گزارش ویژه | جای خالی غول‌های انگلیسی در لیگ قهرمانان اروپا / دلایل ناکامی‌های متعدد چیست؟

علی بابازاده - متافوتبال |  مرحله‌ی یک چهارم نهایی لیگ قهرمانان ‌اروپا طی روزهای آتی با مسابقاتی مهم و بحث‌برانگیز آغاز خواهد شد و مجدداً حساسیت به سه‌شنبه‌ و چهارشنبه‌ شب‌ها تزریق خواهد شد! چندی پیش قرعه کشی این مرحله از مسابقات نیز برگزار شد و تیم‌های حاضر توانستند حریفان خود را بشناسند.

در این بین در جمع هشت تیم برتر اروپا، اسپانیا ۳ نماینده را مال خود می‌بیند و پس از ماتادورها این آلمان است که با دو نماینده، یعنی تیم‌های بایرن‌مونیخ و دورتموند، درصدد قهرمانی دراین تورنمنت است. از سویی دیگر کشورهای فرانسه، ایتالیا و انگلستان تنها ۱ تیم رابه جمع ۸ تیم برتر قاره‌ی سبز رسانده‌اند و مسلماً باید برای آینده‌ی باشگاه‌های خود برنامه‌ی حساب شده تری بریزند.

حالا سوال بدون جواب کارشناسان و اهالی فوتبال، مربوط می‌شود به دلایل ناکامی تیم‌های انگلیسی در چمپیونز لیگ. لسترسیتی با معجزه‌ی شکسپیر اکنون تنها پرچم دار بریتانیا در قاره‌ی سبز به حساب می‌آید و این در حالی‌ست که سایر تیم‌ها به نوعی روزهای پر نوسانی را سپری می‌کنند؛ چلسی، منچستریونایتد و لیورپول نتوانستد سهمیه‌ی حضور در این مسابقات را بدست آورند و تمام تلاش‌شان حضور، و کسب نتیجه‌ای ایده‌آل در فصل ۲۰۱۸-۲۰۱۷ این تورنمنتِ مهیج است.

تک گل خارج از خانه‌ی جیمی واردی مقابل سویا، امیدها را برای لستر زنده نگه داشت و آن‌ها توانستند در مجموع با نتیجه‌ی ۳بر۲ رقیب اسپانیایی را از گردونه‌ی رقابت ها حذف کنند. تاتنهامِ جوان و با انگیزه‌ی پوچتینو، طاقت حضور دراز مدت در UCL را نداشت و پرونده‌اش در مرحله‌ی گروهی بسته شد.

از آن سو نیز منچسترسیتی با پپ گواردیولا، نقشه‌های خود برای قهرمانی را نقش بر آب دید و موناکو با خلق یک شگفتی ، کار را برای پپ و شاگردانش به اتمام رساند.

آرسنالِ آرسن ونگر نیز کماکان در باتلاق خود ساخته دست و پا می‌زند سریال ناکامی‌های این تیم با شکستی طی دو مسابقه و با نتیجه‌ی ۱۰بر ۲ مقابل بایرن‌مونیخ تکمیل شد.

اکنون آن‌چیز که هواداران فوتبال انگلستان را ناراحت می‌کند، چیزی نیست جز بازخوانی خاطرات لیگ‌قهرمانان! جایی که زمانی یونایتد و لیورپول، که اکنون در حسرت حضور در این تورنمنت به سر می‌برند، قهرمان جام باشگاه‌های اروپا می‌شدند. و یا چلسی که با فردی چون دی‌متئو، بایرن مونیخ را مغلوب می‌کرد. به نظر فوتبال باشگاهی انگلیس در اروپا آنقدری سرشکسته شده که اکنون لستر سیتی تنها امید آن‌ها برای حفظ ارزش‌های سرزمینی‌ست که دایه‌ی اختراع فوتبال را دارد!

