یادداشت روز | عصاره کوپا آمریکا / عقربی که دروازه‌بان بود

احسان محمدی: جام ملت‌های امریکا یا همان کوپاآمریکا شروع شده است. هیجان و دلهره و آشوب. خشونت و کار قرمز و تکنیک و شگفتی. همه این‌ها واژه‌هایی هستند که در مورد این تورنمنت به کار می‌رود. آمیزه‌ای از سرمستی فوتبال میان مردمانی که گاهی این ورزش را تا حد پرستش دوست دارند.

16 تیم حاضر در مسابقات با همه تفاوت های فرهنگی و البته اقتصادی که با هم دارند تقریباً در فوتبال زبان مشترکی دارند. چیزی که ستاره‌های فوتبال آمریکا را از سایر بازیکنان دنیا متفاوت می‌کند. می‌شود در مورد بازیکنی مثل لیونل مسی نوشت که سر به زیر و آرام است اما حتی بسیاری از آرژانتینی‌ها اعتقاد دارند او بیشتر محصول اروپاست تا آمریکای لاتین. اما شاید یک بازیکن فراموش ناشدنی باشد که تصویر تمام نمای فوتبال در این قاره است. کسی که در کوپا هم بازی کرد و همه آنچه که از بازیکنان فوتبال این قاره سراغ داریم را یکجا داشت: جنون، خلاقیت، حاشیه، ماجراجویی، تکنیک و البته نافرمانی محض!

عقربی که دروازه‌بان بود!

بازیکنی با موهای بلند و آشفته، سبیل‌های پُرپشت دسته دوچرخه‌ای، قد 175 سانتی متری و شکمی فربه که  پشت ضربات آزاد می‌ایستد، بازیکنان حریف را دریبل می‌زند و علاقه دارد حرکات عجیب و غریب از خودش نشان بدهد می‌تواند در هر جای زمین بازی کند به جز درون دروازه! اما «رنه ایگوئیتا» با همین رفتارها توانست خودش را به دنیای فوتبال چنان تحمیل کند که در همه جای دنیا او را بشناسند. در زمین مسابقه رنه بارها با ریسک‌های بی‌مـورد تـیـمش را به دردسر انداخت که در مشهورترین موارد در جام جهانی 1990 مقابل کامرون وقتی می‌خواست روژه میلا را دریبل بزند، ستاره باتجربه شیرهای رام ناشدنی توپ را از لابه‌لای پاهای او ربود و با به ثمر رساندن گلی سرنوست ساز از راهیابی کلمبیا به مرحله یک چهارم نهایی جلوگیری کرد.

رسانه ها و هواداران در کلمبیا به او لقب دیوانه (El coco) داده بودند. خودش می گوید:

«من دیوانه نــیستم فقــط گاهی تصمیماتی می‌گیرم که نصف جهان آنرا ناصحیح می‌پندارند که دلیل بر دیوانگی من نیست!»

این دروازه‌بان که همه او را به دلیل ضربه عقرب وارش مقابل توپ ارسالی جیمی ردنپ در خلال بازی مقابل انگلستان به خاطر می‌آورند زندگی پرماجرایی داشت که او را از  همنشینی با توپ گرد به ویلاهای پنهانی کشاند، جایی که پدرخوانده کوکائین «پابلو اسکوبار» امپراتوری خودش را داشت. دوستی و رفاقتی که به موجب آن ایگوئیتا در 1993 به جـــرم مـشارکت در یک فقره آدم ربایی و دریافت 64 هزار دلار به مدت 7 ماه زندانی کرد. در یک رسوایی دیگر در 23 نـوامبر 2004 تست دوپینگ وجود کوکائین را در خون هیگوئتا نشان داد.

نام کامل: خوزه رنه ایگوئیتا زاپاتا

ملیت : کلمبیا

متولد : 27 آگوست 1966 در مدئین کلمبیا

قد : 175 سانتی متر

پست : دروازه بان - گل سوییپر

لقب : ال کوکو(به معنای دیوانه)

تعداد بازی ملی : 68 بازی

تعداد گل ملی : 3 گل

خوزه رنه سال 1966 در مدلین کلمبیا  و در خانواده‌ای فقیر به دنیا آمد، جایی که آدم ربایی، تجاوز و قاچاق مواد مخدر امری عادی و پذیرفته شده قلمداد می‌شد. رنه به جای انتخاب یکی از این سه شغل! فوتبال را برگزید. بازی با پایش آن‌قدر خوب بود که به عنوان یک مدافع هم می‌توانست بازی کند اما جسارت و تیزچنگی‌اش باعث شد به عنوان دروازه بان به عضویت تیم میلوناریوس و سپس اتلتیکو ناسیونال در بیاید. او جزو معدود دروازه‌بانانی است که به عنوان یک سوئیپر هم ایفای نقش کرده است.  ایگوئیتا  در سال 1988 به تیم ملی دعوت شد اما اوج درخشش زمانی بود که سال  ۱۹۸۹ به همراه اتلتیکو ناسیونال به عنوان قهرمانی باشگاه‌های امریکای جنوبی دست یافت و عضویتش را در تیم ملی تثبیت کرد. جایی که در کنار کارلوس والدراما با آن موهای زرد و بلند و فرفری به دو چهره شاخص تبدیل شدند. خودش می گوید:

«مردم همیشه من را به خاطر دو اتفاق به خاطر می‌آورند، یکی به خاطر گلی که از روژه میلا خوردم و به عنوان بزرگ یک خانواده اشتباه بدی انجام دادم و دیگری آن ضربه‌ای است که سال 1995 در ویمبلی با پشت پا به توپ زدم.»

