محسن زاهدی مطلق | غیرقانونی اما قانونی!

این مثل یک پازل است؛ وقتی که فروافتادن یک قطعه، بقیه قطعات را هم به زمین می‌اندازد. حدود یک ماه پیش بود که کمیته استیناف فدراسیون فوتبال طی حکمی جنجالی، راه‌آهن را راهی لیگ یک کرد و پیکان سقوط کرده را به لیگ برتر برگرداند. موضوع هم این بود که راه‌آهنی‌ها طی پنج مسابقه از یک بازیکن غیرمجاز به نام «موتومبا» استفاده کرده بودند؛ بازیکنی که باشگاه سابقش خارج از مهلت قانونی نقل‌وانتقالات مجوز حضور او در راه‌آهن را صادر کرده بود.
کمیته انضباطی در رسیدگی به این پرونده تنها موتومبا را شایسته محرومیت تشخیص داد اما شکایت پیکان، پرونده را به استیناف برد تا این مرجع قضایی ضمن باطل کردن رای کمیته انضباطی، تمام مسابقات برگزار شده با حضور موتومبا را 3- صفر به ضرر راه‌آهن اعلام کند. بعد از صدور این رای، راه‌آهنی‌ها به تکاپو افتادند تا ضمن اعتراض به حکم، مانع از سقوط تیمشان به دسته پایین‌تر شوند. در همین حین اما، ناگهان خبری روی خروجی خبرگزاری‌ها قرار گرفت که توانست شانس‌های راه‌آهن برای بقا را زنده نگه دارد.
خبر این بود؛ کمیته انضباطی فیفا، پرسپولیس را به خاطر انتقال محمدرضا خلعتبری در زمانی خارج از مهلت قانونی نقل‌وانتقالات تنها به پرداخت 53 هزار فرانک سوییس جریمه نقدی محکوم کرده و خبری از کسر امتیاز یا 3- صفر شدن مسابقات نیست! محمدرضا خلعتبری دو سال پیش در حالی به پرسپولیس پیوست که آن انتقال، جنجالی شدید و کم‌سابقه را در فوتبال ایران به وجود آورد. موضوع این بود که پس از پایان لیگ دوازدهم، خلعتبری با باشگاه عجمان امارات قراردادی یک ساله به امضا رساند. پس از آن مساله نامگذاری لیگ اماراتی‌ها با عنوانی جعل شده از نام «خلیج‌فارس» سروصدای زیادی به پا کرد. آنچه روی آن اجماع وجود داشت این بود که اصلا شایسته نیست یک بازیکن مشهور ایرانی در لیگی به میدان برود که روی جای جای لباسش چنین عنوانی درج شده است. با همین استراتژی پرسپولیسی‌ها وارد کارزار شدند و بعد از مدت‌ها تکاپو توانستند خلعتبری را قبل از اینکه حتی یک بازی برای عجمان انجام بدهد به تیم‌شان بیاورند. نکته اما اینجا بود که طول کشیدن کوشش‌های سرخپوشان باعث شد مهلت قانونی نقل‌وانتقالات به پایان برسد و باشگاه عجمان که نمی‌توانست قید غرامت 750 هزار دلاری‌اش را بزند، تاریخ صدور «آی. تی. سی» را برای پیش از پایان مهلت قانونی فیفا تنظیم کرد. در نهایت هم بعد از یک سال فدراسیون جهانی به این موضوع واکنش نشان داد و پرسپولیس را جریمه کرد.
در این شرایط راه‌آهنی‌ها پرسیدند چطور بالاترین مرجع قانونی دنیای فوتبال بعد از بررسی دقیق پرونده پرسپولیس این تیم را صرفا به پرداخت جریمه مالی محکوم کرده اما زیرمجموعه آن در ایران برای پرونده‌ای مشابه حکم به بازنده شدن راه‌آهن در تمام مسابقات می‌دهد؟ همین شد که آنها به ادامه حضور در لیگ برتر امیدوار شدند و در نهایت هم جای پیکان را در جدول مسابقات گرفتند.
ماجرای نقل‌وانتقالات مشکوک در فوتبال ایران سر دراز دارد و به همین یکی، دو مورد محدود نمی‌شود. در برابر آن دسته از استقلالی‌هایی که معتقدند پرسپولیس با جذب خلعتبری خلاف بزرگی مرتکب شده و باید به لیگ یک سقوط کند، سرخپوشان هم انتقال جنجالی فرهاد مجیدی به جمع آبی‌ها را به رخ طرف مقابل می‌کشند. در حقیقت مجیدی بین دونیم‌فصل لیگ دوازدهم، زمانی استقلالی شد که این تیم در لیست بزرگسالانش جای خالی نداشت و باید لیام ردی استرالیایی را کنار می‌گذاشت اما در خارج کردن نام این دروازه‌بان نیز دچار تعلل شد تا شایعه‌های بسیاری در مورد صحیح نبودن بازگشت مجیدی از نظر قانونی به وجود بیاید.
در یک نمونه حاد دیگر، پرسپولیسی‌ها پس از واگذار کردن جام حذفی به سپاهان در تابستان 85، به زمان عقد قرارداد عمادرضا با تیم حریف اعتراض کردند و یک جنجال بزرگ را استارت زدند. سپاهان و پرسپولیس بر سر عمادرضا درگیر شدند و کمیته انضباطی رای به حقانیت سپاهان داد. ماجرا از این قرار بود که عمادرضا با پرسپولیس به توافق رسیده بود اما مسوولان سپاهان او را راضی کردند که به اصفهان برود. او با پرسپولیس قرارداد داخلی امضا کرده بود اما چون قراردادش در هیات فوتبال اصفهان و بعد از مهلت مقرر ثبت و امضا شده بود، مورد اعتراض باشگاه پرسپولیس واقع شد. با این حال اصفهانی‌ها اعلام کردند قرارداد عمادرضا در ساعت 30 دقیقه بامداد امضا شده و تمام بازیکنانی که در آن روز قراردادشان در دفتر هیات فوتبال ثبت شده بود بین ساعت 12 تا 30 دقیقه بامداد در هیات فوتبال اصفهان حاضر شده و قراردادشان را امضا کردند. شاه‌حسینی رییس وقت کمیته انضباطی هم حرف اصفهانی‌ها را پذیرفت.
بعد از عمادرضا، محمدرضا خلعتبری، فرهاد مجیدی و مارتین موتومبا، حالا نوبت به پروپژیچ رسیده. مهاجمی که بعد از پایان مهلت قانونی نقل و انتقالات، قرارداد خود را با باشگاه کوکشی آلبانی فسخ کرده و با استقلال به توافق رسیده است. پروپژیچ نمونه دیگری از زیر پا گذاشتن قانون در فوتبال ایران است. درست مانند انتقال عماد رضا، موتومبا، فرهاد مجیدی و محمدرضا خلعتبری. انتقال‌هایی که جملگی غیرقانونی بودند اما با در نظر گرفتن تبصره‌هایی عجیب به یکباره مهر قانونی به خود زدند.