گزارش روز | ورود فوتبالیست‌ها به صنعت مدلینگ؛ پدیده‌‌ای که روزبه‌روز به تعداد آن افزوده می‌شود

به گزارش متافوتبال و به نقل از روزنامه شهروند، اگر به صورت ساده بخواهیم بگوییم، مدلینگ ابزاری است که به وسیله آن برندها و شرکت‌های تولیدی به کمک افرادی که به آنها مدل گفته می‌شود، کالای خود را تبلیغ می‌کنند. این صنعت پر درآمد هم برای افرادی که مدل می‌شوند و هم برای شرکت‌ها یا کارخانه‌ها سود خوبی دارد. بیشتر کارخانه‌ها ترجیح می‌دهند از افرادی در این زمینه استفاده کنند که در جامعه معروف‌تر هستند بنابراین آنها سراغ خواننده‌ها، بازیگران و ورزشکاران می‌روند و با پرداخت مبالغ خوب، تبلیغ کالای خود را به ستاره‌ها واگذار می‌کنند. آنچه در این گزارش بررسی می‌کنیم ورود صنعت مدلینگ به فوتبال ایران است.
ستارگانی که مدل شدند
شاید یکی از نخستین افرادی که وارد این صنعت شد، علیرضا ‌واحدی‌نیکبخت است. ستاره سابق سرخابی پس از آن‌که در بازگشت به استقلال نتوانست روزهای خوبش را تکرار کند، به تدریج تلاش کرد تا نامش را به‌عنوان مدل مطرح کند. البته او در این زمینه چندان موفق نبود و پس از مدتی هیچ فعالیتی در این زمینه انجام نداد. چندی پیش دومین فوتبالیست ایرانی هم به این صنعت پیوست، تصاویر منتشر شده از علیرضا جهانبخش در لباس آلکمار نشان می‌دهد این باشگاه از ملی‌پوش ایرانی خود برای تبلیغ لباس‌هایش استفاده می‌کند، اتفاقی که در همه جای دنیا مرسوم است. رضا ناصری، گلر سابق تیم‌ملی فوتسال هم در زمینه مدلینگ یکی از پیشروها قلمداد می‌شود. او پیش از این درباره حضور در این صنعت گفت: «برای این کار ١٦ کیلوگرم وزن کمک کردم و البته پول خوبی هم گرفتم». حضور محسن مسلمان به‌عنوان مدل یک تولیدی پوشاک نشان داد این صنعت روز به روز در ایران پیشرفت می‌کند، مسلمان به تازگی وارد مدلینگ شده و احتمالا محبوبیتش در بین هواداران پرسپولیس، سود زیادی را نصیب این تولیدی پوشاک خواهد کرد. روز گذشته تصاویری از سعید عزت‌اللهی منتشر شد که نشان می‌داد او با یک برند تولید پوشاک به توافق رسیده و از این به بعد لباس‌های این برند را خواهد پوشید. حضور فوتبالیست‌های معروف در این صنعت می‌تواند حاشیه‌های زیادی را وارد زندگی آنها کند، اما واکنش کمیته اخلاق به ورود مدل شدن فوتبالیست‌ها چه خواهد بود؟ آیا قرار است با آنها برخورد کنند یا اجازه می‌دهند مثل بسیاری از کشورهای دنیا، ستاره‌ها از این راه هم کسب درآمد کنند؟ فوتبالیست‌ها با حضور در این صنعت آسیب می‌بینند و افت می‌کنند؟
درخشان: فدراسیون باید مدلینگ را در ایران تشویق کند
حمید درخشان، کارشناس و مربی فوتبال درباره حضور فوتبالیست‌ها در صنعت مدلینگ به «شهروند» گفت: «اولین نکته مهمی که بازیکنان باید به آن توجه کنند، این است که حضور در این فضا آنها را از فوتبال دور نکند. بازیکن نباید فراموش کند که شغل و حرفه اصلی او چه بوده است، او باید ضوابط و چارچوب کارش را حفظ کند و بداند که اگر در فوتبال افت کند یا آسیب ببیند، ممکن است مدل بودنش هم تحت‌تاثیر قرار بگیرد و مبلغی که قرار است از این راه کسب کند، کمتر شود.»
او درباره چارچوب اخلاقی که یک فوتبالیست و مدل باید رعایت کند، عنوان کرد: «بازیکنی که وارد این صنعت می‌شود، به‌عنوان یک فوتبالیست محبوب و مدل در جامعه شناخته می‌شود بنابراین کار سختی دارد، او باید حرفه‌ای رفتار کند و الفبای کار را بداند، به‌عنوان مثال درحال حاضر رونالدو و مسی از این راه درآمد زیادی کسب می‌کنند ولی شما هیچ‌گاه نمی‌بینید که مدلینگ را فدای فوتبال کنند. آنها روابط عمومی قوی دارند و کاری می‌کنند که آن برند نزد هواداران‌شان محبوب شود.»