رنه ایگوئیتای 24 ساله به واسطه بازی‌های جسورانه‌اش در جام جهانی 1990 ایتالیا به شهرتی جهانی دست یافت اما درست زمانی که به نظر می‌رسید می‌تواند به سطح اول فوتبال در اروپا منتقل شود دچار اشتباهی دهشتاک شد که مسیر ورزشی او را برای همیشه تغییر داد. او که عضو تیم «آلتیکو ناسیونال» بود به دلیل کتک زدن یک گزارشگر  به مشکل برخورد و برای حل این مشکل به ملاقات «اسکوبار‌» سلطان کوکائین در زندان رفت.  ایگوئیتا همچنین با برادر محبوس «اسکوبار» هم تماس گرفت و این ملاقات‌ها باعث شکل گرفتن نطفه نابودی ایگوئیتا شد. «فرناندو رودریگز موندراگون» کسی که خانواده‌‌اش یکی از کارتل‌های مواد مخدر بودند و آخرین کتابش پیرامون مواد مخدر و فوتبال در کلمبیاست می‌گوید: «اسکوبار‌» برای «ایگوئیتا» مانند یک پدر بود. او همه کار برای وی کرد. «ایگوئیتا» پس از آن در همه زندگی‌اش مدیون اسکوبار شد، چرا که پابلو به ایگوئیتا خانه، ماشین، مسافرت و آرزویش را داشت داد.

این اتفاقات باعث شد ایگوئیتا تمرکزش بر روی فوتبال را از دست بدهد. اما کابوس بزرگتر در راه بود. در سال 1993 در شهر مدلین یک دختر 11 ساله ربوده شد، پدر دختر از رنه ایگوئیتا خواست تا از ارتباطش با باندهایی که عملاً کنترل شهر را در اختیار داشتند برای آزادی دخترش استفاده کند. ایگوئیتا پذیرفت. او در یک رستوران به عنوان واسطه قرار گذاشت و مبلغ ۳۰۰ هزار دلار به عنوان خون‌بها به دست آدم‌ربایان داد و دختر را تحویل گرفت. خانواده دختر به عنوان 64 هزار دلار به او دادند و «ایگوئیتا» پول را قبول کرد. این موضوع فاش شد و دروازه‌بان مشهور تیم ملی به دلیل واسطه‌گری در جریان آدم‌ربایی و دریافت رشوه به هفت ماه زندان محکوم شد.  در همان سال «اسکوبار» به دست پلیس و ارتش کلمبیا کشته شد و ایگوئیتا بدون حامی باقی ماند. روزهایی پرآشوبی که دیگر دوست ندارد در مورد آنها حرف بزند اما همچنان سرسختانه می‌گوید:

«من یک فوتبالیست بودم و چیز زیادی در مورد قوانین آدم ربایی نمی‌دانستم.»

این اتفاقات او را از فوتبال ملی دور کرد گرچه تا سال 2010 جسته گریخته به بازی کردن در چند تیم باشگاهی پرداخت.  ایگوئیتا در دوران حرفه ای‌اش به عنوان بازیکن لباس 13 تیم باشگاهی را به تن کرد و سرانجام با تیم دیپورتیوو پریرا از زمین فوتبال خداحافظی کرد.

او این روزها یک مزرعه گاوداری دارد و به کلی تغییر کرده است. به شکلی که باید تصویر قدیمی دروازه‌بانی با موهای بلند و آشفته سیاه، پوست تیره، شکم چاق و ... را از ذهن تان بیرون بریزید. ایگوئیتا صورت خود را جراحی پلاستیک کرده و دندان های زرد حاصل از مصــرف سیــگار جای خـود را بـه دندان‌های سفید داده اند! تزریق سیـلیــکن فـرم چانــه او را نیز تغیـیـر داده و چربــی‌های اضافی شکم او نیز زدوده شده اند! او گرچه از این تغییرات راضی به نظر می‌رسد اما می گوید:

«من عادت کردم همواره بـه عنوان یک انسان زشت زندگی کنم و به این جهت نمیتوانم تغییری در زندگی خود ایجاد کنم!»

ال‌لوکو  که به موهایش تعصب داشت در مقابل این پرسش که چطور رضایت داد آنها را کوتاه کند می‌گوید:

«۱۵ ســال بود که مـوهایم را اصــــلاح نـکرده بودم! احتمالآ دیگر وقتش رسیده بود.»

ایگوئیتا از دوستان نزدیک مارادونا به شمار می‌رود و در بازی خداحافظی دیه گو آرماندو نیز حاضر شد. او همچنین با خوزه چیلاورت دروازه بان مشهور پاراگوئه دوست است. بعد از پوست اندازی ال کوکو، چیلاورت گفته بود:

«در حال حاضر من زشت‌ترین دروازبان دنیا هسم و رنه از براد پیت هم خوش قیافه تر است!»

ایگوئیتا که آرزوی مربیگری تیم ملی کلمبیا را در سر دارد، به عنوان مربی دروازه‌بانان در باشگاه سابق خود رئال وایادولیدو همچنین النصر عربستان سعودی فعالیت کرده است و در برنامه های تلویزیون نیز حاضر می‌شود. او البته هدف دیگری هم در سر دارد؛  می‌خواهد در فعالیت های سیاسی نیز مشارکتی فعال داشته باشد.

ال کوکو زندگی خانوادگی آرامی را با همسرش ماگنولیا و دو فرزندش آندرس و پاملا  دارد. ایگوئیتا همچنین دارای یک دختر، کارولینای سیندی، از ازدواج قبلی‌اش است. بسیاری بر این باورند که اگر خوزه رنه ایگوئیتا زاپاتا به پابلو اسکوبار نزدیک نمی‌شد و در دام کارتل های قاچاق نمی‌افتاد دنیا می‌توانست از ماجراجویی‌ها او با توپ گرد بیش از این لذت ببرد.