نویسنده
نوید صرافمتافوتبال - آندری شوچنکو 39 سال پیش در چنین روزی یعنی 29 سپتامبر 1976 چشم به جهان گشود.
آندری شوچنکو در 29 سپتامبر 1976 در شهر کیو از منطقهی یاگوتین در اوکراین به دنیا آمد. او و خانوادهاش تا سال 1979، قبل از رفتن به شهرک تازه تاسیس اوبولن، در همانجا اقامت داشتند. آندری فوتبال را در مدرسه شروع کرد و بعد به یک تیم محلی که مربیاش یک خانم بود پیوست. شوا تنها 9 سال داشت که در مسابقات دبستانی، مورد توجه الکساندر شپاکوف (مامور استعدادیابی دیناموکیف) قرار گرفت و وی را به تیم نوجوانان دیناموکیف برد.
در ابتدا خانوادهی شوا با فوتبالیست شدن او زیاد موافق نبودند چون پدرش در ارتش کار میکرد و دوست داشت پسرش نیز بعد از اتمام تحصیلاتاش همانند او یک نظامی شود. برای آندری نیز دور زدن شهر برای رسیدن به محل تمرینات کمی دشوار بود اما کمکهای شپاکوف باعث شد تا فوتبال تبدیل به تمام زندگیِ شوچنکو شود.
اما در سال 1986 حادثهی انفجار نیروگاه اتمی چرنوبیل به معنی تعطیل شدن موقت تمرین بود و باعث شد تا شوا از کیو برود و پس از 6 سال در سال 1992 دوباره با شروع شدن تمرینات دینامو به آنجا باز گردد. او در بهار 1986 به مدت دو ماه همانند بسیاری دیگر به مدرسهای دور از محل خطر رفت و پس از بازگشت باز هم به بازی ادامه داد. آندری با پستهای دفاعیتر شروع کرد و در 1990، تیم جوانان دینامو جام یانراش در ولز را از آنِ خود کرد. در آن تورنمنت او آقای گل شد و یک جفت کفش از مهاجمی معروف هدیه گرفت. در این دوران طی بازدیدی از سنسیرو، آرزوی بازی برای میلان در او شکل گرفت ولی قبل از آن افتخارات بسیاری را با دینامو باید کسب میکرد. در 1991 تیم آندری، آخرین برندهی جام نوجوانان USSR شد. (پس از آن شوروی از هم پاشید).
در سال 1992، شوچنکو به تیمِ دومِ دینامو رسید که در آن هنگام مربی آن ولادیمیر اونیشنکوف بود. در آن فصل وی با 12 گل، بهترین گلزن تیماش لقب گرفت. در 8 نوامبر 1994، آندری اولین بازی خود برای تیم اصلی دینامو را در مقابل شاختار دونتسک انجام داد و 36 دقیقه در زمین حاضر بود. همچنین در 11 اکتبر همان سال، اولین بار برای تیم ملی زیرِ 21 سالههای اوکراین، در بازی با اسلوونی به میدان رفت. نخستین گلی که او در لیگ به ثمر رساند در 1 دسامبر 1994 به ثبت رسید. 6 روز بعد از آن، وی تنها گل تیماش و اولین گل خودش را در جام قهرمانان اروپا در بازی مقابل بایرن مونیخ به ثمر رساند. در فصل 96-1995 او به بازیکن ثابت دینامو مبدل شد ولی در آن سال با تحریم یوفا، تیم نتوانست در لیگ قهرمانان به میدان برود و در سال بعد هم در آغاز بازیهای دور مقدماتی، شوا دچار مصدومیت مینیسک پا شد و دینامو حذف شد. به خاطر این مشکلات، والری لوبانفسکی (مربی افسانهای دینامو که این تیم را در سالهای 1975و 1986 به موفقیت بینالمللی رسانده بود) به تیم بازگشت و توانست موفقیت را با خود به تیم برگرداند به طوری که دیناموکیف توانست بارسلونا را دو بار در لیگ قهرمانان شکست دهد. در بازی مقابل بارسلونا شوا توانست با هتتریک خود اولین بازیکن اوکراینی شود که موفق به این کار شده است و با درخشش خیرهکنندهی او، دینامو توانست بارسلونا را 1-4 در هم بکوبد. شوای جوان مورد توجه تیمهای برتر اروپا قرار گرفت و قیمت او در فصل 99-1998 به 20 میلیون دلار هم رسید چون او توانست با گلزنیهای خود دینامو را به صدر جدول گروه خود در لیگ قهرمانان برساند.
