تولد روز | قیصـر به 70 سالگـی رسید

قیـصــر! او احتمالاً محبوب‌ترین بازیکن و البته مربی و مدیر فوتبال آلمان است. کسی که قهرمانی جام جهانی را هم به‌عنوان بازیکن و هم به‌عنوان مربی جشن گرفت. دو نسل از فوتبال آلمان با نام فرانتس بکن‌باوئر گره خورده است، نسلی که در دهه 70 میلادی قهرمانی دوم ژرمن‌ها در جام جهانی 1974 را جشن گرفت و نسل دیگری که با مربیگری او در جام‌جهانی 1990 جام را بالای سر برد. اگر واقع‌بین باشیم، بسیاری از مردم بازیکنان بزرگ را با جام‌های جهانی می‌شناسند و در این زمینه بکن‌باوئر یک اسطوره به‌تمام معناست.

تولد در مونیخ، شروع فوتبال در مونیخ

سال 1945، شهر مونیخ... روز یازدهم سپتامبر پسری متولد شد که در سالیان بعد اسطوره فوتبال آلمان باشد و به او لقب قیصر بدهند. «فرانتس آنتون بکن‌باوئر» تنها 9 سال داشت که فوتبال را از باشگاه اس‌سی مونیخ آغاز کرد. هشت سال بعد راهی تیم‌های پایه باشگاه بایرن مونیخ شد که آن‌زمان تیم اولش در سطح اول فوتبال بوندسلیگا حضور نداشت. پس از 5 سال حضور و درخشش در آکادمی باشگاه بایرن به تیم بزرگسالان راه پیدا کرد. ششم ژوئن سال 1964 زمانی که تنها 19 سال داشت برای تیم اول بایرن در رجیونال‌لیگا برابر اشتوتگارت‌کیکرز در نقش بال چپ بازی کرد. به‌طرز عجیبی خیلی زود رشد کرد به‌طوری که تنها یک سال بعد پیراهن مانشافت را پوشید.

اولین جام‌جهانی در 21 سالگی

تنها دو سال بود که در تیم ملی حضور داشت که فیکس تیم ملی آلمان شد. هلموت شون که یکی از اسطوره‌های مربیگری ژرمن‌ها بود به او اعتقاد بسیاری داشت و در تمامی دیدارهای جام‌جهانی 1966 به فرانتس بازی داد. اولین گل ملی‌اش در جام‌جهانی را هم در جریان پیروزی 5-0 آلمان برابر سوئیس زد. او پیش از گلزنی برابر سوئیس سه گل ملی دیگر برابر هلند (دو گل) و ایرلند به‌ثمر رسانده بود. بکن‌باوئر 21 ساله به‌عنوان یک مدافع 4 گل در این جام‌جهانی زد و سومین گلزن برتر جام هم بود، اما در آن فینال معروف با گلی مشکوک به انگلیس باختند تا در نخستین حضورش در جام‌جهانی نایب‌قهرمان شود. با این حال عنوان بهترین بازیکن جوان جام هم به فرانتس رسید. او افتخار‌آفرینی ملی را زودتر از باشگاهی آغاز کرد چرا که تا آن زمان هیچ مقامی با بایرن کسب نکرده بود. در جام‌جهانی 1970 هم ناکام بود و با مانشافت به مقامی بهتر از سومی نرسید. بازی قیصر در این جام‌جهانی تداعی‌گر غیرت و تعصب بود، او با کتف شکسته برای آلمان بازی کرد و برای همیشه با وجود ناکامی در یادها ماند.

رنسانس در بایرن با حضور قیصر

اما بایرن از همان روزها بود که تبدیل به باشگاهی بزرگ شد و شروع کرد به درو کردن عناوین و افتخارات داخلی و بین‌المللی. بایرن با بکن‌باوئر در سال 1965 به بوندسلیگا صعود کرد و از فصل 69-1968 استارت قهرمانی را زد و در 5 فصل چهار بار به مقام قهرمانی رسید. او چهار بار هم همراه با بایرن جام‌حذفی را بالای سر برد و قهرمانی‌های اروپا را هم سه فصل پیاپی (74-1973، 75-1974 و 76-1975) کسب کرد. اتفاقی که جز رئال مادرید در سال‌های ابتدایی برگزاری لیگ قهرمانان اروپا (جام باشگاه‌های اروپا سابق) و آژاکس در سال‌های ابتدایی دهه 70 برای باشگاه دیگری نیافتاده بود. 13 سال حضور او مصادف شد با تغییر اساسی در باشگاه باواریایی که تا به امروز این باشگاه را تبدیل کرده به یکه‌تاز فوتبال ژرمن‌ها.

