به بهانه آغاز مرحله گروهی لیگ قهرمانان؛ چگونه این لیگ جذاب شکل گرفت؟

به گزارش متافوتبال، مرحله گروهی لیگ قهرمانان از امشب آغاز می‌شود و شور و هیجان دوباره در میان هواداران فوتبال به اوج می‌رسد. مسابقاتی که چشم میلیاردها نفر از سراسر دنیا به آن دوخته می‌شود تا ببینند کدام یک از تیم‌های پرستاره اروپایی موفق می‌شوند جام قهرمانی را بالای سر ببرند. جاناتان ویلسون، روزنامه‌نگار گاردین سال گذشته مقاله‌ای جالب در مورد شکل‌گیری این مسابقات جذاب و تاریخچه آن نوشته بود که با هم آن را بازخوانی می‌کنیم:

در ابتدای دهه 50 میلادی، باشگاه های سرتاسر اروپا شروع به نصب نورافکن ها در استادیوم های خود کردند، که سبب شد بتوان بازی ها را علاوه بر عصرهای شنبه، که روند سنتی امر بود، در غروب روزهای میانه هفته نیز برگزار کرد. گذر زمان ثابت کرد که این امر، راه موثری برای تولید درآمد بیشتر بود، صفوف جمعیت برای دیدن تیم های خارجی پر زرق و برق دعوتی، منتظر می‌ایستادند و تلویزیون که دیگر محدودیت‌های دست و پاگیر پخش بازی های لیگ را نداشت، می توانست بازی های این چنینی را پخش کند.

یکی از این بازی‌های دوستانه، 60 سال پیش  در روز شنبه بین ولورهمپتن واندررز و هانود مجارستان برگزار شد. بازی ای که عواقب دور از ذهنی داشت.ولوز در دو دهه پس از جنگ، جزو برترین تیم های انگلیسی بود.

هدایت این تیم به عهده استن کولیس بود، که مردی به شدت مذهبی و اخلاق مدار بود. او به واقع دو دستی قهرمانی لیگ سال 1947 را به لیورپول تقدیم کرده بود، با به بیان امروزی، خودداری از انجام خطای فنی بر روی آلبرت استابینز، که توانسته بود فضایی مناسب در بازی سرنوشت ساز پیدا کند. ولوز به روشی مردانه و قدرتی بازی می کرد، گویی عصاره تمام صفات خوب فوتبال بریتانیایی بود. ولوز در تابستان 1953، نورافکن های ورزشگاه مولینکس را نصب کرد و همان سپتامبر، برای بازی با تیم ملی آفریقای جنوبی، آن را به طور رسمی افتتاح کرد.

راسینگ کلاب 3-1 مغلوب ولوز شد، در بازی ای که از دید دزموند هکت، نویسنده روزنامه اکسپرس؛ "ولور همپتن [در آن] به شکلی موثر نشان داد که نوع فوتبال انگلیسی که همراه با سرعت و روح است، همچنان در کلاس جهانی است."

ولوز سپس دینامو مسکو را 2-1 و اسپارتاک را 4-0 شکست داد، اما خاطره انگیزترین دیدار، بدون شک، دیدار مقابل هانود در 13 دسامبر سال 1954 بود. فوتبال مجارستان جایگاه ویژه ای در ذهن هواداران انگلیسی داشت.

در نوامبر سال قبل از آن، تیم ملی مجارستان، تبدیل به اولین تیم اروپایی شد که موفق شد انگلستان را در خانه شکست دهد و به تمام آن هاله شکست ناپذیری و برتری انگلیسی ها پایان دهد. آن ها موفق شدند انگلستان را 3-6 در ومبلی شکست دهند. در ماه می سال بعد از آن، مجارستان انگلستان را در بوداپست تحقیر کرد، آن ها این تیمرا 7-1 شکست دادند که تا به امروز، سنگین ترین شکست تاریخ سه شیرهاست. مجارستان ترس و شگفتی را به اذهان انگلیسی ها متبادر می ساخت، و آن تیم هانودی که مقابل ولوز قرار می گرفت، شامل 6 بازیکن بود که سال گذشته در ومبلی حاضر شده بودند، نامدارترینشان فرانس پوشکاش و یوژف بوژیک.

صبح روز بازی، کولیس که به یاد دارد چگونه مجارستان در زمین گل آلود در جام جهانی مقابل آلمان به مشکل برخورد، سه بازیکن نوجوان را که یکی از آن ها ران اتکینسون 16 ساله است که بعدها هدایت منچستر یونایتد را به عهده می گیرد، به ماموریتی ویژه می فرستد؛ آب یاری زمین.

