بحران مدیریتی، سریالی خسته‌کننده که هرفصل تکرار می‌شود!

مورد طارمی، اولین محرومیت فوتبال ایران نبوده‌است و قطعا آخرین آن هم نخواهدبود. کافیست به 15 سال اخیر فوتبال ما نگاهی بیندازید، تا متوجه شوید باشگاه‌های سرشناس کشورمان، چندبار از سوی فیفا به دلایل مختلف جریمه شدند و گاه محرومیت‌های سنگینی را چشیده‌اند. محرومیت‌های متعددی که وقوع آن‌ها تنها یک دلیل دارد؛ "ضعف مدیریتی" و تا زمانی که در سیستم گزینش مدیران، تغییری اساسی ایجاد نشود، این محرومیت‌ها و تعلیق‌ها به اشکال مختلفی گریبان فوتبال ایران را خواهد گرفت. نگاهی می‌اندازیم به سنگین‌ترین جریمه‌هایی که باشگاه‌های کشورمان به پرداخت آن محکوم شده‌اند و در مواردی حتی باعث تغییر سرنوشت تیم شده اند:

به سال 1382 می‌رویم، کریستوفر‌ره مهاجم لیبیایی به پرسپولیس آمد. بازیکنی که در 28 سالگی کارنامه قابل قبولی داشت، سال‌ها بازی در لیگ‌برتر انگلستان و تیم‌هایی بزرگی نظیر آرسنال و موناکو نشان از جذب مهاجمی تراز اول می‌داد، اما ناگهان بگوییچ مربی تازه وارد سرخ‌پوشان اعلام کرد که نیازی به او ندارد. وی بدون انجام حتی یک بازی ناچار به ترک پرسپولیس شد، اتفاقی که به مذاق مهاجم لیبیایی خوش نیامد، او با شکایت از پرسپولیس، توانست سرخ‌پوشان را محکوم کند و در نهایت فیفا با اعلام رأی به سود این بازیکن، حکم به کسر 6 امتیاز از سرخ پوشان داد تا در آخر فصل، هنگامی که رقیب دیرینه؛ استقلال‌تهران قهرمانی خود را جشن گرفته‌بود، آنان در جایگاه نازل سیزدهم در بین 16 تیم قرار گیرند. بعد از یک فصل فاجعه بار، در فصل 87-1386در یک رقابت تنگاتنگ با زردپوشان اصفهانی برای قهرمانی بودند، در حالی که قهرمانی پرسپولیس با کسب 65  امتیاز قطعی به نظر می‌رسید، شکایت رافائل ادریو؛ مهاجم نیجریه‌ای، که تنها 6 بازی به میدان رفته‌بود، بار دیگر باعث کسر 6 امتیاز از پرسپولیس شد و شاید اگر گل دقیقه 97 سپهرحیدری به ثمر نمی‌رسید و قهرمانی از دست می‌رفت، داغ این محرومیت تا همیشه بر دل هوادران باقی می‌ماند.

اگر گمان می‌کنید که ضعف مدیریتی تنها منحصر به سرخ‌پوشان است، سخت در اشتباه هستید، در فصل 86-1385 جایی که استقلال، قهرمان فصل قبل به دلیل دیر ارسال کردن لیست بازیکنان از لیگ قهرمانان آسیا کنار گذاشته‌شد. خنده دار نیست؟ تیمی که دو قهرمانی و دو نایب قهرمانی در قاره کهن دارد و جزو پنج تیم پرافتخار این مسابقات محسوب می‌شود، به دلیل ارسال نکردن لیست بازیکنان از مسابقات حذف می‌شود. ارسال به موقع لیست بازیکنان برای حضور در یک تورنمنت، یکی از بدیهی‌ترین کارهایی است، که حتی در باشگاه های درجه3 نیز به درستی انجام می‌شود با این حال می‌بینیم کوتاهی مدیران در ابتدایی‌ترین مسائل چه نتایج فاجعه باری برای باشگاه در پی دارد. 

کمی از سرخآبی‌ها دور شویم، این بار ضعف مدیریتی از زردپوشان اصفهانی قربانی می‌گیرد. سپاهانی‌ها که همواره به مدیریت باثبات و قوی معروف بودند، در لیگ قهرمانان آسیا در سال 2011 مرتکب اشتباهی شدند، که قطعا هیچگاه قابل بخشش نخواهدبود. آن سال، سپاهان به دلیل استفاده از بازیکن دو اخطاره(رحمان‌احمدی) در مرحله رفت یک چهارم نهایی، با وجود برد یک بر صفر مقابل السد، سه بر صفر بازنده اعلام شد و پیروزی دو بر یک در بازی برگشت هم نتوانست علاجی برای این واقعه باشد و به راحتی یکی از قوی‌ترین دوره‌های زردپوشان، با آسیا وداعی دردناک کرد. جالب‌تر آن که السد در آن فصل فاتح، لیگ‌قهرمانان‌آسیا شد، شاید اگر مدیریت سپاهان دچار چنین اشتباه مرگباری نمی‌شد، طلایی پوشان می‌توانستند بر بام آسیا قرارگیرند و فصلی جدید از تاریخ باشگاه را بنگارند.

مواردی که اشاره‌شد، گزیده‌ای از فجایع مدیریتی بود که در این چندسال اتفاق افتاده‌است، اگر بخواهیم درباره تمامی محرومیت‌ها و تعلیق‌ها بنویسیم، کتابی قطور و  چندصد صفحه‌ای خواهدشد که مطالعه آن جز تأسف خوردن، سودی ندارد. کافیست پرونده افرادی همچون؛ آری‌هان، ژوزه، گوران‌لاورن، عادل‌شیحی و... را به یاد آورید تا عمق فاجعه را دریابید و متوجه صدها هزاردلاری که بابت جریمه پرداخت کرده‌ایم، بشوید. محرومیت از نقل و انتقال، جریمه‌ای تازه نیست، همین فصل گذشته بود که دو تیم استقلال و تراکتورسازی به دلیل موارد مشابه به ترتیب از 1 و 2 پنجره نقل و انتقالاتی محروم شدند، که یکی از عوامل افت محسوس تراکتور به همین موضوع برمیگردد. شاید روزی که مدیران پرسپولیس طارمی را جذب می‌کردند با خود فکر می کردند؛ بر فرض محال اگر محرومیتی هم اعمال بشود، تنها گریبان طارمی را خواهد گرفت وگمان نمی‌بردند به دلیل یک کم‌خردی  از دوپنجره نقل وانتقالاتی محروم شوند، در اوج حساسیت کلیدی‌ترین بازیکن خود را به مدت 4 ماه از دست بدهند و در این وضع مالی اسفناک، مشترکا مجبور به پرداخت 800 هزار دلار غرامت بشوند. سزای باشگاه‌هایی که تنها عامل بی‌اهمیت برای انتخاب مدیرانش، ورزشی بودن است، چیزی بهتر از این اتفاقات ناگوار نخواهدبود. اگر روزی تصمیم گرفتیم که دست از مِیلی و احساسی بودن برداریم و کمی از قوه منطق و خرد خود استفاده کنیم، آن زمان می‌توان آینده‌ای روشن برای ورزش کشورمان متصور بود. به امید آن روز...