قهرمانی‌ها با مانشافت

سرانجام روزهای رویایی قیصر فرا رسید. پس از ناکامی در جام‌جهانی 1970، جام ملت‌های اروپا 1972 در بلژیک را با پیروزی برابر شوروی سابق بالای سر برد و بهترین بازیکن اروپا هم لقب گرفت. سپس در جام‌جهانی 1974 با کسب برد خاطره‌انگیز 2-1 برابر هلند به‌عنوان کاپیتان قهرمان جام‌جهانی شد. قدرت رهبری او در راه کسب این جام ستودنی بود و آن‌زمان بیش از پیش نامش بر سر زبان‌ها افتاد. او سه سال بعد در حالی که هنوز 32 ساله نشده بود با 103 بازی ملی و 14 گل زده پیراهن مانشافت را بوسید و کنار گذاشت.

نیویورک و هامبورگ

سال 1977 پس از 13 سال با بایرن خداحافظی کرد تا به آمریکا سفر کند. او در سال‌هایی که نیویورکی‌ها تحول عظیمی در فوتبالشان ایجاد کرده بودند پیراهن نیویورک کاسموس را پوشید و سه قهرمانی لیگ آمریکای‌شمالی را هم کسب کرد. پس از سه سال بازی در آمریکا به آلمان بازگشت تا برای دو سال پیراهن هامبورگ را بپوشد. او به قهرمانی فصل 82-1981 بندری‌نشینان در بوندسلیگا کمک کرد. پس از این دو فصل به آمریکا بازگشت تا یک سال هم دوباره پیراهن کاسموس را بر تن کرد و در پایان فصل 1983 لیگ NASL از فوتبال خداحافظی کرد. قیصر در دوران فوتبالش چهار بار در سال‌های 1966، 1968، 1974 و 1976 فوتبالیست سال آلمان شد.

دوران کوتاه اما پرافتخار سرمربیگری

سال 1984 تصمیم گرفت روی نیمکت تیم ملی آلمان بنشیند. در حالی که تنها یک سال از آویختن کفش‌هایش می‌گذشت جانشین یوپ دروال شد و در راه حضور در جام‌جهانی 1986 مانشافت را آماده کرد. تیم تحت هدایتش نتایج خیلی خوبی گرفت اما در نهایت فینال را 3-2 به آرژانتین واگذار کرد و نایب‌قهرمان شد. فدراسیون فوتبال آلمان به کار او اعتقاد داشت و برای چهار سال دیگر هم قیصر را روی نیمکت‌شان نگه داشتند. در یورو 1988 هم به هلند باختند و حذف شدند، اما اوج کار او قهرمانی در جام‌جهانی 1990 بود که با بازی‌های چشم‌نواز آلمان همیشه در خاطره‌ها ماند. ژرمن‌ها در فینال با پیروزی 1-0 برابر آرژانتین انتقام فینال چهار سال قبل را هم گرفتند تا برای سومین با قهرمان جام‌جهانی باشند. فرانتس بکن‌باوئر هم یکی از معدود شخصیت‌هایی شد که هم به‌عنوان بازیکن و هم به‌عنوان مربی قهرمان جام‌جهانی شده است. اما پس از این قهرمانی قیصر تصمیم گرفت با مربیگری آلمان خداحافظی کند و سپس به مارسی پیوست. در همان یک فصل حضور در تیم فرانسوی قهرمان لیگ 1 فرانسه شد و به آلمان بازگشت. در دو مقطع هم مربیگری باشگاهی که عمده دوران بازی‌اش را در آن سپری کرد را به عهده گرفت. در دوره اول بایرن‌مونیخ را به قهرمانی فصل 94-1993 بوندسلیگا رساند و در دوره دوم جام یوفا 96-1995 را به‌دست آورد. وقتی 51 ساله بود تصمیم گرفت به‌جای مربیگری به مدیریت بپردازد و در باشگاه باواریایی مشغول به کار شود.

زندگی شخصی

فرانتس بکن‌باوئر سه بار ازدواج کرد و حاصل ازدواج‌هایش هم پنج فرزند است. معروف‌ترین فرزند او استفان بود که فوتبالیست شد و در مونیخ 1860 و آماتورهای بایرن هم سابقه بازی داشت. استفان برای مدتی طولانی مربیگری تیم جوانان بایرن را هم عهده‌دار بود، اما پس از مریضی طولانی یکم آگوست 2015 درگذشت. قیصر موسسه خیریه‌ای نیز به نام خودش، به منظور کمک به معلولین و سایر محتاجان دیگر تأسیس کرده است.