عباس رضوی: فوتبال حرفه ای ايران با باشگاه دسته پنجم سوئد قابل مقايسه است / كی‌روش ناجی فوتبال ما نيست

به گزارش متافوتبال، فوتبال حرفه‌ای ایران از سال‌های دور با فراز و نشیب‌های فراوانی رو‌به‌رو بوده که دلایلی از جمله کیفیت پایین تمرینات، نداشتن فرهنگ و اخلاق حرفه‌ای بازیکنان، دانش فنی و تمرینی پایین مربیان، عقب‌ماندگی تاکتیکی، کیفیت پایین زیرساخت‌های تمرین، کیفیت وسایل و امکانات ورزش، نداشتن استادیوم‌ها و زمین‌های مناسب، ضعف مالی باشگاه‌ها، نبود آکادمی‌های فوتبال برای آموزش در سنین پایین و مسائلی از این دست باعث ضعیف شدن روز‌به‌روز این ورزش پرهیجان شده است. با نگاهی به این موارد، متوجه خواهیم شد که در فوتبال ایران انجام منظم بازی‌های لیگ، تعهد مربیان و بازیکنان به قراردهای منعقد شده و سیر عمل به تعهدات مردمی و فوتبالی و مسائل فرهنگی و سیاسی برنامه لیگ و حتی گاهی روند برخی پروژه‌های بزرگ ورزشی تحت تاثیر مشکلات فوتبالی هستند.روزنامه اعتماد با عباس رضوی، پیشکسوت فوتبال ایران و مربی حال حاضر تیم‌های سوئدی در خصوص وضعیت لیگ‌های ایران و اروپا و همچنین دلایل مشکلات پیش آمده برای فوتبال ایران گفت و گو کرده است که از نظرتان می‌گذرد.

  فوتبال مقوله‌ای همه‌گیر در جهان شده است و تعریف‌های خاص خود را پیدا کرده است. این تعریف‌ها در هر جامعه‌ای متفاوت است. از نگاه شما که هم در ایران حضور داشتید و حالا هم در سوئد زندگی می‌کنید، فوتبال چه معنایی دارد؟
فوتبال همواره بخشی از زندگی من بوده که با آن بزرگ شدم و شکل گرفتم، تا به امروز هم این پدیده هیجان‌انگیز در تابلو زندگی من نقش بسته است. به عقیده بنده فوتبال نوعی هنر است که نشان‌دهنده یک همفکری و تیم شدن است، اصولا فوتبال حتی از وقتی که به شکل امروزی نبود تا به امروز که شکلی حرفه‌ای به خود گرفته است، طبیعتا با استقبال مردم به سمت یک حرکت صنعتی رفته و به همین دلیل سیر تکاملی‌اش به قدری زیاد بوده که روز به روز به تعداد هوادارانش افزوده می‌شود و همچنین سرمایه‌گذاری‌ها نیز در این زمینه افزایش می‌یابد. امروزه فوتبال هزینه‌هایی دارد که اگر تیمی بتواند این بالانس را خوب رعایت کند قطعا به موفقیت‌های بیشتری دست پیدا می‌کند. پایه و اساس ساختارسازی فوتبال را می‌توانیم ناشی از باشگاهی شدن فوتبال بدانیم؛ این موضوع که آموزش و پرورش نقش اساسی در تعلیم و تربیت جوان‌ها دارد و بچه‌ها از لحاظ فیزیکی و جسمانی در حال شکل‌گیری هستند، کمک بیشتری به ساختن پایه فوتبال کشور کرده و قسمتی از فعالیتی که باشگاه‌ها باید برای ساختن بازیکن بکنند را انجام می‌دهند. این قضیه در کشورهای پیشرفته به ویژه در اروپا بیشتر دیده می‌شود.

