نوستالژی | مروری بر تقابل های خاطره انگیز ایران و چین

خسرو فاضل – متافوتبال | تیم های ملی چین و ایران در هفته دوم رقابت های مرحله آخر مقدماتی جام جهانی 2018 در ورزشگاه 60 هزار نفری المپیک شن‌یانگ که به تاج کریستال معروف شده رو در روی هم قرار می‌گیرند. دو تیم پیش از این 23 بار برابر هم قرار گرفته اند که 12 برد سهم ایران و 5 برد سهم چین بوده و 6 بازی هم با نتیجه تساوی خاتمه یافته است. ایران 41 گل زده و 21 گل هم دریافت کرده است. نکته جالب در تاریخچه بازی های دو تیم این است که تعداد زیادی از این بازی ها در قالب رقابت های رسمی مانند مقدماتی جام جهانی، جام ملت ها و بازی های آسیایی انجام شده و دو تیم کمتر در بازی های دوستانه روبه‌‌روی هم ایستاده اند. آخرین بازی رسمی ایران و چین در رقابت های جام ملت های آسیا 2007 بوده است. به بهانه بازی حساس تیم ملی کشورمان نگاهی کوتاه بر بازی های خاطره انگیز گذشته می‌اندازیم:

21 خرداد 1355- نیمه نهایی جام ملت های آسیا 1976: اولین بازی

ایران و چین برای اولین بار در تاریخ، در نیمه نهایی جام ملت های آسیا 1976 مقابل هم صف آرایی کردند.ایران در دور گروهی با پیروزی 2-0 برابر عراق و 8-0 برابر یمن جنوبی مقتدرانه به جمع چهار تیم رسید اما در گروه دیگر-که بازی هایش در تبریز برگزار می‌شد، چین با دردسر زیاد صعود کرد. چینی ها ابتدا مقابل مالزی به تساوی 1-1 رسیدند و سپس برابر کویت با گل دقیقه اول فتحی کمیل شکست را پذیرفتند اما با همان یک امتیاز و به دلیل تفاضل گل بهتر نسبت به مالزی، پشت سر کویت به مرحله بعدی رسیدند. شرایط دو تیم شاید باعث می‌شد صعود کم دردسری برای ایران متصور باشیم اما این اتفاق نیفتاد. 60 هزار نفر به ورزشگاه آزادی آمدند و پس از 90 دقیقه بازی، شاهد تساوی بدون گل دو تیم بودند. علیرضا خورشیدی در دقیقه 100 چراغ اول را برای تیم ملی روشن کرد و حسن روشن در دقیقه 119 ضربه پایانی را بر پیکره اژدها وارد آورد تا تیم حشمت مهاجرانی به فینال راه یابد. تیم ملی ایران که در آن دوره بازیکنانی مثل نظری، رشیدی، نایب آقا، ذوالفقار نسب، پروین، قلیچ‌خانی، قاسمپور، غلامحسین مظلومی و آندرانیک اسکندریان داشت، در فینال با گل علی پروین از سد کویت گذشت تا برای سومین-و تا به امروز آخرین-بار قهرمان آسیا شود.

مقدماتی جام جهانی 1990: وقتی پشت دیوار چین ماندیم

در مرحله اول بازی های مقدماتی جام جهانی  1990 در گروه 5 با چین، بنگلادش و تایلند هم‌گروه شدبم. از هر گروه تنها یک تیم به مرحله پایانی صعود می‌کرد و کاملا واضح بود که رقیب اصلی ما در این گروه برای صعود تیم چین است. ایران و چین چند ماه قبل تر در جام ملت های آسیا 1988 قطر در دیدار رده بندی برابر هم قرار گرفتند و بعد از تساوی بدون گل، محرمی، انصاری‌فرد و قایقران پنالتی هایشان را گل کردند تا ایران با برتری 3-0 در این ضربات بر سکوی سوم بازی ها قرار گیرد. ایران که با 4 برد متوالی به بازی برابر چین رسیده بود، در روز 24 تیر 1368 در همین شن‌یانگ با دو گل مغلوب چین شد تا حالا سرنوشت ما هم دست چینی ها باشد. یک هفته بعد، این بار در آزادی با 3 گل گروسی، افتخاری و پیوس تا دقیقه 64 با سه گل از آن ها جلو بودیم تا این که چائو و لین در فاصله دو دقیقه دو بار دروازه ما را باز کردند و اختلاف را به حداقل رساندند. بازی را بردیم اما چین هفته بعد 2-0 تایلند را شکست داد تا با 10 امتیاز وتفاضل 10+، ایران 10 امتیازی با تفاضل 7+ را حذف کند و در جمع 6 تیم پایانی مقدماتی قرار گیرد. بعد از این بازی ها برای ما تنها افسوس ماند و افسوس. افسوس این که چرا برتری 3 گله‌مان برابر چین را از دست دادیم، یا چرا در آزادی تنها یک گل به بنگلادش زدیم و چندین چرای دیگر...

