جام ملت‌های آسیا 2015 | استراتژی دفاع، ضد حمله / پادزهر عراق از زهر ایران

قبل از بازی سوم، کروش کد داده بود. وقتی که مدعی شد برایش بازی با ژاپن دلچسب‌تر از روبه‌رو شدن با عراق یا اردن است. شاید می‌خواست که اگر برحسب اجبار بازی یک چهارم نهایی را با ژاپن برگزار کرد، بازیکنانش را به لحاظ روحی و روانی از قبل آماده کرده باشد. شاید هم می‌خواست اماراتی‌ها را مجاب کند که برایش سه امتیاز بازی مهم نیست. ترکیب اولیه‌ای که چید هم نشانه‌هایی از همین داشت اما احتمال قوی‌تر و مستدل‌تر را می‌شد در یک حقیقت مستتر در بازی خود عراق و حتی اردن دید. عراقی که از آن قهرمان 2007 و آن تیمی که 2011 در یک چهارم نهایی به دست استرالیا حذف شد فاصله گرفته. تیمی شده افول کرده که البته باسیاست بازی می‌کند. عراق، نداشته‌هایش را در داشته‌های حریف می‌جوید. این همانی است که کروش را نگران کرده. یک حس اشتراک وسیع بین تیم خودش و عراق!
اینکه بدانید قرار است مقابل تیم نسبتا پیر و البته باسیاستی قرار بگیرید که حتی وقتی روبه‌روی ژاپن قرار گرفته، به دنبال کم گل خوردن است، شما را به فکر فرو می‌برد. عراقی‌ها از دقیقه هفتاد بازی با ژاپن که تیر دروازه‌شان مثل آهن‌های گداخته آهنگری مدام در لرزش بود تا دقیقه 93 که به شکلی تصادفی صاحب ضربه‌ای کاشته در یک سوم دفاعی ژاپن شدند، هرگز فکر رسیدن به زمین حریف را هم به مغزشان راه ندادند. خوش اقبال بودند که در همان بیست دقیقه پایانی سه بار دیگر توپ را از دروازه بیرون نیاوردند و وسط زمین نکاشتند. برای عراق، کم گل خوردن اولویت اول و آخر بود.
تیمی که مقابل اردن هم با ضدحمله به گل رسید و البته وقتی روبه‌روی ضعیف‌ترین تیم جام ملت‌ها ایستاد، یک پیروزی ناپلئونی دشت کرد. بردن دو گله فلسطین نه، آن شادی حیرت انگیز یونس محمود بعد از گلزنی‌اش نشانه‌هایی کامل از ماهیت این تیم عراق را داشت. تیمی که از حریفش می‌خواهد جلو بکشد، حمله کند، خودش به دفاع برود و بعد ضدحمله بزند، ایستگاهی بگیرد، شوت بزند، به گل برسد و بعد باز هم بازی را اداره کند.
شما اسم چنین روشی را در دایره‌المعارف فوتبالی مغزتان چه واژه‌ای می‌گذارید؟ خیلی سریع جواب می‌دهید و می‌گویید «فوتبال دفاعی» اما شاید لازم بود کمی در پاسخ خود تامل کنید!
کارلوس کروش با تیمی به زعم ادبیات گفتاری ما «چرک» روبه‌رو می‌شود. همین جمعه، ساعت 10:30 صبح به وقت تهران، در ساعتی متفاوت از سه بازی قبل، با تیمی کاملا متفاوت از سه تیم قبل. زبان‌ ملی کشورشان فقط عربی شده. تمامیت فرهنگی، اقتصادی و حتی سیاست کلی اداره کشورشان ارتباطی با شیخ نشین‌های حوزه خلیج فارس ندارد. عراقی‌ها، در فوتبال چیزی هستند چسبیده به فوتبال ایران. در افت و خیزها، در تکنیک‌های فردی و حتی شکل نتیجه گرفتن مقابل شرقی‌ها و غربی‌ها. عراقی‌ها حتی در همین دوره، کپی زدن از روی دست ایران را به اعلاترین حد ممکن رسانده‌اند. شابلون گذاشته‌اند و کپی زده‌اند. همان روشی که کروش برای تیمش برگزیده. نه آنقدر دقیق که دروازه‌شان را در هر سه بازی بسته نگه دارند، نه آنقدر مو به مو که با امتیازات کامل به مرحله بعد برسند و نه آنقدر بی‌نقص که مثل ایران نتوان راهی برای رسیدن به دروازه‌شان پیدا کرد. مشکل اصلی این است که کروش باید تیمش را مقابل یک آینه مقعر قرار دهد. این بزرگترین دردسر کروش برای رسیدن به نیمه‌نهایی است.
کروش حالا باید به بازیکنانش تفهیم کند که مقابل تیمی مثل عراق که می‌خواهد نود دقیقه ایران را تهییج به تغییر موضع بدهد و نود دقیقه برای جلو کشیدنش، باز شدنش، هیجانی کردنش، دارد از روی دست خود او و شاگردانش کپی می‌زند. این تفهیم شاید از چگونگی اداره کردن ستاره‌های ژاپنی، کره‌ای و استرالیایی برای کروش دشوارتر باشد.
عراق در همین جام، مشهور شد به اجرای بازی چرک در مرحله گروهی. عراقی‌ها برای دور دوم، از پادزهری مقابل ما استفاده می‌کنند که از زهر خود تیم کروش گرفته شده. عراق می‌خواهد عین ما باشد. به دفاع برود، بازی را ببندد، به ضدحمله و البته ضربات ایستگاهی فکر کند و در نهایت، یا روی یک غافلگیری یا البته روی ضربات پنالتی به نیمه‌نهایی برسد. این عراق خطرناک‌تر است یا آن ژاپنی که با تمام قوا، عین خودش صادقانه بازی می‌کرد؟ لااقل تکلیف تو با ژاپن مشخص بود.
کروش مجبور است پیش و بیش از آنکه بازیکنانش را از نظر فنی توجیه کند، مغز آنها را شست و شو دهد. کروش البته باید عین سه بازی قبل که سه سورپرایز متفاوت برای سه تیم داشت، این بار هم سورپرایزی جدید برای عراقی‌ها داشته باشد. این هدیه غافلگیر کننده‌اش می‌تواند در چیدمان باشد، در ترکیب باشد، در تاکتیک اجرایی باشد یا حتی در بخش بندی دقایق مالکیت ایران بر توپ یا زمین. بازی کردن با عراقی که می‌خواهد با ما، مثل خود ما بازی کند، مهم‌ترین دغدغه کروش بعد از صعود از گروهی است که همه می‌خواستند فقط «ایران» را حذف کنند!

ایران ورزشی / پیام یونسی پور