 می‌توانید مقایسه‌ای داشته باشید؟
اگر ما بخواهیم ایران را با کشورهای آمریکای جنوبی مقایسه کنیم متوجه می‌شویم که فوتبال در آنجا یک جنبه سیاسی دارد که در طول تاریخ باعث شده مردم در کشوری مانند برزیل به خوبی کنار یکدیگر جمع شده و نمایش‌های خوبی را در زمین‌های ورزشی از خود به جای بگذارند، ولی در اروپا نونهالی که از سنین پایه به لحاظ فیزیکی و جسمانی فعالیت خوبی داشته، دیگر نیازی به صرف وقت بیهوده ندارد و می‌تواند مستقیما فوتبال حرفه‌ای را شروع کند؛ ولی در ایران متاسفانه به این دلیل که آموزش و پرورش شیوه نادرستی را برای ورزش کودکان و نوجوانان در پیش گرفته و همچنین عواملی مانند عدم توجه دولت به ورزش و تندرستی جوانان و سالم‌سازی جامعه، فوتبال در کشور ما به صورتی که باید همپای کشورهای اروپایی باشد نتوانسته رشد کند و به همین دلیل مقایسه فوتبال ایران و اروپا اساسا به جایی نمی‌رسد. به‌طور مثال در دوره سوسیالیستی اقوام روسیه قهرمان‌پروری می‌کردند، البته بنده نمی‌خواهم آنها را الگوی خود قرار دهم اما عقیده من این است که آموزش و پرورش در کنار هم می‌توانند به رشد کودک کمک کنند. بچه‌ای که از نظر فیزیکی در طول درس خواندن و بودن در مدرسه بتواند بدنش را هم با ورزش رشد دهد، در این صورت در مدرسه فوتبال نیازی به اقدام اضافی ندارد و ضمن آنکه به فیزیک کودک توجه می‌شود، وی از آمادگی جسمانی بالایی نیز برخوردار می‌شود. در ایران اگر بخواهیم مقایسه‌ای را با لیگ‌های کشورهای دیگر مقایسه کنیم باید به نقش تغذیه در باروری ورزش به صورت پایه به خصوص فوتبال توجه اساسی داشته باشیم.  به عقیده بنده گناه ضعیف بودن فوتبال ایران را نباید به گردن باشگاه‌های حرفه‌ای بیندازیم. وزارت ورزش و جوانان در کشور باید نقش هماهنگ‌کننده را ایفا کند. اگر بخواهیم به باشگاه‌هایمان توجه کنیم در این منطقه‌ای که ما قرار داریم و همچنین کشورهای حاشیه خلیج فارس و کشورهایی که در آنها توسعه فوتبال وجود دارد، متوجه می‌شویم که فوتبال آنها به سرعت پیشرفت می‌کند.

 در لیگ‌های حاشیه خلیج فارس معمولا شاهد بازیکنان خارجی هستیم، این موضوع چه تفاوت‌هایی با تیم‌های ایران ایجاد می‌کند؟ همچنین در ایران و در لیگ برتر آن همانند دسته سوم کشورهای اروپایی بازی می‌کنند، دلیل این تفاوت‌ها چیست؟
در ایران ارتباط‌های خارجی معمولا خیلی کم دیده می‌شود، مربیان و بازیکنان خارجی و لیگ‌های منظم می‌تواند فاکتورهای خوبی برای پیشرفت فوتبال باشد. به‌طور مثال اگر تیم قطر را در نظر بگیریم که میزان بالاترین قیمت خرید و فروش بازیکن را داشته، با وارد کردن ٤٠٠ الی ٥٠٠ بازیکن در فوتبال پایه‌شان که از تجربه بالایی برخوردار هستند، تیم‌های خود را قوی کرده‌اند، تیم امارات نیز به همین روشی عمل کرده است، ولی متاسفانه هویت باشگاه‌‌های‌ ‌ما زیر سوال است، ‌باشگاه‌های ما هویت آنچنانی ندارند، به همین دلیل اگر با تیم‌های خارجی مقایسه شویم متوجه خواهیم شد که تیم‌های اروپایی خودشان تیم‌شان را درست کرده‌اند، به‌طور مثال باشگاه منچستریونایتد، ٨٠ درصد تیمش را از طریق ساختن بازیکنانش از ابتدای نونهالی ساخته. در ایران به عنوان نمونه در دو باشگاه پرطرفدار استقلال و پرسپولیس، ما نمی‌توانیم ادعای ساختن حتی یک بازیکن را داشته باشیم. البته تیم‌های شهرستانی ما سازندگی را شروع کرده‌اند، در ایران باشگاه‌های ما به دلیل فضای نامناسب مالی، ‌شرایط نامناسبی را طی می‌کنند. در ایران حتی یکی از باشگاه‌های حرفه‌ای ما زمین مناسب برای تمرین و بازی خودشان ندارند. هم‌اکنون هم که بحث خرید و فروش دو باشگاه سرخابی‌ها مطرح است، فقط صحبت از عدد و رقم است و کسی به فکر سازندگی تیم‌ها نیست. یکی از مشکلات اصلی در این خصوص این است که باشگاه‌های ما هویت ندارند، ریزش جمعیت در استادیوم‌ها زیاد شده، این اتفاقات در کشور ما فاجعه محسوب می‌شود، البته از بین رفتن جذابیت فوتبال در ایران به دلایل مالی هم است، دیگر بازیکنی در ایران جز با گرفتن پول بازی نمی‌کند.

