برند شدنم آرزوست! / چرا باشگاه‌های ایرانی روی به برندسازی نمی‌آورند؟

رسول مجیدی | «پرسپولیس و استقلال تا آخر آذرماه خصوصی می‌شوند». این آخرین خبری است که از اجرای اصل ۴۴ قانون اساسی برای دو باشگاه بزرگ پایتخت به گوش می رسد. خبری که اوایل هفته گذشته میر علی اشرف عبدالله پوری حسینی٬  رئیس سازمان خصوصی‌سازی آنرا در اختیار رسانه‌ها قرار داد و باعث شد تا امیررضا خادم٬ مسوول ویژه خصوصی سازی دو باشگاه بزرگ پایتخت از سوی وزارت ورزش٬ چند روز بعد به رسانه‌ها بگوید: «من به مسئله خصوصی‌سازی 2 باشگاه استقلال و پرسپولیس بسیار خوش‌بین هستم اما این اولین بار است که این اتفاق در ایران می‌افتد برای همین ما در این زمینه کاملا بی‌تجربه هستیم» او حتی خواسته تا کمیسیون ۹۰ مجلس در این زمینه به وزارت ورزش کمک کند و رویای چندین ساله هوادران دو باشگاه را به واقعیت تبدیل کند  اما جدای تبدیل این رویا به واقعیت سوال مهمی که در این بین وجوددارد ارزش برند این دو باشگاه است؟ این دو باشگاه باید با چه قیمتی به بازار بورس عرضه شوند؟ سهام آنها چقدر می‌ارزد و وضعیت ملک و املاک آنها چگونه است؟

برخی اعتقاد دارند اساسا نام باشگاه پرسپولیس و استقلال میلیاردها تومان می ارزد و عده ای دیگری می‌گویند این دو باشگاه در غالب تعریف‌های رایج از برند نمی‌گنجند. مساله دقیقا اینجاست که در سال‌های گذشته هیچکدام از مدیران دو باشگاه سرخابی و البته سایر باشگاه های ورزشی ایران رو به برندسازی نیاورده‌اند و هرگز در بین برنامه‌ّهای اعلامی‌شان جایی برای تبدیل باشگاه به برندی جهانی تعیین نکرده‌اند. انگار که برند مقوله ایی است مختص دنیای تجارت و صنعت و هیچ ارتباطی به ورزش قهرمانی پیدا نمی کند! این مهم وقتی اهمیت خود را بیشتر از همیشه نشان می‌دهد که بدانیم یکی از اصلی‌ترین دلایل درآمدهای هنگفت باشگاه‌های اروپایی و حتی آسیای شرقی٬ همین برند شدن باشگاه‌ها است. در اروپا فرق چندانی بین مدیریت یک باشگاه ورزشی و یک شرکت صنعتی وجود ندارد و مدیران هر دو حوزه میخواهند از مجموعه زیر نظرشان درآمدی سرشار عاید سهامداران کنند. به همین خاطر هم روی به توسعه برند باشگاه می‌دهند تا هواداران بیشتر از این طریق جذب کنند.

کارشناسان حوزه بازاریابی برند را اینگونه تعریف می‌کنند: «برند همان چیزی است که مخاطب با دیدن، شنیدن، حس کردن و یا هرگونه ارتباطی با آن بصورت مفهومی، دیداری یا لفظی صفات و ویژگی‌های خود را در ذهن و قلب مخاطب تداعی می‌کند.» درواقع یک ادراک مشترک بین مخاطبان. مخاطبانی که در ورزش هوادار نام دارند و مطمئا توسعه برند به افزایش آنها کمک می‌کند. افزایش هوادار هم یعنی افزایش بازار فروش محصولات یک باشگاه و یعنی بالا رفتن ارزش برند آن تیم. و همه اینها روی هم می شود در آمدهای میلیون دلاری باشگاه های طراز اول اروپایی.

اما چرا باشگاه‌های ایرانی روی به برندسازی نمی‌آورد؟ آیا مدیران این مجموعه ها تخصص لازم را ندارند و یا موانع موجود در ورزش باعث شده تا این عنصر طلایی نادیده گرفته شود؟ چرا در ایران ارزش برند باشگاه ها مشخص نمی‌شود؟ و چرا باشگاه ها در این زمینه با هم رقابت ندارند؟

این ها سوالات مهمی است که جواب به آنها و یا حتی حرکت به سمت پیداکردن جواب‌شان می‌تواند ورزش را از یک مقوله هزینه‌زا به یک عرصه درآمدزا تبدیل کند و نه تنها دستش را از منابع دولتی کوتاه کند بلکه به عنوان یک صنعت پولساز با پرداخت مالیات مناسب به چرخ‌های اقتصادی کشور هم کمک کند.

برای اینکه بهتر وضعیت برند در فوتبال ایران و سایر کشورها را بدانید بد نیست مقاله زیر که امروز توسط سایت متافوتبال منتشر شد را هم مطالعه کنید:

http://goo.gl/UfAJeO