در یک چهارم نهایی شوا 3 گل در دو بازی مقابل رئال مادرید به ثمر رساند و دو بار هم دروازهی بایرن مونیخ را در نیمه نهایی فرو ریخت ولی این تیم آلمانی بود که در پایان بازی جواز حضور در فینال را کسب کرد.
با این حال شوا در روز طلایی باشگاه میلان یعنی 1 جولای 1999، به این تیم ایتالیایی پیوست تا ادعا کند که مارکو فانباستن جدیدی برای این باشگاه است ولی نمیدانست که از او هم فراتر خواهد رفت. میلان با پرداخت 25 میلیون دلار رکورد بیشترین انتقال باشگاه را شکست و شوا را به سنسیرو آورد تا یکی از بهترین خریدهای تاریخ خود را نیز انجا م داده باشد!
آندری در اولین بازی خود برای روسونری، در مقابل لچه گل زد و در همان فصل اول حضور خود در سریآ، با 24 گل در 32 مسابقه، آقای گل شد تا آلبرتو زاکرونی از این انتقال بسیار خرسند باشد. هر چند نباید فراموش کرد که پیشنهاد آمدن شوا به میلان از طرف فابیو کاپلو مطرح شده بود و خود او بعدها وقتی سرمربی رم بود در مصاحبهای گفت که یکی از حسرتهای دوران مربیگری اش این است که نتوانسته مربی شوچنکو باشد!
در این سالها ( 1999 و 2000) او در انتخاب بهترین بازیکن سال از طرف مجلهی فرانس فوتبال، در ردهی سوم قرار گرفت. این تواناییها باعث شد که تیمهای دیگر اروپایی به فکر جذب او بیافتند و در سال 2001 در روزنامهی «توتو اسپرت» شایع شد که رئال مادرید پیشنهادی 90 میلیون دلاری مطرح کرده که در زمان خود رکورد نقلوانتقلات را میشکست. این شایعات با گل شوا در نوامبر 2002 در مقابل رئال مادرید در لیگ قهرمانان از بین رفت. او همچنین در مقابل اینتر در نیمه نهایی همان جام گلزنی کرد تا میلان به فینال برسد. در فینال هم پس از 120 دقیقه تلاش کار به ضربات پنالتی کشید که آندری توانست با گل کردن آخرین پنالتی میلان در مقابل گرانترین بهترین دروازهبان وقتِ جهان، یعنی جانلوئیجی بوفون، میلان را به ششمین قهرمانی خود در با ارزشترین جام باشگاهی جهان برساند و یووه را بار دیگر ناکام کند. شوا جام را به کیف زادگاه خود برد و آن را به جمعیت منتظر در مقبرهی لوبانفسکی برد تا سپاسگزاری خود را به مربی سابقاش نشان دهد. میلان در آن سال با دو گل دیگر او در مقابل پورتو به سوپرجام اروپا هم رسید. و در فصل 04-2003 با درخشش او که به آقای گلی مجدد او نیز انجامید توانست سریآ را یک بار دیگر فتح کند.
شوچنکو با سه گلی که در مقابل رم به ثمر رساند قهرمان سال پیش را کاملاً ناامید کرد. او دست از سر رمیها برنداشت و در سوپر کاپ هم سه بار دیگر توپ را از خط دروازهی لاتزیو عبور داد تا تبدیل به کابوس پایتخت نشینها شود.
