عاشوری: می‌خواستند برای عرفان محمدخانی پاسپورت قطری بگیرند / بازیکن‌شان مرا زد گفت حالا برو شیراز!

به گزارش متافوتبال، محسن عاشوری یکی از فوتبالیست‌هایی است که اواخر دهه 80 و اوایل دهه 90 میلادی به فوتبال قطر کوچ کرد و در لیگ این کشور عربی فوتبال بازی کرد. عاشوری شناخت خوبی نسبت به فوتبال قطر دارد و از آنجا که شناخت اهالی فوتبال نسبت به این کشور و فوتبالش چندان زیاد نیست برخی اطلاعات او در آستانه دیدار تیم ملی ایران مقابل قطر می‌تواند جالب باشد.
هافبک طراح و خوشفکر سابق پرسپولیس که دو فصل به عنوان مربی در این تیم مشغول به کار بود خاطرات جالبی از قطر و قطری‌ها دارد که با ایران ورزشی مطرح می‌کند
 
می‌خواهیم از فوتبال قطر برایمان صحبت کنید. از گذشته بگویید و اینکه قطر قبلا چه داشت و الان چه دارد؟
 به نظر من فوتبال قطر با آن زمان فرق زیادی نکرده است چون فوتبال ریشه‌داری نیست و مبتنی بر امکانات و پول‌های زیادی است که آنها به فوتبال‌شان تزریق می‌کنند. در واقع این پول نفت است که فوتبال آنها را می‌چرخاند. به نظر من در هر رشته‌ای استعداد لازم باید وجود داشته باشد و فکر می‌کنم قطری‌ها این استعداد را ندارند. در کشور قطر افراد مختلف از ملل مختلف جمع شده‌اند که خیلی‌هایشان نیروی کار هستند و از خودشان نیروی آنچنانی ندارند. این به سیاست درهای باز آنها مربوط می‌شود که سال‌های قبل به ویژه از جنوب ایران ایرانی‌های عرب زبان را جذب کردند اما تا آنجا که می‌دانم الان سیاست‌شان عوض شده و دیگر با ایرانی‌ها خوب نیستند. به همین خاطر الان بازیکن ایرانی هم خیلی کم جذب می‌کنند و آنها سراغ بازیکنانی می‌روند که بتوانند ملیت‌شان را قطری کنند. با این حال معتقدم واقعا آب و خاک مادری خریدنی نیست و هر چقدر هم که بخواهند پول بدهند آنجایی که بازیکن باید با دل و جان بازی کند و تا جایی که توانایی دارد کار نمی‌کند و به اندازه تیم ملی کشور خودش عرق و احساس مسوولیت نخواهد داشت. به همین خاطر می‌بینم علی‌رغم هزینه‌های گزافی که قطری‌ها می‌کنند آنطور که باید به نتیجه نرسیده‌اند. من دو سال پیش همراه پرسپولیس به آنجا رفتم، امکانات‌شان به شکل وحشتناکی فرق کرده است. هر چند نسبت به آن سال‌هایی که ما آنجا بودیم هم امکانات خیلی خوبی داشتند...
ببخشید حرف‌تان را قطع می‌کنم اما می‌خواهم بدانم آن زمان صحبتی از این مجموعه عظیم اسپایر که الان تیم‌های ملی نوجوانان و جوانان ما آنجا هستند بود یا نه؟
 من این مجموعه را ندیده‌ام و آن زمان هم چیزی آنجا وجود نداشت اما حتما طرح و برنامه‌اش وجود داشته. من دو سال پیش وقتی پرسپولیس با الغرافه بازی داشت به آنجا رفتم. الغرافه همان تیمی است که خودم برایش بازی کرده بودم. استادیوم این باشگاه واقعا شیک و مدرن شده بود ضمن اینکه چند تا زمین چمن تمرینی هم کنارش بود با همان کیفیت زمین اصلی.
