گزارش روز | ورزش ایران اسیر حباب اسپانسرهای بانکی

به گزارش متافوتبال و به نقل از شهروند، حضور موسسات مالی و اعتباری و بانک‌ها در ورزش،‌ پدیده‌ای است که در سال‌های اخیر شدیدا رونق گرفته و حالا شاهد این هستیم در رشته‌های مختلف نام یکی، دو بانک شنیده می‌شود. البته این اتفاق که در سال‌های دور در فوتبال رخ داده بود، حالا به ورزش‌های دیگر کشیده و خیلی جنبه مثبتی نداشته است. به عبارت بهتر بیشتر از آن‌که ورزشی‌ها از سرمایه این موسسات استفاده کنند، بعد از مدتی از مقطعی بودن این اتفاق ضربه خورده‌اند. حالا دیگر حضور موسسات مالی در ورزش به یکی، دو رشته محدود نمی‌شود و آنها دست به تیم‌داری گسترده زده‌اند و جو رقابتی شدیدی را هم در میان خود مشاهده می‌کنند.

بانک ملی و تجارت کجا هستند؟
بانک ملی و تجارت، نام‌هایی هستند که همه مردم را یاد روزهای خوب فوتبال می‌اندازند. تیم‌هایی که بازیکنانی چون علی دایی، افشین پیروانی، مهدی مهدوی‌کیا و... را به فوتبال ایران معرفی کردند و مربیان بزرگی چون ناصر حجازی و حسن روشن روی نیمکت خود داشتند. در این بین بانک تجارت که بعد از چند فصل حضور در لیگ به خاطر سقوط به لیگ دسته اول منحل شد و بانک ملی نیز به دلایلی نامعلوم از لیگ آزادگان کنار کشید. انحلال این ٢ تیم را می‌توان اولین تجربه‌های تلخ حضور ٢ بانک در ورزش دانست.

رقابت شدت گرفت
از چند‌سال قبل بار دیگر شاهد حضور بانک و موسسات خصوصی در ورزش بودیم. البته در این میان برخی بانک‌های دولتی نیز تیم‌داری می‌کنند اما قدرت سرمایه‌گذاری‌شان به خصوصی‌ها نمی‌رسد. تیم‌داری این موسسات خصوصی در لیگ‌ رشته‌های مختلف در این سال‌ها شدت زیادی گرفت. از این دست می‌توان به حضور ثامن‌الحجج (هندبال، والیبال، بسکتبال و کشتی)، میزان(والیبال و جودو)،‌ پاس قوامین(تکواندو و کاراته)،‌ فردوسی مشهد(فوتسال)،‌ بانک رسالت(فوتسال)، بانک شهر(تکواندو)، بانک سرمایه(والیبال)، بانک سامان(بسکتبال)، بانک کشاورزی(والیبال)،‌ بانک توسعه تعاون(والیبال ساحلی) و بانک صادرات(پینگ پنگ) اشاره کرد. قطعا در خیلی از رشته‌های دیگر نیز در آینده‌ای نزدیک این اتفاق خواهد افتاد.

نابودی سریع!
اگر بخواهیم دستاورد حضور بانک‌ها و موسسات مالی و اعتباری را در لیگ‌های ورزشی بررسی کنیم، نکته جالبی که در ابتدا به آن برمی‌خوریم،‌ سرمایه‌گذاری عجیب برخی از این تیم‌هاست. به‌عنوان مثال می‌توان از حضور موسسه مالی اعتباری ثامن‌الحجج در هندبال نام برد که حتی به یک تیم قناعت نکرده و با ٢ تیم در یک لیگ شرکت کرده بود. حتما دوستداران این رشته یادشان هست که ٩٠‌درصد بازیکنان تیم‌ملی هندبال در سال‌های اخیر در این ٢ تیم فعالیت می‌کردند اما درنهایت دیدیم که خیلی راحت از لیگ کنار کشیده و دست مسئولان فدراسیون هندبال را در حنا گذاشتند. همچنین تیم میزان خراسان‌سال قبل با سرمایه‌گذاری خوب در والیبال سعی در مطرح کردن خود داشت و با پرداخت مبالغی چشمگیر فرهاد ظریف و مهدی مهدوی را هم جذب کرد اما درنهایت به نتیجه نرسید و منحل شد. امسال هم در لیگ والیبال بانک سرمایه تیم‌داری را آغاز کرده و جذب ٧٠‌درصد بازیکنان تیم‌ملی خیلی‌ها این تیم را از همین حالا قهرمان لیگ می‌دانند اما واقعا وارد شدن قراردادهای میلیاردی بدون بازدهی لازم به والیبال و البته رشته‌های دیگر به سود ورزش کشور است؟

بدون چارچوب
به دلیل مشکلات اقتصادی در خیلی از رشته‌های غیرفوتبالی مسئولان فدراسیون حاضرند به خاطر تعطیل نشدن لیگ به هر قیمتی شرایط شرکت و موسسات را برای حضور در لیگ بپذیرند. با این حال انتظار می‌رود حتی به قیمت تعطیل شدن لیگ چارچوبی برای حضور تیم‌ها در لیگ در نظر گرفته شود تا امثال این موسسات مالی و بانک‌ها با تفکر مقطعی وارد ورزش نشوند و درواقع ورزش را ابزاری برای مطرح شدن خود ندانند. درست است که هر کدام از این تیم‌ها اهداف تبلیغاتی خود را دنبال می‌کنند اما این‌که یکسری ملی‌پوش در آغاز لیگ هر‌سال به دلیل منحل شدن تیمشان به دنبال تیم بگردند،‌ اصلا اتفاق جالبی نیست.