سال 2004 نیز، سالِ موفقیتهای او بود چون در این سال سومین فوتبالیست تاریخ اوکراین پس از اولگ بلوخین و ایگور بلانوف شد که توپ طلای اروپا را دریافت کرده است تا بالاخره به حق خود برسد. او این عنوان را نیز به مردم کشورش تقدیم کرد. این سال در زندگی شخصی او هم بسیار اهمیت یافت. او در 14 جولای با مدل آمریکایی کریستین پازیک ازدواج کرد. یوردان در همان سال بدنیا آمد تا او پدر شود. جالب اینکه سیلویو برلوسکونی بعدها پدر خواندهی فرزند او شد. آرزوی ملی آندری در 3 سپتامبر 2005 با درخشش خود او به حقیقت پیوست. اوکراین توانست با پشت سر گذاشتن ترکیه، یونان (قهرمان اروپا)، دانمارک، آلبانی، گرجستان و قزاقستان تحت رهبری اولگ بلوخین تیم اول گروه خود شود و به جام جهانی آلمان صعود کند تا برای اولین بار شانس خود را در این رقابتها بیازماید. شوا بهترین گلزن در این گروه بود.
آندری در فصل 06-2005 با 19 گل خود در 28 بازی به میلان کمک کرد تا پس از یوونتوس در جایگاه دوم لیگ قرار گیرد. همچنین در این فصل او در غیبت مالدینی بازوبند کاپیتانی را بر بازو میبست. در این فصل او توانست شمارهی 10 افسانهای میلان یعنی جانی ریورا را به ردهی سوم برترین گلزنان تاریخ میلان بفرستد و تنها گونار ناردال را پیش روی خود ببیند. او در برد 0-5 برابر ترویسو 164 و 165 ـُمین گل خود را برای میلان به ثمر رساند تا به این مهم برسد.
در لیگ قهرمانان آن سال او با 9 گل در 12 بازی بهترین گلزن شد و فقط چهار گل را در یک بازی به فنرباغچه زد. وی دیگر به هتتریک هم اکنفا نمیکرد. با وجود گل کاملا صحیح شوا در نوکمپ، مارکوس مرکِ آلمانی، دهمین گل شوا را نپذیرفت تا میلان در نیمه نهایی مغلوب بارسلونا شود.
در 31 می 2006 او با قراردادی چهار ساله به ارزش 30 میلیون پوند که پنجمین ترانسفر بزرگ تاریخ به حساب میآمد، به چلسی انگلیس پیوست. در اینباره خود او گفت: «من برای مبارزه و هیجان لیگ برتر، اینجا هستم. من از باشگاهی بزرگ به دیگری میپیوندم؛ به تیم قهرمانان. من فکر میکنم در موقع مناسب به اینجا آمدهام.»
جام جهانی 2006 از نقاط مهم دوران حرفهای اوست. با وجود او بود که اوکراین توانست پس از فروپاشی شوروی برای اول بار به این جام برسد و صدر نشین گروه خود در مرحلهی مقدماتی باشد. آنها در گروه H با اسپانیا، عربستان سعودی و تونس در یک گروه قرار گرفتند. ولی شوا ابتدا باید از بند مصدومیت لیگامنت خود رها میشد. او قبل از جام جهانی آماده شد و اولین کاپیتان اوکراین در جام جهانی لقب گرفت. متاسفانه این تجربه خوشایند نبود و حضور آندری باعث جلوگیری از شکست 0-4 در مقابل اسپانیا نشد. ولی آنها در گرمای هامبورگ همان نتیجه را با گلهای روسول، سرگئی ربروف، شوچنکو و کالینیچنکو به عربستان تحمیل کردند. پاس گل چهارم هم با کار زیبای شوا پس از رد کردن سه بازیکن به کالینیچنکو رسید تا پاس گل او را جبران کرده باشد. در بازی مقابل تونس شمارهی 5 تونس پس از دریافت کارت زرد دوم، درست قبل