آنهایی که به قطر نرفته‌اند از این کشور شناختی ندارند. آیا کل این کشور کوچک به دوحه محدود می‌شود؟
 دوحه مرکز قطر است اما باید بگویم کل مساحت قطر به اندازه تهران و حومه‌اش نیست. دوحه محله به محله است و هر محله توسط بزرگراه‌هایی که مسافت زیادی هم ندارند به هم وصل می‌شود. محله‌های آنجا هم هر کدام یک تیم دارند مثل الریان، الوکره، السد و... اینها محله‌هایی هستند که توسط بزرگراه‌ها به هم چسبیده‌اند.
در حرف‌هایتان از بازیکنان خارجی دوملیتی گفتید. یادم می‌آید یک بار در مصاحبه‌های قبلی‌تان به خود من گفته بودید به شما هم پیشنهاد ملیت داده‌اند.
 آن پیشنهاد را اماراتی‌ها دادند.
چند سال‌تان بود؟
 فکر می‌کنم 24 یا 25، شاید هم 26.
چقدر پیشنهاد دادند؟
 9 میلیون درهم که می‌شد 2/5 میلیون دلار.
چرا قبول نکردید؟
 (می‌خندد) خودت فکر می‌کنی چرا نرفتم؟ خب من برای تیم ملی کشورم بازی کرده بودم.
یعنی مساله عرق ملی مطرح بود؟
 خب مقدار زیادی همین بود. ما در مملکتی بزرگ شدیم که ملیت و عرق ملی بسیار پررنگ است. شاید در جاهای دیگر این مساله اینقدر پررنگ نباشد اما اینجا فرهنگ خانوادگی ما طوری بارمان آورده که به این مسائل مقید باشیم. همسر من را مادرم انتخاب کرد و ما در خانه پدر و مادرمان بزرگ شدیم. خانه پدری فرهنگ خاص خودش را دارد و همیشه مسائل ناسیونالیستی برای ما اهمیت داشته.
از حضورتان در فوتبال قطر بگویید.
 من تقریبا جزو آخرین نفرات از آن گروهی بودم که به قطر رفتند و آنجا بازی کردند. قبل از من ناصر محمدخانی، چنگیز، قلعه‌نویی، نامجومطلق، قایقران، پیوس و پنجعلی هم رفته بودند قطر. بعد از من یک فصل مرتضی کرمانی رفت و بعد از آن بازیکنان ایرانی دیگر به این کشور نرفتند تا این یکی دو سال اخیر که تیم‌های قطری سهمیه آسیایی‌شان را از بین بازیکنان ایرانی جذب می‌کنند. آنها بازیکنان خارجی‌شان را از کشورهای دیگر می‌گیرند اما با اینکه ارتباط خوبی با ایرانی‌ها ندارند سهمیه آسیایی‌شان را از بین بازیکنان ایرانی می‌گیرند.
آن زمان در تیم شما بازیکن مشهوری هم از قطر بود؟
 کاپیتان تیم ما کاپیتان تیم ملی قطر بود. عادل خمیس سیه‌چهره پسر خیلی خیلی خوبی بود. او الان عضو هیات مدیره باشگاه الغرافه است و آنطور که شنیدم در فدراسیون فوتبال‌شان هم سمتی دارد. به غیر از او عامر کعبی گلر دوم تیم ملی‌شان و محمود صوفی نوک حمله‌شان هم در تیم ما بودند. فکر نکنم اینها را شما بشناسید.
متاسفانه نه. ما از محمد سالم العنزی به آن طرف یادمان نیست.
 اتفاقا برادر بزرگتر سالم العنزی در تیم ما بود ولی ما سه تا بازیکنان اصلی قطر و کاپیتان‌شان را هم داشتیم.
