ذوب‌آهن در دام یک غلط بزرگ / ممنوعیت تماشاگر، بی‌معنا و غیرحرفه‌ای

به گزارش متافوتبال و به نقل از روزنامه ایران‌ورزشی، باشگاه ذوب آهن تصمیمی گرفته که در خیال خام خودش چه بسا تصور کرده تصمیم خلاقانه‌ای است اما نه، از این خبرها نیست. اول متن خبر را بخوانیم: «با اعلام کمیته انضباطی باشگاه ذوب آهن اصفهان، با توجه به اهانت مکرر و آشکار تماشاگران منتسب به باشگاه ذوب آهن نسبت به تیم فوتبال و سرمربی تیم در هنگام برگزاری دیدار دو تیم فوتبال ذوب آهن اصفهان و فولاد مبارکه سپاهان، کمیته انضباطی باشگاه ذوب آهن با تشکیل جلسه فوری، حضور تماشاگران ذوب آهن را در دیدار هفته بیست و چهارم لیگ برتر برابر نفت تهران، ممنوع اعلام کرد و این دیدار بدون حضور این تماشاگران برگزار خواهد شد.»
درباره این خبر اما پرسش‌ و مساله‌‌‌‌های بسیاری می‌توان مطرح کرد:
فوتبال را برای چه کسانی بازی می‌کنند؟ فوتبال بدون تماشاگر چه مفهومی دارد؟ بازی برای سکوهای خالی چرا برگزار می‌شود؟ باشگاه ذوب‌‌آهن که چند دهه یک تیم بی‌تماشاگر و کم‌تماشاگر در فوتبال ایران است و به رغم کم‌تماشاگر بودن بودجه‌های کلان دولتی نصیب‌اش می‌شود، حالا چرا تماشاگرانش را از ورزشگاه دور می‌کند؟ عده‌ای از تماشاگران ذوب‌آهن در شهرآورد اصفهان روی سکوها توهین کرده‌اند. بی‌تردید باید با عوامل این فحاشی‌ها مبارزه کرد و ممنوعیت حضور تماشاگران یا لیدرهایی که فحاشی را رواج می‌دهند بهترین تصمیم است.
اما اینکه یکباره تصمیم بگیرند تماشاگران را به ورزشگاه راه ندهند، تصمیمی است شبیه تصمیمات کمیته انضباطی و راهی است که تا امروز به جایی نرسیده و چیزی را تغییر نداده و هرگز نیز تحولی ایجاد نخواهد کرد.
 درباره تصمیم ذوب‌آهن این پرسش مطرح است که آیا یک باشگاه می‌تواند چنین ممنوعیتی برای تماشاگران ایجاد کند؟ آیا بدون اجازه سازمان لیگ می‌توان چنین تصمیمی گرفت و آن را اجرایی کرد؟ بحث درآمدهای سازمان لیگ و تیم‌ها از بلیت فروشی مطرح است و بعید است که یک باشگاه بتواند تصمیم بگیرد در لیگ حرفه‌ای پشت درهای بسته بازی کند. (فوتبال برای سکوهای خالی چه مفهومی دارد؟) اگر تصمیم ذوب‌آهن این باشد که درها را به روی تماشاگران خودش ببندد، چگونه می‌تواند تماشاگران حریف را راه ندهد و اگر درها را برای تماشاگران حریف باز بگذارد، چگونه تماشاگران را شناسایی می‌کند که طرفدار کدام تیم هستند؟ موضوع دیگر اینکه اگر باشگاه ذوب آهن باید از راه بلیت فروشی کسب درآمد می‌کرد و بودجه‌ها به فوتبال اصفهان سرازیر نمی‌شد، باز هم تصمیم ذوب‌آهن همین بود که ورود تماشاگران را ممنوع کند و از درآمد بلیت فروشی بگذرد؟
باشگاه ذوب‌آهن تصمیمی گرفته که در ظاهر خلاقانه به نظر می‌رسد و چون تازگی دارد، شاید این تلقی را ایجاد کند که چه جالب است اما نه، از این خبرها نیست. این تصمیم غیرمتعارف است و از نشانه‌های بی‌توجهی باشگاه‌ها به خصوصی شدن در فوتبالی که هیچ علاقه‌ای به خصوصی‌سازی ندارد و تا ابد می‌خواهد بودجه بگیرد و هزینه را مدیریت کند، نه اینکه اقتصاد ورزش را رونق دهد.
 این نه خلاقانه است و نه جالب. تیم‌هایی مثل ذوب‌آهن چون به اندازه یک تاریخ بودجه‌ها را آسان و بی‌دردسر دریافت کرده‌اند و تیم کم‌تماشاگر ساخته‌اند، حالا از بازی برای سکوهای خالی هم ملالی ندارند. تماشاگران را محروم می‌کنند تا بازهم فوتبال برای سکوهای خالی را تجربه کنند، همان تجربه تلخی که یک عمر پیکان و سایپا و بقیه بی‌تماشاگرها در فوتبال ایران تکرار می‌کنند و عین خیال‌شان نیست که چرا سالی چند ده میلیارد هزینه می‌کنند تا برای سکوهای خالی بازی کنند. آنها فوتبال بازی می‌کنند تا صندلی‌های خالی تماشای‌شان کنند و این بدترین اتفاق در فوتبال ایران است، همان چه کمیته انضباطی و باشگاه‌های بی‌تماشاگر و کم تماشاگر را آزرده خاطر نمی‌کند.
از زاویه دیگری به موضوع نگاه کنیم. باشگاه‌های دولتی و صنعتی که بودجه‌های آسان به دست می‌آورند و بودجه‌های ورزش را قبضه کرده‌اند تا ریالی به تیم‌های ریشه‌دار، پرتماشاگر و غیردولتی نرسد، مگر نه اینکه از منابع دولتی (که تازگی‌ها اسم خصوصی روی خود گذاشته‌اند) بودجه دریافت می‌کنند؟ دولت در ورزش هزینه می‌کند تا تماشاگران را مجذوب ورزش کند و نشاط اجتماعی پدید آورد. اگرچه اساس دولتی بودن ورزش در ایران مورد بحث است اما در این مورد خاص باید پرسید که باشگاه ذوب‌آهن بودجه‌ها را صرف تیمداری می‌کند که چه اتفاقی رخ دهد، که برای سکوهای خالی بازی کند؟ میلیاردها و میلیاردها پول در این باشگاه خرج می‌شود که چه اتفاقی رخ دهد، که یک بازی بدون تماشاگر برگزار شود؟
ذوب آهن با این تصمیم ماهیت وجود خود را زیر سوال برده و خود بی‌خبر است. باشگاه ذوب‌آهن شکل گرفته، راه افتاده و سالیانه میلیاردها میلیارد هزینه می‌تراشد که برای تماشاگران بازی کند. باشگاه ذوب‌آهن را برای مدیریت مدیران و برای درآمدزایی ورزشکاران نساخته‌اند. بگذریم از اینکه باشگاهی با قدمت ذوب آهن در جذب تماشاگر پرشمار ناکام بوده و به رغم این ناکامی همیشه باشگاهی متمول در ورزش ایران محسوب می‌شود و چرخش به خوبی می‌چرخد. ذوب آهن نباید فراموش کند که بدون جذب تماشاگر از اساس بی‌معنا می‌شود.