محمد قراگزلو | نه، برانکو سورپرایــزمان نمی‌کند

فوتبال کرواسی با وجود بهره بردن از بازیکنان خلاق و تکنیکی، نماد ظرافت و زیبایی در فوتبال اروپا نیست. شاخص‌ترین بازیکنان امروز فوتبال کرواسی ایوان راکیتیچ، لوکا مودریچ، داریو سرنا، ایوان پریشیچ، ایویکا اولیچ یا ماریو ماندژوکیچ هستند که هیچ‌کدام بازیکن تکنیکی، پا به توپ و خلاقی به حساب نمی‌آیند و بیشتر به خاطر دوندگی، بازی فیزیکی، قدرت بازیسازی و بازیخوانی‌شان شهره شده‌اند یا در مورد مهاجمان این جمع، قدرت سرزنی و سختکوشی‌شان وجه بارزشان به حساب می‌آید.
هر چند در تیم کرواسی امروز یا تیم طلایی 1998 بعضا بازیکنان تکنیکی و پا به توپی هم حضور داشتند اما فوتبال کرواسی به بازیکنانی تکیه کرده که زیاد می‌دوند، خوب پاس می‌دهند، در زمین می‌جنگند و به تلاش زیاد و تمرکز در پست خود معروفند.
برانکو ایوانکوویچ سرمربی این فصل پرسپولیس از این فوتبال می‌آید. او در دینامو زاگرب ستاره‌هایی چون لوکا مووییچ و ادواردو داسیلوا و ودران کورلوکا را زیر دست داشته و با آنها قهرمان کرواسی شده یا درهمان سال 98 با ستاره‌هایی چون داور شوکر، ایگور اشتیماچ، آلن بوکسیچ، روبرت پروسینچکی، زوونمیر بوبان، ایگور تودور و ... تا عنوان سومی جام جهانی هم پیش رفته اما چه در سال 98 و چه بعد از آن از کرواسی فوتبالی مبتنی بر خلاقیت و بازیکنان تکنیکی‌اش ندیده‌ایم. هر چند ستاره‌هایی مثل بوبان و پروسینچکی در آن نسل طلایی یا داسیلوای اصالتا برزیلی در تیم اخیر کرواسی عناصری تکنیکی بوده‌اند اما این تیم مقتدر اروپایی بیشتر روی کاکل ستاره‌هایی مثل مودریچ و راکیتیچ می‌چرخد که بازیکنان کامل‌تری به حساب می‌آیند.
برانکو البته در پرسپولیس مودریچ و راکیتیچ را ندارد اما فرناندو گابریل را به همان دلیلی رد می‌کند که فکر می‌کند او بازیکن کاملی نیست؛ یعنی به اندازه یک هافبک میانی کروات نمی‌دود، تکل نمی‌زند و اهل درگیری نیست.
برانکو دنبال بازیکنان کاملی می‌گردد که پکیجی از سرعت، خلاقیت، قدرت بدنی و شرایط فیزیکی مناسب باشند اما احمدزاده، مسلمان، کامیابی‌نیا و رضاییان به عنوان چهار خرید تازه او هیچ‌کدام در این مقوله نمی‌گنجند. در واقع از این جمع احمدزاده و مسلمان با توجه به پست بازی‌شان با آنچه برانکو در ذهن مجسم می‌کرد مغایرت دارند و دو بازیکن دیگر در پست خود ستاره نیستند.
با این وجود حتی اگر محدودیت‌های خوب بازیکن چه به لحاظ منابع مالی محدود پرسپولیس و چه از نظر فقدان بازیکن در کلاس جهانی در فوتبال ایران در نظر گرفته شود، بحث چگونگی روش بازی و نوع فوتبال تیم برانکو در فصل پیش روست که مورد توجه قرار می‌گیرد.
فوتبال کرواسی با بهترین ستاره‌هایش هیچ‌گاه فوتبالی صرفا تهاجمی نبوده است. آنها در سال 1998 با شیوه نوینی از دفاع - ضد حمله تا نیمه نهایی رسیدند و بعدتر همین روش را ادامه دادند اما با توجه به خروج ستاره‌ها و تمام شدن آن نسل طلایی، موفقیت سال 98 هرگز تکرار نشد و کروات‌ها هرگز در آن سطح ندرخشیدند.
