گزارش روز | آشنایی با زبان بدن پپ گواردیولا

به گزارش متافوتبال و به نقل از ایفکا، شما به عنوان مربی فوتبال، می‌دانید پیش از آنکه توانایی‌های فنی و تاکتیکی‌تان را تقویت کنید، باید یک روان‌شناس خوب باشید. واضح است که منظور ما الزاما داشتن تحصیلات عالی در رشته روانشناسی نیست؛ این توانایی می‌تواند یک خصلت ذاتی باشد و به شما کمک کند که بتوانید به بازیکنان‌تان نزدیک‌تر شوید. اتفاقی که باعث می‌شود احساسات و عواطف را در تیم‌تان پرورش بدهید و این یکی از مهارت‌های مربیگری است.

بی‌شک مربیان بزرگ دنیا پیش از هرچیزی یک قهرمان، یک پدر دلسوز، یک دوست صمیمی و یا یک الگوی بزرگ برای بازیکنان‌شان هستند. فرقی هم نمی‌کند که بازیکن تیم‌شان لیونل مسی باشد یا یک بازیکن جوان از تیم دوم بارسلونا که به تازگی به تیم اول راه پیدا کرده. شخصیت این مربی برای همه بازیکنان قابل احترام است و واضح است بازیکنان، الگوپذیری بهتری از مربیان جنتلمن دارند. مربیان بزرگ و الهام‌بخش، چیزی بیشتر از توانایی پیروزی در یک مسابقه یا قهرمانی در یک لیگ و تورنمنت برای بازیکنان و حتی باشگاه خود دارند. آنها بیشتر نقش یک رهبر برای سربازانی را دارند که جانشان را برای اهداف رهبر خود می‌دهند.

چنین مربیانی وقت زیادی برای ارتباط و نزدیک شدن به بازیکنان تیم‌شان می‌گذارند و گاهی در رفع برخی مشکلات پیش‌قدم می‌شوند. "سرالکس فرگوسن"، "آندره ویاس‌بواس"‌ و "پپ گواردیولا"، نمونه‌ای از این دست مربیان هستند که احساسات و مشکلات بازیکنان‌شان را به خوبی تشخیص می‌دهند و برای برطرف کردن آنها اقدامی انجام می‌دهند.

با مقدمه‌ای که در بالا گفته شد، لازمه تاثیرپذیری بازیکن از مربی‌اش را بررسی کردیم تا کمی با محور اصلی بحث که داشتن مهارت ارتباط کلامی مناسب با بازیکنان است، آشناتر شویم.

ارتباط کلامی با استفاده از مهارت‌های ویژه،‌ در بسیاری از مشاغل مطرح است. درنظر بگیرید یک فروشنده، یک مجری تلویزیونی، یک رئیس‌جمهور و یک مربی فوتبال باید برای مخاطبانش در هر دیدار منبع الهام و انرژی باشد. شکی نیست که ما انسان‌ها به دنبال هیجان هستیم و دلیلش تراوش هورمون‌هایی خاص در بدن‌مان است که اغلب موجب سازگاری محیطی برای فرد می‌شود.

مربیان زیادی در فوتبال ایران و دنیا هستند که در اطراف خودشان و تیم‌شان، موج منفی می‌سازند. مثلا می‌توانم به یکی از مربیان قدیمی خودمان اشاره کنم که وقتی برای بازیکنانش صحبت می‌کرد، مدام از حاشیه، کینه و نفرت اطرافیانش در شهر نسبت به خودش می‌گفت و حاصل این صحبت‌ها، این بود که بازیکنانش به ندرت به حرف‌هایش گوش می‌دادند و مدام زیر لب با هم صحبت می‌کردند!

البته در نقطه مقابل چنین مربیانی، امثال منصور پورحیدری، زنده‌یاد ناصر حجازی و حسین فرکی را هم داریم که روح تیمی، شخصیت و پیروزی را به بازیکنانشان منتقل می‌کرده و می‌کنند. آنها الگوی خوبی برای مربیان ایرانی محسوب می‌شوند.

سوژه اصلی ما اما سرمربی جوان و موفق بایرن‌مونیخ است. "پپ گواردیولا"؛ شخصیت منحصر بفرد فوتبال جهان؛ او کسی است که شما بلافاصله پس ازدیدن چهره‌اش شیوه فوتبال بارسلونا و بایرن‌مونیخ فعلی را برایتان تداعی می‌کند. شاید برندینگی که گفته می‌شود، از نظر من همین باشد. او کاملا می‌داند از فوتبال چه می‌خواهد. به دنبال سبک خاص خود است و برخلاف بسیاری از مربیان بزرگ دنیا، هیچ توجهی به نتیجه ندارد. شما می‌دانید مربیگری سخت‌ترین شغل دنیاست؛ آن‌قدر سخت که گاهی اوقات شما را از انتخابش پشیمان می‌کند! با این حال احساس می‌کنم گواردیولا تنها مربی جهان است که از فوتبال لذت می‌برد.

از لحاظ فنی نمی‌توانم درموردش چیزی بنویسم اما تمام هدف من از نوشتن این مطلب، موضوعی است که همیشه مرا درگیر خود کرده؛ مهارت ارتباط کلامی ویژه میان او و بازیکنانش؛ چیزی شبیه هم زبان بدن body language)).