  به عنوان فردی که رشد و نمو فوتبال ایران را از سال‌های گذشته دیده‌اید، جنس بازیکنان نسبت به سال‌های قبل از انقلاب فرق نکرده است؟
درباره این موضوع دیدگاه‌های متفاوتی مطرح می‌شود که باید ببینیم اول جنس فوتبال ما چیست. به صورت آماتور، حرفه‌ای یا نیمه‌حرفه‌ای فعالیت داریم، سپس به صورت حرفه‌ای در مورد لیگ‌های ایران نظر بدهیم. به عقیده بنده ابزارهای حرفه‌ای شدن بازیکنان و باشگاه‌های ما وجود دارد ولی متاسفانه شناخت استعداد نداریم. زمانی باشگاه پرسپولیس قرار بود مدرسه فوتبال تاسیس کند، دو هزار نفر برای ثبت نام مراجعه کرده بودند، یک مربی آنجا نشسته بود و تمرین‌های انتخابی به کودکان می‌داد و البته به ناحق بچه‌ها را انتخاب می‌کرد. وجود دو هزار نفر یکجا در فوتبال خاص بوده ولی متاسفانه کسی قدر این استعدادها و اشتیاق‌ها را ندانست. به همین دلیل ما دیگر ستاره فوتبالی نداریم. فوتبال ایران نیاز به برنامه‌ریزی همراه با صداقت دارد.

 بعد از جام جهانی ٢٠١٤، آیا ایران می‌تواند حس خوبی را که مردم با وجود کی‌روش از فوتبال گرفتند، از استعدادهای کی‌روش در مدرسه‌های فوتبال استفاده کند؟
بنده معتقدم کی‌روش ناجی فوتبال ما نیست، این موضوع درست است که باید از ظرفیت‌هایش استفاده کنیم ولی فوتبال ما با کی‌روش‌ها هم درجا خواهد زد. جز با تجدیدنظر در ساختار نمی‌توانیم فوتبال‌مان را نجات دهیم. ساختار فوتبال به این معنا است که به چه صورت ما به فوتبال نگاه می‌کنیم و مدرسه فوتبال از نظر ما چیست. مدرسه فوتبال یعنی ما روی بازیکنی سرمایه‌گذاری و استعدادهایش را شناسایی کنیم. در اینجا زمین‌های مناسبی برای بازی و تمرین نداریم، این موضوعات اثرات روانی منفی بر بازیکنان می‌گذارد. باشگاه‌های درجه یک ما خودشان هم زمین چمن مناسبی ندارند. همچنین در کنار این مشکلات تراکم بازیکن خوب هم از دیگر دغدغه‌های فوتبال ایران به حساب می‌آید، ما باید یک برنامه ١٠ ساله برای رشد فوتبال ایران داشته باشیم. با این وجود تیم‌های خارجی حتی برای بازی‌های دوستانه هم به اینجا نمی‌آیند، به اصطلاح ما فقط دور خودمان می‌چرخیم، باید برنامه‌ریزی از پایه تا بالا داشته باشیم. البته مشکلات سیاسی هم برای ورود تیم‌های خارجی وجود دارد. ولی به هرحال اگر از ظرفیت‌ها و سرمایه‌ها به درستی استفاده نشود، فوتبال ایران درجا خواهد زد. مریضی لیگ‌های ایران باید با برنامه‌ریزی از پایه و با ایجاد تیم‌های ب برطرف شود.

  این مریضی فوتبال ما به صاحبان فوتبال مربوط نمی‌شود؟
به‌طور کلی اگر بخواهیم تیم‌های ایران را با کشورهای دیگر مقایسه الگویی بکنیم، باید با باشگاه‌های دسته پنج سوئد مقایسه کنیم، آنجا هر تیم - دسته پنج - حداقل ٣٥ تیم پایه دختر و پسر دارد که مثل ساعت تمرین می‌کنند، مربی، توپ و زمین مناسب دارند. اینجا در یک تورنمنت بازیکنی که حضور پیدا می‌کند، با زدن نخستین گل پیشنهادهای آنچنانی دریافت می‌کند، متاسفانه فوتبال ایران را فقط پول دربر می‌گیرد. در سال‌های گذشته ما استعدادهایی داشتیم که هدر شدند. اگر سازندگی ما حفظ بشود، می‌توانیم با استعدادها و ظرفیت‌هایی که داریم حداقل در سطح آسیا مطرح شویم.