اتکینسون دراین خصوص گفت: "ما فکر می کردیم او دیوانه شده است. دسامبر بود و برای چهار روز بود که به طور مدام باران می بارید."

هانود در پانزده دقیقه ابتدایی دو بار به گل رسید، اما شرایط به زودی اثر خود را نمایان ساختند.

اتکینسون ادامه داد: "هانود به تدریج زمین گیر شد. تمامی حرکاتشان در گل متوقف می شد."

کولیس مصمم بود که گل را از جریان بازی حذف کند، بنابراین در بین دو نیمه به تیمش دستور داد تا بیش از پیش به بازی هوایی روی بیاورند و به سرعت توپ ها را سمت مدافعین کناری هانود بفرستند. چهار دقیقه از نیمه دوم بیشتر نگذشته بود که ولوز به بازی بازگشت. ضربه پنالتی جانی هنکاکس به گل تبدیل شد.

جفری گرین، در روزنامه تایمز آن زمان نوشت: "ذره ذره ولوز فشارش را بیشتر می کرد...به نظر می رسید تعداد آن ها دوبرابر شده است و همه چیز را بلعیده اند. زمین بیش از پیش پاخورده بود و به ترکیبی چسب مانند می مانست. و جمعیت حاضر در مولینکس همانند طوفانی در دریا می غریدند و خواستار گل های بعدی بودند."

14 دقیقیه به پایان مانده بود که دنیس ویلشاو، که به دلیل تصادف قبل از بازی، در آستانه از دست دادن آن بود، برای روی سویینبورن توپ را سانتر کرد تا گل تساوی به ثمر برسد. 90 ثانیه بعد، این دو نفر بار دیگر با یکدیگر کار کردند تا گل برتری نیز به ثمر رسد. پس از یک سال زجرآور، فوتبال انگلیس طعم پیروزی را چشید.

پیتر ویلسون در ستونش در دیلی میل نوشت: "ممکن است دیگر زنده نمانم تا چنین هیجانی را تماشا کنم. و اگر تعداد بیشتری از چنین بازی های مهیجی را تماشا کنم، قطعا بیشتر زنده نخواهم بود."

همچنین مهاجم سابق آرسنال و ساندرلند، چارلی بوکان بزرگ نیز در رزونامه نیوز کرونیکل، برتری بر حق شیوه انگلیسی را ستود. و اما نقطه عطف ماجرا، تیتر سرمستانه دیلی میل بود: "زنده باد ولوز، قهرمان جهان."

کسانی بودند که به این قضیه اعتقاد نداشتند، یکی از مهم ترینشان ویلی میسل، برادر مربی سابق و بزرگ تیم ملی اتریش، هوگو میسل، بود که برای فرار از فاشیسم، قبل از جنگ، به انگلستان مهاجرت کرده بود. او اکثر دهه 50 را صرف آشتی روحیه آنگلو دوست خود با شگفتی شدیدش از عدم توان انگلیسی ها از درک فوتبال خارج از جزیره کرد. او در همان روزها به این نکته اشاره کرد که تنها چند روز قبل از آن، هانود به سرونا ازوزدا (ستاره سرخ)، که در آن زمان با فاصله بسیار نسبت به پارتیزان، در لیگ یوگسلاوی هفتم بود نیز باخته بود.

میسل گفت: "هیچ کس پارتیزان را قهرمان جهان نمی نامد. در ضمن باتلاق ها بهترین زمین برای تعیین قهرمان جهان نیستند، حتی اگر آن باتلاق، بی طرف باشد."

اما بی شک بزرگترین نتیجه آن تیتر دیلی میل، عصبانیت گابریل آنوت بود. آنوتی که بازیکن سابق تیم ملی فرانسه بود و اکنون به عنوان سردبیر در اکیپ فعالیت می کرد. او آن قدر از این ادعا تعجب کرده بود که تصمیم گرفت زمینه ساز یک مسابقات بین قاره ای شود، تا این مدعی را باطل کند.

او ایده اش را با یوفا در میان گذاشت و کمتر از 9 ماه بعد، در 4 سپتامبر 1955، اولین بازی جام باشگاه های اروپا با تساوی 3-3 اسپورتینگ لیسبون و پارتیزان بلگراد به پایان رسید. گل و لای مولینکس، یک تیتر نابخردانه و زحمات یک فرانسوی سبب شکل گیری مهم ترین تورنومنت باشگاهی جهان شد.