداخت که به عنوان رییس و دبیرکل فیفا بیش از 30 سال است در این نهاد جولان می‌دهد و طبعا در این مدت آنقدر این و آن را مدیون خود کرده که در روزهای سخت هوایش را داشته باشند و به او آرای لازم برای ماندن را بدهند.

اما از ابقای بلاتر 79 ساله و همچنان تیزهوش چه بهره‌ای برای فوتبال ایران متصور است؟ در پاسخ باید گفت استفاده درست از شرایط سوق‌الجیشی فعلی فیفا و مواضع استراتژیک جدید آن می‌تواند فوتبال ما را از جهاتی بابت ماجرای اخیر متمتع و بهره‌مند کند. دو قاره‌ای که بیش از سایرین موجب ابقای بلاتر شدند آسیا و آفریقا بودند. این حمایت بی‌دلیل نبود زیرا مقام سوییسی نیز طی این مدت بارها به فزون‌تر از 100 کشور عضو این دو قاره کمک‌های مختلف رسانده است. از کمک‌های مالی بلاشرط و اختصاص مبالغی برای راه‌اندازی پروژه‌های توسعه و مدارس فوتبال و طرح‌هایی همچون «گل» گرفته تا اصلاح بنیادین زیرپایه‌های فوتبال برخی کشورها در این دو قاره همه و همه میزان مدیون بودن قاره‌های کهن و سیاه را به بلاتر بیش از حد کرده است. محموله‌های کمک فیفا برای کشورهای فقیر نگه‌داشته شده آفریقا که حتی گاهی از حوزه ورزش هم فراتر رفته و کمک برای جا افتادن فوتبال در آن دسته از کشورهای کوچک آسیایی که امکانات و سرمایه ندارند، اعضای AFC و CAF را مجاب کرد که اگر ادامه این پروسه را می‌خواهند باید بلاتر را حفظ کنند و با اینکه قرار نبوده جانشین احتمالی بلاتر کارهای خیریه فیفا را در قبال آسیا و آفریقا متوقف کند اما آنها ریسک نکردند و با نگه داشتن وی، چهار سال بعدی را برای خود نیز بیمه کردند.

در این میان رابطه علی کفاشیان نیز با بلاتر در 7 سال و 3 ماهی که از زمامداری رییس فعلی فدراسیون فوتبال ایران می‌گذرد، نزدیک به ایده‌آل بوده است. بلاتر نه فقط از ارائه کمک‌های معمول برای آسیا به ایران دریغ نکرده بلکه در پروژه‌هایی که مختص نونهالان و نوجوانان و همراه با هدف رشد ریشه‌های این ورزش است، همیشه به ایران یاری رسانده است و دو مرتبه سفر وی به ایران در سال‌های اخیر نیز نشانگر روابط شخصی خوب وی با روسای فوتبال ایران است و او پس از ماجرای تعلیق که در سال 2006 پیش آمد، با نظام کاری که در پی آن تعلیق در فدراسیون ما حاکم شد، روابط نزدیکی داشته است. صرفنظر از درست یا غلط بودن این ارتباط، بهره‌گیری وسیع از این ارتباط باید در دستور کار فدراسیون به قصد تقویت ریشه‌های فوتبال در ایران قرار داشته باشد و این چیزی است که در مصاحبه اخیر کفاشیان نیز به صراحت به آن اشاره شده است و حالا که بلاتر مدیون آسیایی‌ها است، بعید است که از هیچ کمک اضافه تازه‌ای به آنها دریغ کند.

در مورد بحث فساد مالی رایج در فیفا نیز باید گفت پذیرش این فرضیه که بلاتر مبرا از قضایای فوق بوده و اکثر زیرمجموعه‌های او رشوه می‌گرفته‌اند ولی خودش از این قضایا فاصله داشته، تصور ساده‌انگارانه‌ای است و به نظر می‌رسد طراحان تهاجم اخیر به فیفا مدارکی مستند و مستدل و دقیق بر شریک بودن این مقام سوییسی نیافته‌اند اما چه همینطور باشد و چه یافته و افشا نکرده باشند، تغییری در این قضیه به وجود نمی‌آید که فیفا به علت گستردگی روابط و عظمت دنیایی که پوشش می‌دهد، نمی‌تواند مأمن برخی رشوه‌گیران نباشد و وجود یک رییس بی‌بدیل و بی‌عیب برای این نهاد همچون آرزوی ریزش برف در گرمای 40 درجه بالای صفر است. چنین رییسی برای نهادی از قبیل فیفا وجود خارجی ندارد و آنچه وجود دارد بلاتر معامله‌گری است که احتمالا چهار سال فرصت دارد جواب لطف جدید آسیایی‌ها به الطاف اخیر آنها در اجلاس شصت‌وپنجم فیفا را بدهد. بخشی از این کمک به شکل‌های مختلف می‌تواند فوتبال ایران را هم توانمندتر کند بدون اینکه از طیف فساد جاری در فیفا لکه‌ای را برای خود برگیرد زیرا این لکه بیشتر مختص کسانی است که در روزهای اخیر بلندگو برداشته و در حال کوبیدن بلاتری بوده‌اند که جرم‌ها و فسادهایش چندان کمتر و بیشتر از اتهام‌زنندگان نبوده است.