لیگ برتر انگلیس که یکی از جذابترین و ثروتمند ترین لیگ های جهان است، سال‌هاست که در مرحله‌‌ی نیمه‌نهایی و فینال نماینده‌ای ندارد و این‌درحالی‌ست که حدود ۱۰ سال پیش وجود چنین اتفاقاتی غیر قابل تصور بود: در بین سال های ۲۰۰۵ تا ۲۰۱۱، فقط در یک سال نمایندگان انگلیس فینالیست نشدند و آن هم فینال سال ۲۰۱۰ بود که بین اینتر میلان و بایرن مونیخ برگزار شد. در سال ۲۰۰۸ شاهد حضور دو فینالیست از انگلستان بودیم، جایی که تیم های منچستر یونایتد و چلسی در مسکو به مصاف هم رفتند. گویا مسکو دوران اوج لیگ برتر به شمار می‌رفت. در سال های ۲۰۰۷-۲۰۰۶، ۲۰۰۸-۲۰۰۷ و ۲۰۰۹-۲۰۰۸ همواره سه تیم از انگلستان در نیمه نهایی حاضر بودند؛ در ضمن یادمان نرود در کنار منچستر یونایتد و چلسی لیورپول نیز حضور داشت: در سال ۲۰۰۵ لیورپول با شکست آث میلان در ضربات پنالتی برای پنجمین بار فاتح لیگ قهرمانان اروپا شد. علاوه بر این بین سال های ۲۰۰۸ تا ۲۰۱۱ سر الکس فرگوسن منچستر یونایتد را سه بار به فینال لیگ قهرمانان رساند که در این بین ۱ بار فاتح آن شد. و همانطور که ذکر شد چلسی نیز در سال ۲۰۱۱ با پیروزی مقابل بایرن مونیخ چمپیونز لیگ را فتح کرد.

منتقدان لیگ جزیره می‌گویند این لیگ گرانترین بازیکن جهان، پل پوگبا را با قیمت ۸۹.۳ میلیون پوند را در خود می‌بیند اما چطور این ستاره در لیگ قهرمانان حضور ندارد؟ و حتی بعضی از مربیان بزرگ مانند آنتونیو کونته، ژوزه مورینیو و یورگن کلوپ در این لیگ مشغول کار هستند که در این بین فقط پپ گواردیولا در لیگ قهرمانان امسال حضور داشت.

اگر حساب لستر سیتی و درخشش دور از انتظار این تیم در لیگ قهرمانان را جدا کنیم، هر سال از قدرت باشگاه های انگلیسی در اروپا کاسته می‌شود. مطابق قوانین یوفا از سال ۲۰۱۸ به بعد، سهمیه چهار لیگ معتبر اروپایی با اعمال ضرایب مختلف، دچار تغییر خواهد شد. در حال حاضر، سهمیه انگلستان ۴ تیم بوده و در رتبه بندی باشگاهی یوفا، در مکان سوم حضور دارد. چه بسا با ادامه این نتایج ضعیف باشگاه های انگلیسی، تعداد سهمیه لیگ برتر در اروپا دچار کاهش شده و به کشورهای دیگر از جمله ایتالیا یا فرانسه تعلیق بگیرد.تعداد تیم های باشگاهی هر کشور در مرحله یک چهارم نهایی لیگ قهرمانان اروپاطی ۵ سال گذشته، معیار بررسی این سهمیه ها است. از ۴۰ تیم حاضر در مرحله یک چهارم نهایی لیگ قهرمانان اروپا طی ۵ سال گذشته، ۱۵ تیم اسپانیایی، ۹ تیم آلمانی، ۶ تیم فرانسوی و فقط ۴ تیم انگلیسی حضور دارند. و درضمن باز هم‌فراموش نکنیم که حدود یک دهه قبل، لیگ قهرمانان اروپا در تسخیر باشگاه های انگلیسی بود و بارها شاهد حضور باشگاه های لیگ برتر در مرحله نیمه نهایی و حتی فینال های کاملاً انگلیسی در لیگ قهرمانان اروپا بوده‌ایم. همانطور که همه می‌دانند چلسی و منچستر یونایتد در آن سال های طلایی، سردمدار لیگ برتر در اروپا بودند.

بنابراین اگر ناکامی های تاتنهام و منچستر سیتی را ناشی از تجربه کم آنها در اروپا بدانیم، توجیه شکست های سریالی آرسنال بسیار دشوار و پیچیده به نظر می‌رسد. چگونه می توان شکست ۱۰-۲ آرسنال مقابل بایرن مونیخ را با توجه به تجربه و سابقه توپچی ها پذیرفت؟ آرسنال یکی از معدود باشگاه های اروپایی بوده که حضور مداوم در لیگ قهرمانان اروپا طی ۲۰ سال اخیر داشته است.