درخشان با اشاره به این‌که این صنعت به تازگی وارد فوتبال شده، بیان کرد: «در دوره ما تبلیغات به شکلی که الان وجود دارد، نبود. صدا و سیما، بیلبوردها و شبکه‌های اجتماعی سبب شده بسیاری از شرکت‌ها و کارخانجات به سراغ بازیکنان حرفه‌ای بروند درحالیکه در دوره ما این حجم از تبلیغ وجود نداشت، بنابراین هیچ‌کدام از هم‌نسل‌های من وارد این حرفه نشدند، هرچند که خیلی از آنها می‌توانستند این کار را انتخاب کنند.»
او درباره واکنش فدراسیون به این اتفاق اظهار داشت: «برخی می‌گویند ممکن است فدراسیون، بازیکن‌ها را محروم کند. چرا باید چنین اتفاقی رخ بدهد؟ صنعت مدلینگ قسمتی از اصول درآمدزایی هر باشگاهی در سطح دنیاست. درحال حاضر بسیاری از باشگاه‌های دنیا علاوه بر قراردادی که با بازیکن می‌بندند از کنار تبلیغات او، درآمدزایی هم می‌کنند. این موضوع می‌تواند باعث افزایش درآمد باشگاهی شود که زحمت کشیده و بازیکن را معروف کرده است. شخصا بعید می‌دانم فدراسیون یا کمیته اخلاقی وارد چنین موضوعی شود بلکه برعکس، فکر می‌کنم باید باشگاه‌ها را تشویق به این کار کند. باشگاه‌ها می‌توانند با این کار علاوه بر تأمین هزینه جذب بازیکنان، بدهی‌های خود را هم بپردازند. البته در این بین نباید فرهنگ ایرانی و اسلامی فراموش شود و ستارگانی که وارد این حوزه می‌شوند به فرهنگ کشورمان احترام بگذارند.»
رحمتی:   این کار غیراخلاقی نیست
محمد مهدی رحمتی، جامعه‌شناس درباره تاثیرات حضور ورزشکاران در صنعت مدلینگ بر جامعه به «شهروند» گفت:   «موضوع مهم این است که ارزیابی و تأثیر حضور ورزشکاران در این صنعت نیاز به پژوهش‌های متعدد میدانی دارد که تا این لحظه هنوز انجام نشده است. پژوهش‌هایی که در سایر نقاط جهان انجام شده نشان می‌دهد ستارگان ورزشی به‌عنوان الگوی نقش روی جوانان و نوجوانان تأثیر زیادی دارند، یک کودک که درحال سپری کردن دوران زندگی خود و رسیدن به نوجوانی و جوانی است به دنبال الگویی می‌گردد تا از آن تبعیت کند. این الگو از نهادهای اجتماعی که در آن زندگی می‌کنیم، گرفته می‌شود و براساس اصول جامعه‌شناختی، رسانه، بعد از خانواده و آموزش و پرورش سومین الگوی هر فرد در جامعه محسوب می‌شود.» او درباره تاثیرپذیری کودکان از ورزشکاران عنوان کرد:   «تجربه نشان می‌دهد که کودکان به شدت تحت‌تاثیر رفتار، گفتار و عقاید ورزشکاران هستند هرچند که ورزشکاران به واسطه حرکات فیزیکی مثل دریبل، پاس یا شوت محبوب می‌شوند اما براساس تحقیقات، یک نوجوان از ورزشکاران به‌عنوان الگوی همه‌جانبه خود استفاده می‌کند. نحوه پوشش، صحبت کردن و آرایش یک ورزشکار می‌تواند سبب شود تا نوجوانان به دنبال آنها بروند، بنابراین این بهترین فضا برای استفاده توسط برندهای معتبر است.»
رحمتی درباره حضور ورزشکاران در صنعت مدلینگ افزود:   «صنعت سرمایه‌داری به دنبال افزایش سود خود است و یکی از بهترین افرادی که می‌تواند این کار را برای‌شان انجام بدهد، ورزشکاران هستند. هرچند دراین‌باره یک بحث اخلاقی هم مطرح می‌شود؛ به‌عنوان مثال من به مصرف کالایی اعتقاد ندارم ولی مجبورم آن را برای جوانان تبلیغ کنم، این موضوعی است که بسیاری از منتقدین آن را مطرح می‌کنند و معتقدند حضور ورزشکاران در این صنعت، اخلاقی نیست.»
درآمدزایی بیشتر، فشار کمتر
به هر ترتیب حضور ورزشکاران به‌عنوان مدل‌های جامعه می‌تواند واکنش‌های متعددی را در پی داشته باشد با توجه به نوپا بودن این صنعت در ایران، باید در انتظار واکنش‌ها بود. ورزشکارانی که وارد این صنعت می‌شوند قطعا باید بدانند که فوتبال برای آنها در اولویت است، باشگاه‌ها باید بدانند که درآمدزایی از این طریق می‌تواند مشکلات مالی آنها را حل کند و فشار کمتری به فدراسیون فوتبال برای افزایش بودجه بیاورند. ذکر این نکته الزامی است که در جریان تهیه این گزارش بارها با مسئولان کمیته اخلاق و حراست وزارت ورزش تماس گرفتیم، حراست معتقد بود بررسی این موضوع در تخصص کمیته اخلاق است و آنها حق دخالت ندارند، مسئولان کمیته اخلاق هم در این زمینه پاسخی به سوالات «شهروند» ندادند.