از پایان نیمهی اول اخراج شد تا اوکراین در نیمهی دوم امیوارتر باشد. در دقیقهی هفتاد روی شوچنکو در محوطهی جریمهی رقیب خطا انجام شد که خود او آن ضربهی پنالتی را به گل تبدیل کرد و باعث برد تیم خود و صعود به مرحلهی حذفی شد. در مرحلهی حذفی، اوکراین به سوئیس برخورد. در این بازی پرفشار آندری با ضربهی سری شیرجهای، توپ را به تیر زد. همین طور سوئیسیها ضربهی آزادی را به تیر دروازه کوبیدند تا بازی به پنالتی بکشد و در اتفاقی عجیب اوکراین 0-3 پیروز شود چرا که زیرا سوئیس موفق نشد حتی یک پنالتی را به گل تبدیل کند. در یک چهارم نهایی ایتالیا رقیب اوکراین شد. لاجوردیپوشان، قدرت خود را با گل زامبروتا و دو گل تونی ثابت کرد. با این وجود نتیجهی بازی می توانست متفاوت باشد چون اوکراینیها در موقعی که بازی 0-1 بود دو ضربه زدند که از روی خط برگشت داده شد. بعد از بازی شوا گفت: «برای ما تساوی در مقابل ایتالیا هم بسیار سخت بود چه برسد به برد. ما با یک ایتالیای عالی روبهرو شدیم که شایستهی برد بود. آنها از موقعیتهایی که ستارههایشان فراهم کردند سود بردند. ما خوب بازی کردیم و بسیار حمله کردیم و هر چه در توانمان بود انجام دادیم. ما شجاعانه بازی کردیم. برای برد شما نیاز به شانس هم دارید که ما امشب نداشتیم.»
فصل 07-2006 برای او شروعی خوب در تیم جدیدش نبود. نا آشنا بودن با لیگ برتر، عدم حمایت هم تیمیهای جدید، فشار انتقادات روزنامههای حاشیهپرداز انگلیس از دلایل افت شوا بود. ولی او به راحتی تسلیم نشد و با وجود تهمتها و انتقادات بسیار، توانست روحیهی خود را بازیابد و به شرایط سابقاش نزدیکتر شود و با چند گل پیاپی که به ثمر رساند مورینیو را مجاب کرد تا او را به ترکیب اصلی تیم بازگرداند.
در فصل 09-2008، برای یک سال به صورت قرضی از چلسی به میلان برگشت. در آگوست سال 2009، پس از عدم موفقیت در چلسی و لغو یازده ماه آخر قراردادش، به دیناموکیف بازگشت و در آنجا قراردادی دوساله به امضا رساند. در 28 جولای 2012، شوا رسماً از فوتبال خداحافظی کرد و اعلام کرد قصد دارد در سیاست به فعالیت بپردازد.
متافوتبال - به مناسبت سالگرد تاسیس میلان دوس داشتنی...
متافوتبال - تحلیل بازی دو تیم چلسی و منچسترسیتی که با پیروزی یک بر صفر آبیپوشان به پایان رسید و بدین ترتیب مردان ساری، اولین شکست سیتزنها را رقم زدند.
متافوتبال - به بررسی آنالیز فنی بازی دو تیم یوونتوس میلان، که با پیروزی 2 بر صفر بانوی پیر به پایان رسید، میپردازیم.
متافوتبال - در نهمین روز از ماه نوامبر سال 2018 و پس از پایان فینال لیگ دسته دوم فوتبال آمریکا، دیدیر دروگبا دبیلی ستاره و مهاجم 40 ساله و سابق تیمهای مارسی، چلسی، گالاتاسرای و تیمملی ساحلعاج کفشهایش را آویخت و از دنیای فوتبال خداحافظی کرد، او که از مفاخر فوتبال قاره سیاه به شمار میرود، در طول 20سال بازی حرفه خود در 783 بازی (679بازی باشگاهی + 104بازی ملی) موفق شد 362 گل (297گل باشگاهی + 65گل ملی) به ثمر رساند!