فارغ از تمام این بحث‌ها به نظر باید دلایل کلی تری را برای ناکامی باشگاه های انگلیس در لیگ قهرمانان اروپا جستجو کنیم: بسیاری از ناظران خارجی معتقدند که عدم وجود تعطیلات زمستانی یکی از معضلات اساسی در فوتبال انگلستان بوده و موجب افت شدید باشگاه های این کشور به ویژه در نیم فصل دوم می‌شود. اگر هم صدرستی چنین دلیلی را بپذیریم، این پرسش مطرح می‌شود که فشردگی مسابقات و عدم وجود تعطیلات زمستانی یک پدیده جدید در فوتبال انگلستان نیست و با وجود همین برنامه ریزی فشرده، باشگاه هایی مانند منچستر یونایتد، چلسی و لیورپول حدود یک دهه قبل در فوتبال اروپا قدرت نمایی می‌کردند. در همین قرعه کشی مرحله یک‌چهارم، شاید بسیاری از باشگاه های بزرگ بی میل نبودند که به مصاف لستر سیتی تنها نماینده باقی مانده و مدافع عنوان قهرمانی لیگ برتر انگلیس بروند که همین مسئله نیز یک نوع سر شکستگی برای فوتبال این کشور خواهد بود وچه بسا اگر منچستر سیتی صعود می‌کرد، آسان ترین قرعه برای لستر سیتی نیز برخورد با همین تیم بود!

این که موناکو طی چهار بار رویارویی با حریفان انگلیسی در مراحل پلی آف لیگ قهرمانان پیروز شده ( برابر منچستر یونایتد، چلسی، آرسنال و منچسترسیتی ) طعنه آمیز به نظر می‌رسد و این که لستر تنها نماینده انگلیس در صف هشت تیم نهایی شده طعنه آمیزتر است؛  و دردناک تر برای هواداران لیگ جزیره این که ثروت بی حصر منچسترسیتی، منچستر یونایتد، لیورپول، چلسی و آرسنال کارساز نبوده و باشگاه‌هایی چون موناکو، دورتموند و آتلتیکو با سرمایه بسیار کمتر صعود کرده اند و به درخشش خود ادامه می‌دهند. و تمام این نکات فقط و فقط یک چیز را به گوش مخاطبان می‌رساند و آن‌هم چیزی نیست جز نزول لیگ برتر در اروپا!

به نظر تیم‌های انگلیسی برای بازگشت به دوران اوج خود و درخشش لیگ قهرمانان تنها به فاکتوری به اسم خود باوری نیاز دارند؛ کاری که تا حدودی چلسی با آنتونیو کونته انجام می‌دهد. اما چگونه؟ جواب کاملا ساده‌است! منچستر سیتی پس از گذشت سال‌ها هنوز شخصیت قهرمانی در UCL را پیدا نکرده است. گواردیولا گویا هنوز نتوانسته ترکیب اصلی خود را بشناسند و از حضور بازیکنان سن‌بالایی چون یحیی توره و خسوس ناواس و ضعف دروازه‌بان‌ها می‌نالد.

آرسنال تا زمانی که مشکل داخلی خود را حل نکند، توان مقابله‌ی با غول ‌های اروپایی را نخواهد داشت و بد تر از آن که روز به روز ستاره‌های بیشتری را نیز از دست خواهد داد؛ کمای‌آن که هم‌اکنون اوزیل و سانچز ساز جدایی کوک کرده‌اند.

یورگن کلوپ در کنار خط هر چقدرهم که انرژی و انگیزه به بازیکنانش تزریق کند، یقیناً توان معجزه ندارد و نمی‌تواند سطح فنی بازیکنانش را تا چند برابر افزایش دهد. آن‌ها فینال ۲۰۰۵ را در شرایطی بردند که یرزی دودِک، لوییز گارسیا، سامی هی‌پیا، جیمی کرگر، هری کیول، میلان باروش، ژابی آلونسو و استیون جرارد را در تیم خود داشتند و اکنون نمی‌توانند سهمیه‌ی این مسابقات را کسب کنند چرا که با سایمون مینیوله، کلاوان، کلاین، لوکاس لیوا و جیمز میلنر پا به سن گذاشته، رقابت در لیگ جزیره نیز فرسایشی خواهد بود چه برسد به حضور در جبهه‌های مختلف و قهرمانی در UCL!

باشگاه‌‌های انگلیسی ده سال پیش فاتح اروپا می‌شدند چرا که حداقل خودشان یکدیگر را باور داشتند و خود را  تیمی از جنس غول‌های قاره‌ی سبز می‌دانستند، اما اکنون عصر خود باوری برای آن‌ها به پایان رسیده‌است و همین نکته باعث می‌شود که همچون آرسنال و لیورپول، به دست خودشان تضعیف شوند و از روزهای اوج فاصله‌‌ای دوچندان بگیرند!