مقدماتی جام جهانی 1998: ظهور مهدوی کیا؛ وقتی در دو بازی 8 گل به چین زدیم

تیم ملی در راه صعود به جام جهانی فرانسه در دور نهایی انتخابی با تیم های عربستان، چین، قطر و کویت هم گروه بود. در هفته اول تیم ملی در روز22 شهریور 1376 در دالیان میهمان چین بود و در پایان 4-2 حریف قدرتمند خود را شکست داد. مهدی مهدوی کیا در این بازی چهارمین و پنجمین گل های ملی خود را وارد دروازه چین کرد، کریم باقری و علی اصغر مدیرروستا هم دروازه چین را گشودند تا تیم که 2-0 عقب بود در عرض 25 دقیقه، نتیجه بازی را 4-2 کند. نام مهدوی کیا بعد از بازی دالیان بود که بر سر زبان ها افتاد و آغازگر دوران طلایی این بازیکن در تیم ملی کشورمان شد. بعد از تساوی مقابل عربستان و کویت و پیروزی برابر قطر، تیم این بار در تهران در روز 25 مهر 1376 از چین پذیرایی می‌کرد؛روزی درخشان در آزادی. 100 هزار تماشاچی و پیروزی 4-1 با گل های منصوریان، مدیرروستا، باقری و دایی. در هر دو بازی برابر چین، محمد مایلی کهن ایران را هدایت کرد.ایران بعد از این بازی به عربستان باخت، در تهران برابر کویت به تساوی بدون گل رسید و در دوحه با دو ضربه محمد سالم ال‌انازی قافیه را به قطر باخت تا با 12 امتیاز پشت سر عربستان قرار گیرد و پایان کار مایلی کهن در تیم ملی رقم خورد.  تیم در مراحل حذفی ژاپن و استرالیا را برد و در نهایت به فرانسه رسید. چین با تنها 1 امتیاز کمتر از ایران در مکان سوم گروه قرار گرفت تا ارزش پیروزی های پرگل تیم ملی برابر اژدهای شرقی بیش از پیش آشکار شود.

جام ملت های آسیا 2004: چه وقت چیپ زدن بود آقای گل محمدی؟!

در جام ملت هایی که چین میزبانش بود، در گروه D با ژاپن، عمان و تایلند هم‌گروه شدیم. پیروزی 3-0 برابر تایلند و دو تساوی 2-2 و 0-0 برابر عمان و ژاپن ما را تیم دوم گروه کرد تا در یک چهارم مقابل کره جنوبی بایستیم. در یکی از خاطره انگیز ترین روزهای علی کریمی با لباس سفید تیم ملی،4-3 کره ای ها را بردیم و برای آخرین بار تا امروز راهی نیمه نهایی جام ملت ها شدیم. در روز 13 مرداد 1383 و در ورزشگاه کارگران پکن مقابل میزبان صف آرایی کردیم. گل علوی که پاسخی به گل ژیای بود، بازی را به تساوی کشاند. طلعت نجم لبنانی ستار زارع را در دقیقه 48 از زمین بازی اخراج کرد و محمد علوی را در دقیقه 83 از روی نیمکت. نجم به همین هم بسنده نکرد و به جای اخراج بازیکن چینی به دلیل خطای وحشتناک روی علی کریمی، تنها یک کارت زرد به او نشان داد.بازی به پنالتی کشیده شد. دایی،مهدوی کیا و نکونام پنالتی های خود را گل کردند تا ایران در ضربات پنالتی 3-2 پیش بیفتد. ایمان مبعلی توپش را به  تیر افقی کوباند و یحیی گل محمدی با ضربه چیپ توپ را تقدیم دروازه بان چینی کرد تا با قبول شکست 4-3 در ضربات پنالتی، تیم برانکو مغلوب تیم آری هان شود و به جای فینال، به رده بندی برود. پیروزی 4-2 برابر بحرین و کسب نشان برنز، کمترین افتخاری بود که می‌توانست برای تیم یکدست ایران به دست آید. هان و تیمش در فینال مغلوب زیکو و ژاپن شدند و به نایب قهرمانی در خانه رضایت دادند.

13 شهریور 1389: آخرین دیداری که بعدها برای‌مان خاطره‌انگیز شد

تیم افشین قطبی در راه آماده سازی برای جام ملت های 2011 در شهریور 1389 جهت برگزاری دو دیدار دوستانه برابر چین و کره جنوبی راهی شرق دور شد. در زمین ناهموار گوانگژو، آندو تیموریان و محمد غلامی دو بار به چین گل زدند تا پیروزی، نتیجه آخرین بازی ایران و چین تا به امروز برای ما باشد. نکته قابل ذکر درباره تیم ملی آن روزها، حضور مهرداد اولادی و هادی نوروزی، بازیکنان فقید فوتبال کشورمان در اردوی تیم ملی بود. اولادی که در آن روزها در ملوان توپ می‌زد، در برابر چین در نیمه دوم به میدان رفت. از بازیکنان آن بازی، سید جلال حسینی، آندرانیک تیموریان، مسعود شجاعی، کریم انصاری‌فرد، احسان حاجی صفی و علیرضا حقیقی در تیم ملی امروز هم حضور دارند. 

به امید کسب 3 امتیاز در شن‌یانگ و هموار کردن راه صعود به جام جهانی 2018.