این ذهنیتی که می‌گویند آنها با ایرانی‌ها خوب نیستند را شما در قطر حس کردید؟
 اصلا خیلی بد ما را می‌زدند. در یک بازی تقریبا دوستانه اتفاق بدی افتاد که این مساله برایم اثبات شد. در تورنمنت امیر قبل از شروع لیگ‌شان که حالت نسبتا دوستانه داشت، در حین یکی از بازی‌های آن تورنمنت یکی از بازیکنان مقابل طوری من را زد که قلم‌بند توی جورابم از وسط شکست، اتفاقا آن بازیکن یک مقدار فارسی بلد بود و با آن لهجه عربی به من گفت: «حالا بلند شو برو شیراز».
چرا شیراز. نکند آن زمان فقط از شیراز می‌رفتند قطر؟
 فکر کنم شهری بود که آنها زیاد می‌شناختند و احتمالا خودشان زیاد به این شهر می‌آمدند. فکر می‌کنم این بازیکن رگ و ریشه ایرانی داشت و احتمالا پدرش به شیراز می‌آمده. بعدها پرسیدم که گفتند اینها چون خودشان سیاه هستند و ریخت‌شان خوب نیست به هر کسی که بر و رویی داشته باشد می‌گویند شیرازی. خب آن موقع قیافه من هم بد نبود و به همین خاطر به من گفت برو شیراز.
پس کلا با ایرانی‌ها خوب نیستند؟
 بله، همینطور است و این هم به مسائل ریشه‌ای از قبل ارتباط دارد. آنها با پارس‌ها خوب نیستند.
غیر از قطری‌ها بقیه کشورهای عربی هم همینطور هستند؟
 کشورهای خلیج فارس تقریبا یک ریشه مشترک دارند و خیلی شبیه هم هستند و ارتباط خوبی با یکدیگر دارند. من به لبنان و الجزایر هم رفته‌ام اما آنها مردم حاشیه خلیج فارس را اصلا قبول ندارند و می‌گویند سطح فرهنگی‌شان خیلی بالاتر از مردم این منطقه است.
برگردیم به فوتبال. تیم ملی قطر زمانی که شما آنجا بودید تیم خوبی بود؟
 نه، آنها همیشه جرقه‌اند و جزو تیم‌های ریشه‌دار نیستند. یعنی آنها را نمی‌توان در بین تیم‌هایی مثل ایران، کره جنوبی، عربستان و عراق به حساب آورد. اینها واقعا در فوتبال آسیا ریشه دارند. البته ژاپن هم واقعا ریشه‌اش را درست کرده و همین که در 20 سال 4 بار قهرمان جام ملت‌ها شده‌اند نشان می‌دهد چقدر فوق‌العاده کار کرده‌اند.
با این باخت 2- صفر قطر مقابل امارات می‌توانیم بگوییم قطر تیم ضعیفی است؟
 من معتقدم امارات در آن بازی خیلی خوب کار کرد. من این نفرات تیم ملی امارات را از جام جهانی جوانان تعقیب می‌کنم.
عمر عبدالرحمان، برادرش و احمد خلیل ستاره‌های‌شان هستند.
 دقیقا. این دوتا مو فرفری ستاره‌های اماراتند. من با گمالوویچ بازی‌های جام جهانی جوانان را می‌دیدم. در جام جهانی جوانان هم ژاپن هم امارات خیلی خوب بودند. اتفاقا اماراتی‌ها تکه‌هایی از همان تیکی‌تاکای آن بازی‌ها را دوباره نشان دادند و کلا خیلی خوب بازی می‌کنند.
عمر عبدالرحمان هم که دقیقا در پست شما بازی می‌کند.
 بله، واقعا بازیکن خیلی خوبی است و سن بسیار کمی هم دارد.
قطر چرا وا داد؟
 فکر می‌کنم با اشتباهات دروازه‌بان‌شان انسجام تیمی‌شان به‌هم ریخت، ضمن اینکه استرالیا هم جای خوش آب‌وهوایی است و کنترل بازیکنان قطری هم کار راحتی نیست. یادم می‌آید یک بار با الغرافه رفته بودیم رومانی برای اردو اما صبح‌ها هیچ‌کس تمرین نمی‌آمد و من تنها می‌رفتم سر تمرین. همه دنبال تفریح و سرگرمی بودند و مربی هاج و واج می‌ماند که چه کند.
