داستان یک رئیس / 30 سال از اولین حضور فرگی روی نیمکت شیاطین سرخ گذشت

خسرو فاضل – تحریریه متافوتبال | 4 نوامبر 1986، منچستر یونایتد برای انجام بازی تکراری دور سوم جام اتحادیه به خانه ساوتهمپتون رفت. بازی اول با تساوی بدون گل به پایان رسید اما در بازی تکراری، شیاطین سرخ با شکست 4-1 بدرقه شدند تا خیلی زود لیگ کاپ را ترک کنند. این باخت سنگین به همراه نتایج ناامید کننده یونایتد در لیگ برتر، با کسب 3 پیروزی و 6 باخت در 13 بازی و قرار گرفتن در مکان نوزدهم، حکم برکناری ران اتکینسون بعد از 5 سال حضور روی نیمکت را امضا کرد. دو روز بعد، آلکساندر چاپمن فرگوسن 44 ساله به عنوان سرمربی تیم منصوب شد. مرد اسکاتلندی سال هایی درخشان به همراه آبردین گذرانده بود.3 قهرمانی لیگ برتر اسکاتلند و از همه مهم تر، قهرمانی خاطره انگیز آبردین در جام برندگان جام اروپا در سال 1983 با غلبه بر بایرن مونیخ و رئال مادرید و سپس فتح سوپرجام اروپا با پیروزی مقابل هامبورگ، قهرمان اروپا، کارنامه مربیگری جذابی برای فرگی ساخته بودند. از طرفی مرگ ناگهانی جاک استاین سرمربی اسطوره ای اسکاتلند در فاصله تقریبا یک ساله تا جام جهانی باعث شده بود تا فرگی که عضوی از کادر مربیگری تیم ملی بود، سرانجام کشورش را در جام جهانی مکزیک هدایت کند. در همان ابتدای انتصاب، او نگرانی هایی در مورد می گساری و افسردگی بازیکنانی چون برایان رابسون، نورمن وایتساید و پل مک گراث داشت اما در ادامه مدیریت خود را بر این قضیه  به رخ کشید. فرگوسن دو روز بعد از قبول هدایت یونایتد، تیمش را در 8 نوامبر به مقابله با آکسفورد یونایتد فرستاد؛ تیمی که به تازگی به لیگ یک «سطح سوم فوتبال انگلستان» بازگشته است. ترنر، داکسبری، آلبیستون، موران، مک گراث، هاگ، بلکمور، موزس، استاپلتون، داونپورت و پیتر بارنز 11 مرد منتخب فرگی برای مبارزه در اولین بازی بودند. بازی با برتری 2-0 آکسفورد به پایان رسید تا یک شروع ناامید کننده برای فرگوسن رقم خورد. تساوی مقابل نوریچ تازه صعود کرده و برتری برابر کویینز پارک رنجرز با تک گل جان سایوبک «اولین گل دوران فرگوسن» شرایط را اندکی بهتر کرد تا در نهایت فرگوسن با سامان دادن نسبی شرایط، فصل را برای یونایتد در جایگاه یازدهم به پایان ببرد. 
یازدهم، سیزدهم و ششم، در کنار دو مقام نایب قهرمانی، روند نوسانی منچستر فرگوسن را در سال های پایانی دهه 80 و آغازین دهه 90 به خوبی نشان می‌دهد و احتمالا هیچ کس نمی‎‌‌توانست تصور کند سال 92 و استارت لیگ برتر، شروع تسلط منچستر بر فوتبال جزیره باشد . 21 فصل حضور فرگی در لیگ برتر با کسب 13 قهرمانی برای شیاطین همراه بود. تا پیش از تغییر نام لیگ یک به لیگ برتر، طرفداران لیورپول با برتری 18-7 در تعداد قهرمانی های لیگ حسابی به طرفداران رقیب دیرینه فخر می‌فروختند اما شاید خوشبین‌ترین یونایتدی هم نمی‌توانست چنین سناریویی برای تیمش بنویسد. طلسم عجیب قرمزهای مرسی‌ساید در لیگ برتر و قدرتنمایی شگفت آور یونایتد، رکورد 18-7 را تبدیل به 18-20 به نفع یونایتد کرد. دستاوردی مهم، به اندازه 2 قهرمانی یونایتد در لیگ قهرمانان در دوران سرآلکس و شاید حتی مهم تر. تامل انگیز آن که یک سال قبل از شروع تمام این داستان ها، بعد از خداحافظی جو فاگان از لیورپول در سال 85، از فرگوسن به عنوان یکی از گزینه های هدایت قرمزهای آنفیلد نام برده می‌شد اما این پست در نهایت به کنی دالگلیش رسید.
اگر در دوران فرگوسن طرفدارانی بودند که ارزش های مربیگری او را درک نمی‌کردند، در این دوران سه ساله پسا-فرگوسن کاملا به او و تواناییهایش واقف شده اند. وقتی او می‌توانست تیمی  نیم بند را قهرمان لیگ کند و به فینال ومبلی 2011 برساند اما مربیانی مثل مویس «با کارنامه تحسین شده در اورتون» و فن خال «مربی صاحب سبک فوتبال اروپا» با خرجی 300 میلیون پوندی، تیم را تنها در کورس سهمیه لیگ قهرمانان نگه می‌داشتند. بدترین امتیاز فرگوسن با منچستر در لیگ برتر، 75 بود اما در سه فصل بعدی تیم تنها یک بار به امتیاز 70 رسیده و در بقیه فصول حتی به این مرز هم دست نیافته است.
در مورد تاثیر حضور فرگوسن بر یونایتد در جنبه های مختلف فنی و غیرفنی می‌توان بسیار سخن گفت. شاید بتوان به این نکته بسنده کرد که دل فوتبال برای فرگی، اشاره به ساعتش کنار زمین و یادآوری فرگی تایم، درگیری های تمام نشدنی اش با مربیان رقیب و بازیکنانی که در طول دوران مختلف پرورش داد، تنگ خواهد شد.