یادداشت روز | طراح‌ها به استرالیا می‌رسند؟ / Play in attack

برای جام جهانی، کروش چندین بار سورپرایزمان کرد. استفاده از احسان حاجی‌صفی در ترکیب اصلی یکی از سورپرایزهای مرد پرتغالی بود. او در روزهایی که کمتر کسی تصور می‌کرد احسان در جام جهانی بازی کند، برای او تغییر پست در نظر گرفت. احسان را پس از چندین سال بازی در سمت چپ خط دفاعی به پست اصلی‌اش بازگرداند (حاجی‌صفی فوتبال خود را به‌عنوان هافبک آغاز کرد) تا کمربند میانی تیم ملی را محکم کند. او در این راه موفق بود و تا حدودی به خواسته‌اش رسید. تیم ملی در خط هافبک قدرت گرفت، محکم بازی کرد و کمتر اجازه درخشش به هافبک‌های حریف را داد. این همان هدف کروش بود، آن‌هم با استفاده از یک سورپرایز بزرگ.
***
تیم ملی در جام جهانی با روش 3-3-4 در هجوم که البته کمتر مشاهده‌اش کردیم و 1-5-4 در دفاع به میدان رفت. جواد نکونام، هافبک دفاعی تیم ملی بود که وظیفه داشت جلوتر از مدافعان بازی کند و به عملکرد خط هافبک سر و شکل بدهد. آندرانیک تیموریان و احسان حاجی‌صفی بازوهای نکونام بودند. آندو در سمت راست و احسان در سمت چپ. استفاده از بازیکنان تدافعی و البته مستحکم در خط میانی این امتیاز را به تیم ملی داد تا کمتر شاهد صاحب توپ شدن هافبک‌های حریف باشد. همین جنگندگی هافبک‌ها باعث شد تا توپ به هافبک‌های طراح حریف نرسد و کمتر موقعیت گل روی دروازه حقیقی خلق شود.
***
منتقدان خیلی زود علیه بازی ایران در جام جهانی موضع گرفتند. آنها از نبود بازیسازی که توپ را خط‌کشی شده برای مهاجمان بفرستد معترض بودند و البته صدای اعتراض خود را به گوش کروش و کادر فنی تیم ملی رساندند.
اعتراض منتقدان اما به جوابی نرسید چون کروش می‌دانست که بازی با یک هافبک طراح به جای حاجی‌صفی و تغییر روش بازی تیم ملی از 1-5-4 به 1-3-2-4 مساوی است با شکست‌های سنگین مقابل آرژانتین، نیجریه و بوسنی. او واکنشی به انتقاد منتقدان نشان نداد و همانطور که فکر می‌کرد، تیمش را در جام جهانی به زمین فرستاد. بدون هافبک طراح و به دور از بازی زیبا!
***
جام جهانی به پایان رسید. یک تساوی و دو شکست در کارنامه تیم ملی به ثبت رسید تا منتقدان کروش از او ایراد بگیرند و مثل آوار روی سرش خراب شوند. اعتراض‌ها فقط به یک مساله بود؛ چرا تیم ملی بازیساز نداشت و چرا به سمت دروازه حریفان هجوم نمی‌برد؟ مسلم است تیمی که هافبک‌هایش را برای یک بازی تدافعی و سراسر جنگندگی به زمین می‌فرستد، نمی‌تواند به سمت دروازه حریف هجوم ببرد. آیا در یک جنگ مسلحانه، گروهی که تانک، تفنگ و توپ ندارند می‌توانند به سرزمین دشمن هجوم ببرند؟ داستان تیم ملی در جام جهانی اینچنین بود اما در جام ملت‌ها متفاوت از گذشته است.
***
در جام ملت‌ها دیگر حریفی چند برابر قدرتمندتر از خودمان نداریم. هیچ تیمی نه در سطح آرژانتین با آن ستاره‌های ریز و درشت که در سطح نیجریه هم نیست. پس تیم ملی با حالتی مغلوب به مصاف حریفان نمی‌رود بلکه غالب است و از دقیقه اول به سمت دروازه رقبا هجوم خواهد برد. برای هجوم به خاک دشمن چه ابزاری نیاز است؟ در جنگ، توپ و تانک و در فوتبال، بازیکنانی که بتوانند تاکتیک‌های ویژه برای رسیدن به دروازه حریف را اجرا کنند. پلی‌میکر یا هافبک بازیساز از جمله این ابزار است. با حضور هافبک طراح و پاس‌های طلایی که او برای مهاجمان می‌فرستد می‌توانیم به هجوم و انجام یک بازی زیبا امیدوار باشیم.
***
کروش این را می‌داند که تیم ملی در استرالیا به هافبک‌های طراح نیاز مبرمی دارد؛ آنهایی که بتوانند توپ را کنترل کنند، نگهش دارند و پاس خط‌کشی شده بدهند. شاید دلیل دعوت از محمد نوری و ایمان مبعلی به تیم ملی هم همین بود. کروش که از زمان خداحافظی مجتبی جباری، دیگر هافبک طراحی به تیم ملی دعوت نکرده بود این بار دست روی نوری و مبعلی گذاشت و آنها را به اردو فراخواند تا تیم ملی را با تمام داشته‌هایش بیازماید. نوری در پرسپولیس و مبعلی در نفت تهران روزهای فوق‌العاده‌ای را سپری کرده‌اند، روزهایی سرشار از موفقیت و حالا باید ببینیم آیا در تیم ملی هم می‌توانند نقش پاسوری را برعهده بگیرند یا نه؟
***
نوری در بازی آخر تیم ملی در آفریقای جنوبی درخشید و سه گل زیبا به ثمر رساند و یکی دو گل دیگر ساخت. ایمان مبعلی هم مقابل کایزرچیف فوق‌العاده کار کرد و وظیفه بازیسازی را به نحو احسن انجام داد. درخشش این دو هافبک طراح در آفریقای جنوبی، کروش را برای بازگشت به سیستم گذشته و استفاده از هافبک طراحی در قواره‌های مجتبی جباری امیدوار کرد. اگر تیم ملی را در استرالیا با روشی نه‌چندان تدافعی و به عنوان یک تیم غالب و نه مغلوب دیدیم نباید تعجب کنیم. حالا هافبک‌هایی داریم که می‌توانند حملات را طراحی کنند و این می‌تواند برگ برنده تیم ملی در استرالیا باشد.!

امیر اسدی / ایران ورزشی