سعید زاهدیان | مکانیزم تازه برای بازیکنان سرباز

کانون مربیان طی نامه‌ای به مهدی تاج، پیشنهادهایی را برای بهبود لیگ برتر ارائه داده که قابل تعمق است؛ در این نامه یک موضوع بیشتر از بقیه موارد جای بحث و تبادل نظر دارد تا سرانجام به یک نتیجه بهتر برسیم. بحث در خصوص بازیکنان سرباز و مکانیزمی که برای وضعیت آنها باید طراحی شود. در نامه کانون مربیان که خط فکری مجید جلالی دنبال می‌شود، این موضوع مطرح شده است. فارغ از اینکه چرا مجید جلالی آن روزها که سرمربی تیم‌های سرباز بود (از پاس تا صبا و این اواخر تراکتورسازی)، این مساله را مطرح نمی‌کرد که نباید بازیکنان سرباز به یک یا دو تیم نظامی منتقل شوند، اصل موضوع درست و قابل دفاع به نظر می‌رسد. در این باره ابهام و پرسش بسیار است. مثلا اینکه اگر ملوان و تراکتورسازی هم روزی به سرنوشت فجرسپاسی مبتلا شوند و به لیگ‌های پایین‌تر سقوط کنند، تکلیف بازیکنان سرباز چه می‌شود؟ حضور بازیکنان سرباز در تیم‌های نظامی، نتیجه پیروی از یک سنت قدیمی است که با قواعد فوتبال حرفه‌ای همخوانی که ندارد هیچ، بلکه آسیب‌هایی را در راه توسعه و پیشرفت فوتبال ایران به دنبال داشته و دارد که به بعضی از آنها می‌توان اشاره و برای آنها راه‌حل بهتری پیدا کرد. به عبارتی فوتبال صاحب مکانیزمی شود که در آن هم قوانین کشور لحاظ شده باشد و هم منافع فوتبال تعریف شود.
به فرض که باشگاه‌های نظامی از گرفتن بازیکنان سرباز منع شوند؛ آن وقت تکلیف فوتبالیست‌هایی که به سن خدمت سربازی می‌رسند چیست و آنها باید فوتبال را رها کنند و مثل بقیه افراد 2 سال را به خدمت سربازی بپردازند؟ پرواضح و آشکار است که چنین تصمیمی به زیان فوتبال و فوتبالیست‌ها خواهد بود چرا که دو سال از بهترین دوران تمرینی و فوتبالی فاصله می‌گیرند و عملا چه بسا فوتبال آنها به همین دلیل ممکن است به پایان برسد. پس اینکه تنها باشگاه‌های نظامی از جذب بازیکن سرباز منع شوند، نمی‌تواند راه‌حل مناسبی باشد. در اینکه چه اقدامی هم می‌تواند منافع ملی را تامین کند، مبهم و بی‌پاسخ است و حتی کانون مربیان و مجید جلالی هم راهکار و نسخه‌ای برای خروج از این مشکل ارائه نکرده‌اند.
در شرایطی که وضعیت کشور تغییرات فراوانی به نسبت زمان جنگ و دهه 60 داشته و به همین خاطر قوانین تازه‌ای برای مشمولان غایب و سربازان فراری تصویب شده تا با پرداخت جریمه، خدمت سربازی خود را بخرند، می‌توان برای فوتبال – و حتی سایر ورزش‌ها و ورزشکاران – قوانین تازه‌ای تصویب شود که با شرایط جامعه امروز سازگار و منطبق باشد.
این تصمیم می‌تواند باشگاه‌های سازنده را خوشحال کند و بزرگترین معضل باشگاه‌هایی که برای پرورش و بهره‌برداری از بازیکنان ساخته خود، همواره دغدغه خدمت سربازی را داشته‌اند برای همیشه برطرف نماید.
در فوتبال حرفه‌ای، یکی از راه‌های درآمدزایی، آکادمی‌ها هستند که با کمک استعدادیاب‌های خود، بچه‌های مستعد را شناسایی و در تیم‌های پایه خود به آموزش و پرورش آنها می‌پردازند و در نهایت وقتی این استعدادها به شکوفایی می‌رسند، با فروش آنها به باشگاه‌های دیگر مزد تلاش و زحمات خود را دریافت می‌کنند. اما در فوتبال ایران وقتی استعدادها به بلوغ می‌رسند و فصل بهره‌برداری از آنها فرا می‌رسد، به واسطه خدمت سربازی این بازیکنان از باشگاه‌های سازنده جدا می‌شوند و تیم‌های نظامی بی‌آنکه هزینه‌ای برای آنها انجام داده باشند، از دسترنج باشگاه‌های دیگر بهره‌مند می‌گردند.
به همین دلیل ضروری به نظر می‌رسد که با شرایط امروز کشور و در نظر گرفتن ملزومات جامعه امروز، باید قوانین دستخوش تغییراتی گردد و مکانیزم جدیدی برای بازیکنان سرباز طراحی شود که مسوولیت طراحی چنین مکانیزمی می‌تواند با نهادهای فوتبالی – مثلا کانون مربیان، سازمان لیگ یا فدراسیون فوتبال – باشد و از طریق دستگاه ورزش این مساله پیگیری شود تا به شکل قانونی مدون و کامل به تصویب مجلس برسد و مشکل ورزشکاران سرباز به شکلی که منافع ورزش تامین گردد برای همیشه برطرف شود.