آن زمان حتما مربی برزیلی داشتید؟
 اولش مربی‌مان برزیلی بود، بعد که لیگ تمام شد چون ما نماینده قطر در جام باشگاه‌های آسیا بودیم فاروق پاسیچ کروات سرمربی‌مان شد.
فکر نمی‌کنید امسال تیم ملی قطر با گذشته فرق کرده و بازیکن خارجی زیادی ندارد.
 نه، نه اشتباه نکنید. آنها از کشورهای عربی مثل سودان و کشورهای عربی آفریقایی بازیکن گرفته‌اند و چون تفاوت قیافه و زبان‌شان سخت است همه به این اشتباه می‌افتند.
ظاهرا بازیکن ایرانی‌الاصل هم در یکی از این تیم‌های عربی حضور دارد.
 در تیم بحرین که اکثر بازیکنان زبان فارسی را بلدند. قطری‌ها و اماراتی‌ها هم فارسی می‌دانند.
بازی امروز تیم ملی مقابل قطر را چطور می‌بینید؟
 بازی را بدون عینک می‌بینم. فواصل دور را بدون عینک می‌بینم و راحتم. (با خنده) بازی سختی است. فکر نکنید چون آنها شکست سختی مقابل امارات متحمل شدند مقابل ما راحت تسلیم می‌شوند. آنها روی ایران حساسند و انگیزه دارند، ضمن اینکه فاصله امارات و قطر هم سه گل نیست. من آن بازی را دیدم. قطر در آن بازی بی‌محابا جلو کشید و انسجام دفاعی‌اش را از دست داده بود. آنها چند موقعیت هم از دست دادند و مطمئنا فرق این دو تیم آنقدر نیست که فکر کنیم بازی راحتی مقابل قطر داریم.
شما در زمان حضورتان در قطر با عادل خمیس یا بازیکن دیگری ارتباط دوستانه نداشتید؟
 نه. عادل خمیس که مصدوم شد و رفت، با بقیه هم ارتباط نداشتم. البته بی‌احترامی هم ندیدم اما مثل ایرانی‌ها نبودند که آدم را تحویل بگیرند و گرم باشند و زود بجوشند.
از بین بازیکنانی که آن زمان به قطر رفتند، کدام‌شان شرایط خوبی پیدا کردند؟
 اول ابراهیم قاسمپور بود که 10 سال آنجا بازی کرد. بعد از او مرتضی کرمانی. البته برزگری هم می‌رفت و می‌آمد اما مرتضی 6 سال آنجا بازی کرد.
چطور شد اینها آنقدر در قطر ماندگار شدند؟
 نمی‌دانم. از خودشان بپرسید. خب آن زمان پول خوبی می‌دادند. البته نسبت به پول‌هایی که الان می‌دهند کمتر بود اما زمان خودش پول خوبی بود. به همین خاطر مرتضی 6 سال بازی کرد.
اما کرمانی همه پول‌هایش را به باد داد.
 بله. آن زمان مرتضی سه‌تا ماشین، دوتا خانه، یک اتوبوس داشت اما الان هیچ چیز ندارد چون همه را خرج کرد.
راستی پسر ناصر محمدخانی هم یک زمانی بازیکن الاهلی قطر بود.
 الان دیگر در ایران است و اینجا تمرین می‌کند. فکر می‌کنم علی پسر کوچک محمدخانی با الخریطیات و لخویا هم تمرین می‌کرد. اتفاقا مربی آن تیم که متمول هم هست گفته بود برای عرفان پاسپورت قطری بگیرند اما او قبول نکرد و الان که 20 ساله شده در ایران است.