جلالی: فوتبال آسیا درگیر نتیجه‌گرایی

مجید جلالی معتقد است که از مجموع تیم‌های شرکت کننده در جام ملت‌های آسیا تنها سه تیم امارات، ژاپن و استرالیا نمایی از بازی آینده را ارائه دادند که در بین آن‌ها امارات را به طور حتم می‌توان پدیده جام تلقی شود.

 مجید جلالی مربی و کارشناس فوتبال ایران در اولین واکنش پس از حذف ایران از رقابت‌های جام ملت‌های آسیا در تحلیلی نتیجه‌گرایی را مشکل اساسی فوتبال آسیا دانسته است.

متن یادداشت مجید جلالی که بر روی سایت رسمی کانون مربیان فوتبال ایران منتشر شده است به این شرح است: «با تمام جنبه‌های مثبت و منفی که برگزاری جام ملت‌های آسیا به صورت هر چهار سال یک بار دارد، چند موضوع قابل توجه درباره آن وجود دارد نیازمند تفکر جدی است. برگزاری این مسابقات هر چهار سال برای قاره آسیا که در آن مسافت کشور‌ها زیاد و رشد فوتبال در مراحل ابتدایی است، کمی دیر است.

دوری مسافت ارتباط بین کشورهای غرب و شرق را کمتر کرده و حتی در سطح باشگاهی تنها تیم‌هایی که می‌توانند به مرحله نیمه‌نهایی برسند، این شانس را دارند که با کشورهای شرق یا غرب بازی کنند. از این گذشته همزمان شدن جام ملت‌های آسیا با سال جام‌جهانی هم از اعتبار این جام در منظر بین‌المللی کم می‌کند. بنابراین ضروری به نظر می‌رسد که این رقابت‌ها هر دو سال یک بار برگزار شود تا زمینه‌های رشد و پیشرفت فوتبال در قاره کهن را فراهم نماید.

در ۱۶ دوره اخیر جام ملت‌های آسیا آنچه باعث نگرانی برای آینده فوتبال این قاره است، فاصله کیفیت فنی آسیا با دنیای فوتبال است و آن‌گونه که به نظر می‌رسد این فاصله در آینده نزدیک هم کم نخواهد شد.

گرایش و علاقه بیش از حد تیم‌ها به نتایج زودگذر و طبقه‌بندی مربیان و کشور‌ها براساس عنوان و رتبه، اغلب آن‌ها را وادار به رویکرد نتیجه محوری کرده است. به طوری که از دید آن‌ها پیشرفت در آینده و در کنار آن رسیدن به نتایج با ثبات ارزش چندانی ندارد و همین مسئله چشم‌انداز امیدوارکننده‌ای را برای فوتبال آسیا رقم نخواهد زد. وقتی سبک و مدل بازی تیم‌های آسیایی را بررسی کنیم، این واقعیت تلخ نیز شکافته خواهد شد.

فوتبال نتیجه‌محور و فوتبال آینده، شاخصه‌های مربوط به خود را دارند و از رصد کردن این شاخصه‌ها می‌توان به آینده فوتبال این کشور‌ها پی برد. در فوتبالی که مورد نظر نتایج زود گذر است، اقدامات پایدار و زمان‌بر مورد توجه قرار نمی‌گیرد و تنها روی حربه‌هایی متمرکز می‌شوند که می‌تواند آن‌ها را در کوتاه‌مدت به نتایج برساند.

این شاخصه‌ها عبارتند از:

1. تخریب حریف: در این شکل از بازی تیم‌ها باید تمامی ویژگی‌های حریف را شناسایی و برای تخریب آن‌ها برنامه‌ریزی کنند. دراین مدل بازی شما نیازی به توپ ندارید، چون اساسا نمی‌توانید با آن بازی کنید. بنابراین توپ را به حریف سپرده و ویژگی‌های شناسایی شده حریف را تخریب و به وسیله راه‌های زود بازده و یا اتفاقات درون بازی به دنبال پیروز شدن می‌گردید.

2. بازی ایستگاهی: به طور طبیعی در هر سطحی از فوتبال حدود 30 درصد گل‌ها حاصل ضربات ایستگاهی تست و تیم‌ها باهمین نسبت زمان‌های تمرین را برای اینگونه ضربات اختصاص می‌دهند اما زمانی که خواهان نتایج زودگذر هستید، زمان تمرینات در این بخش بسیار بیش از این می‌شود و حتی اوت‌دستی و ضربات دروازه برای این‌گونه تیم‌ها تبدیل به موضوع مهم می‌شود. در بررسی پرونده چنین تیم‌هایی همیشه جایگاه رسیدن به گل از ضربات ایستگاهی بیش از ۵۰ درصد است.

3. بازی فیزیکی و درگیرانه: این یکی از مهم‌ترین شاخصه‌های بازی نتیجه‌محور است. البته توان فیزیکی و قدرت درگیری در هر سبکی از بازی فوتبال مهم است ولی مانند ضربات ایستگاهی در حوزه بازی نتیجه محور سهم این نوع بازی بسیار بیشتر از یک بازی طبیعی است.

اما فوتبال آینده که می‌تواند به وجود آورنده نتایج با ثبات و تضمین‌کننده پیشرفت فوتبال باشد، نیاز به برنامه‌ریزی بلند مدت و کار سنگین و طاقت‌فرسا دارد. در این مدل بازی حتما باید چرخه تولید بازیکن فعال باشد. چون برای عملیاتی‌کردن شاخصه‌های این نوع بازی همیشه نیاز به خلاقیت‌ها و کیفیت‌های جدیدی است.

شاخصه‌های فوتبال آینده عبارتند از:

1. مالکیت توپ:‌ به راحتی می‌توان دید تیم‌هایی که در این زمینه پیشرفت کرده‌اند، از سال‌ها قبل برای این مدل بازی برنامه‌ریزی کرده و شما به وضوح تغییر نسل در این تیم‌ها را مشاهده می‌کنید. مسلما این سبکی بسیار زمان‌بر و تمرین‌بر است که ممارست و قدرت ابتکار در طراحی تمرین در آن بسیار تعیین‌کننده به نظر می‌رسد. در این سبک کیفیت‌های تکنیکی فردی و درک بازی بازیکنان باید رشد کرده و آشنایی آن‌ها به قواعد بازی گروهی به شدت نیاز به افزایش دارد.

2. سرعت بازی: این‌ همان چیزی است که در طول تاریخ تکاملی فوتبال باعث پیشرفت آن شده است. سرعت بازی برپایه سرعت فرد و سرعت تیم بنا می‌شود وبرای رسیدن به این سطح، تمرینات پیچیده و دامنه‌داری لازم است.

از مجموع تیم‌های شرکت کننده در جام ملت‌های آسیا تنها سه تیم امارات، ژاپن و استرالیا نمایی از بازی آینده را ارائه می‌دهند که در بین آن‌ها امارات را به طور حتم می‌توان پدیده جام تلقی کرد. البته تیم‌هایی نظیر عمان، چین و اردن هم تا حدودی نشانه‌هایی از گرایش به بازی آینده را به نمایش گذاشتند اما مسلما آینده آن‌ها در گرو تلاش و ممارست بیشتر در این زمینه است».