برانکو ایوانکوویچ در یک ماه و نیم سرمربیگری‌اش در پرسپولیس نشانه‌هایی از همان سرمربی سابق تیم ملی فوتبال ایران را نشان‌مان داد. مربی که دنبال پیروزی به شیوه‌های نه‌چندان زیبا بود و البته با در اختیار داشتن دو جین از بهترین‌های فوتبال ایران به راحتی به دستش آورد. آسان‌ترین صعود ممکن به جام جهانی با هدایت این مرد کروات رقم خورد اما برانکو در تمام آن روزها به احتیاط بیش از حد و ارائه فوتبال نه‌چندان جالب و زیبا محکوم می‌شد. برانکو در تمام سال‌هایی که هدایت تیم ملی را به عهده داشت برای مردم فوتبالدوست ایران و حتی رسانه‌ها چهره محبوب و جذابی نبود اما چند سال بعد از هجرانش از فوتبال ایران به شکل عجیبی محبوب شد تا جایی که در نظرسنجی برنامه نود در خصوص موفق‌ترین مربی خارجی بعد از انقلاب در صدر قرار گرفت.
این مربی محتاط در تمام آن بازی‌های پایانی لیگ گذشته و لیگ آسیایی نشانه‌هایی از همان احتیاط ریشه دوانده در تفکرات فوتبالی‌اش را نشان‌مان داد اما چون تیم پر از نقص و ایرادی را از مربیان دیگر تحویل گرفته بود مورد قضاوت قرار نگرفت.
چیدمان اشتباه، تغییرات عجیب و غریب و تعویض‌های سوال‌برانگیز او در بازی‌های پایانی فصل گذشته هرگز آنقدر بولد نشد تا بار دیگر تفکرات تاکتیکی پروفسور در بازگشت دوباره به فوتبال ایران را زیر سوال ببرد چرا که با تیم ناقصی که مدافع چپ تخصصی نداشت، بدنسازی پایه‌ای خوبی نکرده بود و در چند منطقه از زمین لنگ می‌زد نمی‌شد هم فوتبال خوبی بازی کرد هم نتیجه گرفت.
به هر حال برانکو در مقطع 45 روزه سرمربیگری‌اش در بهار گذشته مورد قضاوت قرار نگرفت اما حالا فصل تازه‌ای پیش روی اوست. پرسپولیس با تفکرات او یا بهتر است بگوییم با تایید همه جانبه او در خصوص مهره‌های جدید بسته شده و می‌شود و مسوول نخست تمام نقص‌ها و اشتباهات خود برانکو ایوانکوویچ است.
قصد نداریم پیشاپیش به قضاوت بنشینیم و مدعی شویم برانکو قصد دارد با یک فوتبال محتاطانه، فارغ از جذابیت و با اتکا به دفاع و ضد حمله وارد لیگ پانزدهم شود اما این ذهنیت در اطراف پرسپولیس پرسه می‌زند و با توجه به یارگیری باشگاه قریب‌الوقوع خواهد بود.
سیستم بازی پرسپولیس از 8 سال قبل تا الان به ندرت از 1-3-2-4 عدول کرده و بعید است برانکو به شیوه‌ای متفاوت مثل 3-3-4 یا 2-4-4 روی بیاورد، پس خبری از تغییرات شگرف و قابل رویت در نوع فوتبال پرسپولیس نخواهد بود. در واقع پرسپولیس همان فوتبال سال قبل و سال‌های قبل‌ترش را ارائه خواهد کرد با این تفاوت که در برخی مناطق مهره‌ها جابه‌جا شده و طبیعتا کیفیت تیم تغییر خواهد کرد. حال اگر فرشاد احمدزاده، رامین رضاییان، کمال کامیابی‌نیا و محسن مسلمان همان باشند که در تیم‌های سابق‌شان بودند یا به عبارتی بهترین کیفیت دوران بازیگری‌شان را ارائه دهند - که با توجه به تجربه سال‌های اخیر بعید می‌دانیم اینچنین باشد - یا خریدهای خارجی مثل ماریچ توزرد از کار درنیایند، می‌توان کیفیت نتایج نسبتا بهتری نسبت به فصول گذشته به دست آورد اما در بحث کیفیت قطعا تفاوت آنقدر نیست که هواداران پرسپولیس را در همان هفته‌های اول بابت در اختیار داشتن یک مربی بزرگ و خوشفکر که در تیمش تحولی بزرگ به وجود آورده ذوق‌زده کند.
به هر روی باز اگر نخواهیم برانکو را زود قضاوت کنیم و حق بدهیم که با این مهره‌ها نمی‌توان شق‌القمر کرد اما یقین داریم پروفسور از آن دسته مربیانی نیست که با همین بازیکنان سورپرایزمان کند و چیزی بیشتر از آن چند سال حضورش در تیم ملی و مقطع کوتاه فصل قبل نشان‌مان دهد.