رضایی:   عدم حمایت باعث بی‌ثباتی می‌شود
هادی رضایی، مدیر تیم‌های والیبال ثامن‌الحجج به‌عنوان نمونه‌ای از اتفاقات یادشده درباره هدف این باشگاه از انصراف در هندبال و سرمایه‌گذاری در رشته والیبال حرف‌های جالبی می‌زند. او به «شهروند» می‌گوید: «هدف باشگاه ثامن از گذشته تاکنون کمک به ورزش بوده است. برای سرمایه‌گذاری در والیبال نیز درخواست مردم و مسئولان باعث شد تا در رشته‌ای که حتی از نظر محبوبیت از فوتبال هم سبقت گرفته،‌ یک تیم در لیگ والیبال شرکت کند. این‌که یک باشگاه خصوصی حالا چه متعلق به بانک‌ها و موسسات مالی باشد، چه دیگر سازمان‌ها، از لیگ یک رشته انصراف می‌دهد،‌ به خاطر عدم حمایت از سوی مسئولان دولتی است. مگر‌سال قبل در همین والیبال تیم‌های میزان و نوین کشاورز حضور نداشتند، پس چرا انصراف دادند؟»
وی درباره این‌که سرمایه‌گذاری عجیب برخی از بانک‌ها و موسسات مالی باعث تک قطبی‌شدن لیگ می‌شود،‌ خاطرنشان می‌کند: «برای جلوگیری از این اتفاق فدراسیون‌ها باید دستورالعمل‌هایی را قرار دهند اما از نظر من این کار هم حرفه‌ای نیست. شما به بارسلونا، رئال و بایرن‌مونیخ نگاه کنید. این باشگاه‌ها ١٠ برابر دیگر تیم‌ها هزینه می‌کنند و همیشه هم بالاتر هستند اما آیا ایرادی به آنها وارد است؟ البته از آن سمت باید هوشیاری وجود داشته باشد این سرمایه‌گذاری مثل بادکنکی نشود که با ترکیدنش یک رشته به مرز نابودی برسد. الان در والیبال دستمزدها حتی بالاتر از فوتبال رفته و این بسیار خطرناک است.»

یزدانی‌خرم:  حضور بانک‌ها در ورزش قانون شود
محمدرضا یزدانی‌خرم، رئیس اسبق فدراسیون‌های والیبال و کشتی در گفت‌وگو با «شهروند» برای حل مشکلات هزینه بی‌رویه برخی بانک‌ها و موسسات مالی و اعتباری در ورزش و عدم ثبات آنها یک راهکار می‌دهد:   «هر کشوری نسبت به فرهنگ خودش برای اسپانسرهای ورزشی قوانینی را وضع کرده است. در اکثر کشورهای پیشرفته ازجمله کره‌جنوبی،‌ ژاپن و چین در شرق آسیا و کشورهای اروپایی بانک‌ها و موسسات مالی و اعتباری موظف به سرمایه‌گذاری در ورزش هستند. آنها با نظر سازمان تربیت بدنی همان کشور نوع ورزش خود را انتخاب کرده و البته علاقه مردم در منطقه‌ای که قرار دارند،‌ نیز در این انتخاب تاثیرگذار است. این اتفاق درحالی رخ می‌دهد که سرمایه‌گذاری در ورزش جزو معافیت‌های مالیاتی است. اینطور هم نیست که همه موسسات در رشته‌هایی مثل فوتبال و والیبال هزینه کنند.» او صحبت‌هایش را اینگونه ادامه می‌دهد:   «در ایران نیز بانک‌ها درآمد زیادی دارند و به خاطر این‌که وزارت دارایی هزینه‌ای که در ورزش می‌شود را از آنها قبول کرده و نیازی نیست مالیات آن ‌را بدهند،‌ هجوم این موسسات را در سال‌های اخیر به سوی ورزش شاهد بودیم. با این حال متاسفانه چون قانونی در این خصوص در ایران وجود ندارد،‌ تصمیم‌گیری این باشگاه‌ها به صورت سلیقه‌ای شده و با تغییر هر مدیر نحوه تیم‌داری آنها نیز تغییر می‌کند. اگر حضور بانک‌ها در ورزش به صورت قانون از سوی وزارت ورزش به مجلس ارایه شود،‌ تصویب شده و دیگر آنها خود را موظف به حضور باثبات در ورزش می‌دانند.»

در انتظار واکنش مسئولان ورزش
حضور سلیقه‌ای و بی‌ثبات بانک‌ها و موسسات مالی و اعتباری که در برخی از مقاطع به جز بالا بردن توقع بازیکنان حاصل دیگری ندارد،‌ باید از سوی وزارت ورزش به شکلی قانونمند در بیاید. در سال‌های اخیر که شاهد هجوم بانک‌ها به سمت تیم‌داری بودیم،‌ لیگ برتر رشته‌های پرطرفدار نیز بدون کمترین ثبات انجام شده و هر‌سال چند نام جدید در میان تیم‌ها شاهد هستیم. باید دید سیاست وزارت ورزش در قبال این اتفاقات چیست و این‌که آیا اصلا این اتفاقات از سوی کارشناسان این وزارتخانه تا به حال رصد شده یا خیر.