گذشته از اینکه گواردیولا پس از حضور در آلمان برای نزدیک‌تر شدن به بازیکنانش روزانه ۴ ساعت فشرده زبان آلمانی یاد می‌گیرد، کافی است فقط یک بار به شکل ویژه زمانی که او در تمرینات در حال گفتگو با بازیکنانش است را ببینید. لازم نیست شما زبان آلمانی، اسپانیایی یا انگلیسی بلد باشید؛ مهم نیست که شما مخاطب اصلی او باشید یا یک تماشاگر تمریناتش که از دور ناظر این مکالمه است؛ چون در هر صورت چنان انرژی به شما منتقل می‌شود که دوست دارید تمام روز آن را ببینید و آرزو می‌کردید کاش یکی از بازیکنانش بودید تا جانتان رابرایش بدهید.

"گواردیولا" در هنگام صحبت با بازیکنانش می‌داند با چه لحنی، چه چیزی را چگونه و با چه حرکتی از دست، پا، صورت و یا تکان دادن گردنش به چپ و راست به بازیکنانش منتقل کند و پیامش را به آنها برساند. شما با مشاهده حرکاتش می‌توانید ایمان پیدا کنید که تیکی‌تاکا، خود گواردیولاست. او طوری دستورات تاکتیکی‌اش را با حرکات بدنش نمایش می‌دهد که شاید با لب‌های بسته او هم هرکسی بتواند بفهمد چه چیزی از تیمش می‌خواهد‍!

بطور مثال در یکی از تمرینات بایرن، سرعت، تلاش و انگیزه به دست آوردن توپ را با حرکات متعدد دستانش آنچنان به بازیکنانش منتقل می‌کند که انگار از قلبش برای بازیکنانش انرژی می‌گیرد و آن را به جلو پرت می‌کند. شما شک نکنید چنین انرژی بزرگی، قطعا به بازیکنان تحت هدایت او منتقل خواهد شد.

در جایی می‌خواندم که فوتبال، فقط مسائل فنی نیست و جنبه روحی- روانی مهم‌ترین بخش فوتبال است. به خوبی به یاد دارم در سالی که تیممان در خطر سقوط به لیگ پایین‌تر بود، ابراهیم تقی‌پور الهام‌بخش همه بازیکنان بود. او طوری حرف می‌زد، دست تکان می‌داد، مشت گره می‌کرد، چشمانش را درشت می‌کرد و به ما انرژی می‌داد که در آن هشت مسابقه پایان فصل هیچ تیمی جلودار ما نبود و موفق شدیم حتی در خانه تیم‌های صدر جدول شکست‌شان بدهیم و صاحب شش برد، یک تساوی و فقط یک باخت شویم.

"پپ گواردیولا" کاملا می‌داند چطور قوی بودن را با مشت کردن دستانش، سرعت را با حرکات پی در پی دو دستش، حس پیروزی را با صورتش و خستگی‌ناپذیر بودن را با حرکتش به جپ و راست به بازیکنانش منتقل کند. قطعا اگر شما یکی از بازیکنان او باشید، هیچ‌وقت احساس خستگی نخواهید کرد و سرشار از انرژی خواهید بود. زمانی که او خواسته‌هایش را با حرکات خاص خودش از شما می‌خواهد، قطعا در همان لحظه بدون ذره‌ای تعلل آن را انجام خواهید داد.

این شیوه هدایت بازیکنان توسط "گواردیولا" تنها مختص به تمرینات نیست. او در مسابقات رسمی هم دائما بازیکنانش را شارژ می‌کند. "ماتیاس سامر" درمورد کوچینگ پپ در کنار زمین گفته بود:« او در هدایت تیمش با زبان بدن، مثل سیب‌زمینی روی آتش است.»

13 سال پیش، زمانی که بازیکن جوانی بودم، خوب به یاد دارم که دوران اوج فوتبال "پپ گواردیولا" در بارسلونا بود. در آن سال‌ها یک فیلم آموزشی ازفدراسیون فوتبال اسپانیا بوسیله یکی از دوستان به دستم رسید که "گواردیولا"، "کامینیرو" و "گوئررو" به‌عنوان مربی درحال آموزش به بازیکنان جوان بودند. به وسیله آن فیلم تمرینات خوبی را برای بالا بردن مهارت‌های تکنیکی و حتی تاکتیکی‌ام یاد گرفتم اما مساله مهم‌تر این بود که پپ در آن فیلم به زبان اسپانیایی صحبت می‌کرد اما به حدی راحت و روان با زبان بدنش در مورد آموزش یک مهارت تکنیکی برای مخاطبش توضیح می‌داد که نیازی به شنیدن صدایش نداشتم.

شاید همه ما علاقمند به مربیگری در تیم‌های بزرگ باشیم و رویا‌هایمان مربیگری در سطح بالای فوتبال باشد اما باید قبول کنیم کار دشواری در پیش داریم و امیدورام فرا‌تر از آن عمل کنیم که نیاز به کپی‌برداری نداشته باشیم. در فوتبال مدرن دنیا برای پیشرفت، نیاز به مربیان صاحب‌ سبک‌ها و ایده‌های تازه مثل گواردیولا وجود دارد. مربیانی که شجاعانه ایده‌های خود را دنبال می‌کنند و به ایده‌هایشان ایمان دارند.